Di sản ẩm thực "vùng xanh" trên thế giới mang đến cuộc sống trường thọ

Theo hãng CNN, được biết đến là "vùng xanh", người dân ở những khu vực này sống ở cùng một môi trường và bởi lối sống lành mạnh, các nhà khoa học tin rằng tuổi thọ trung bình của người dân ở đây có thể cao hơn.

Hòn đảo Sardinia của Italy là khu vực xuất hiện nhóm người dân sống lâu trăm tuổi đầu tiên trong nghiên cứu. Sau đó, các khám phá mới phát hiện thêm nhóm người dân khác sống trường thọ ở Ikaria (Hy Lạp) hay Okinawa (Nhật Bản); Nicoya (Costa Rica); và Loma Linda (California, Mỹ).

Người dân sống ở những vùng xanh thường có thói quen làm vườn và đạp xe trong cuộc sống hàng ngày. Họ gần gũi với bạn bè và gia đình, có mục đích sống, xử lý căng thẳng tốt và thường là thành viên của nhóm xã hội hoặc tôn giáo. Nhóm người này thường có chế độ ăn thực vật và không bao giờ ăn quá no.

Nhà nghiên cứu Dan Buettner, người đầu tiên đưa vùng xanh vào ý thức cộng đồng trong một bài báo trên National Geographic và các cuốn sách sau này của ông, có nhắc đến những vùng xanh. Theo ông Buettner, cuộc sống ở những khu vực này mang đến cho người dân lối sống lành mạnh và đặc biệt không giống với bất kỳ nơi nào – ngay cả khi những nền văn hóa đang bị ảnh hưởng ít nhiều bởi thực phẩm chế biến cao tại Mỹ.

"Mô hình ăn uống của vùng xanh chiếm 98% thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật. Chế độ ăn cũng có lượng carbohydrate phức hợp nhưng không phải là những đồ chiên, kẹo ngọt hay nước ngọt có ga", ông Buettner nói.

"Hóa ra, tổ tiên người châu Âu của chúng tôi đã không áp dụng chế độ ăn kiêng trường thọ. Thay vào đó, chính những người châu Phi, châu Á, gốc Latinh và người Mỹ bản địa đã áp dụng chế độ ăn kiêng mang phong cách vùng xanh", ông Buettner chia sẻ.

Chuyên gia Buettner đã viết những nghiên cứu thành một cuốn sách ẩm thực mang tên "The Blue Zones American Kitchen: 100 Recipes to Live to 100."

"Tôi đã cố gắng hết sức, xem xét dữ liệu để tìm ra những món ăn mà người dân ở vùng xanh thường thưởng thức. 5 yếu tố quyết định trong chế độ ăn uống trường thọ ở vùng xanh là ngũ cốc nguyên hạt, rau theo mùa, củ, quả hạch và đậu. Trên thực tế, tôi cho rằng nền tảng của chế độ ăn lành mạnh là hạt đậu", ông Buettner chia sẻ.

"Chế độ ăn uống theo vùng xanh tương tự với ẩm thực của Địa Trung Hải, khu vực thường giành huy chương vàng hàng năm bởi ghi nhận có chế độ ăn uống tổng thể tốt nhất cho sức khỏe. Tất nhiên cũng có sự khác biệt nhất định trong thực đơn ăn uống của vùng xanh và Địa Trung Hải", ông Buettner nói.

Theo chuyên gia Buettner, những người ở vùng xanh không ăn nhiều cá như người dân Địa Trung Hải. Họ chỉ ăn ba lần một tuần. Thịt chỉ được ăn 5 lần/tháng. Không có sữa bò. Thay vào đó, mọi người ăn pho mát sữa dê và cừu như feta và pecorino.

Những bữa ăn đã trở thành di sản

Một trong những món ăn nổi bật nhất trong cuốn sách ẩm thực là khoai lang tím. Ông Buettner cho rằng món ăn này có thể giúp kéo dài tuổi thọ cho người dân vùng xanh của Okinawa.

"Chế độ ăn uống của người dân ở Okinawa, Nhật Bản cho đến năm 1975 chủ yếu là khoai lang tím. Tôi cho rằng món ăn này đã xây dựng nên cộng đồng sống lâu nhất trong lịch sử loài người", ông nói.

Công thức nấu ăn ở vùng xanh cũng xuất hiện trong ẩm thực của người Gullah Geechee, một phương pháp nấu ăn được phát triển bởi hậu duệ của những người châu Phi ở quần đảo Georgia, Florida, Bắc Carolina và Nam Carolina. Các món hầm và súp có thể được làm đặc bằng hạt benne. Không có thịt trong bất kỳ công thức nấu ăn nào, kể cả món "thịt ức" làm từ seitan, một chất thay thế thịt làm từ thực vật giống đúng với hương vị và kết cấu của thịt gà.

Ngoài các công thức nấu ăn bao gồm những nguyên liệu ít được biết đến, ông Buettner cũng đề cập đến câu chuyện của các đầu bếp, những người chế biến và quảng bá cách nấu ăn của tổ tiên trong cuốn sách. Đầu bếp người Senegal Serigne Mbaye, người đã thêm một chút Creole vào các món ăn từ quê hương của mình tại nhà hàng ở New Orleans, đã kể cho Buettner câu chuyện về món đậu mắt đen và dầu cọ.

Đầu bếp Mbaye đã tạo ra một phiên bản ngon hơn của "bữa ăn cuối cùng", sử dụng thêm rau và gia vị tươi. Nói về các món ăn trong cuốn sách ẩm thực, ông Buettner cho biết bất kỳ ai cảm thấy 100 công thức nấu ăn này quá khó thực hiện trong thế giới phát triển nhanh ngày nay, họ có thể đơn giản nấu chúng trong vòng 20 phút hoặc trong bất kỳ nồi áp suất có thể lập trình nào.

"Hầu hết các món ăn trong cuốn sách có thể giữ ở đông lạnh rất tốt. Và khi bạn muốn một bữa ăn nhanh khác, bạn có thể lấy nó ra và cho vào lò vi sóng, hoặc bạn sẽ có một bữa ăn đầy đủ carbohydrate phức hợp, giàu vi chất dinh dưỡng và nhiều loại chất xơ", ông Buettner nói thêm./.