"Động binh" quy mô lớn với Trung Quốc, Nga tung tín hiệu gì tới phương Tây?

Đây là động thái mà các chuyên gia tin rằng Moscow đang cố gắng gửi đi một thông điệp mạnh mẽ tới phương Tây.

Tsentr là cuộc tập trận quân sự diễn ra thường niên nhưng Nga đã tăng sức mạnh cho hoạt động này trong năm nay bằng cách mời các lực lượng từ Trung Quốc, Ấn Độ và Pakistan (cùng với Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan và Uzbekistan) tham gia cuộc tập trận.

Cuộc tập trận Tsentr năm nay có sự tham gia của 128.000 binh lính, hơn 20.000 vũ khí và thiết bị quân sự, khoảng 600 máy bay và có tới 15 tàu và tàu hỗ trợ, theo Bộ Quốc phòng Nga.

Nội dung cuộc tập trận này là để kiểm tra khả năng sẵn sàng chiến đấu của bộ chỉ huy quân đội và các lực lượng thuộc quân khu trung tâm của Nga và cũng sẽ là cơ hội để đánh giá năng lực quân sự của Nga ở Bắc Cực.

Tập trận Tsentr 2019 được gia tăng về quy mô và lực lượng tham gia. Ảnh minh họa: TASS/Getty.

Mùa tập trận Tsentr đã diễn ra từ tháng 6 nhưng tuần này được coi là đỉnh với những cuộc diễn tập chỉ huy chiến lược quan trọng nhất – giai đoạn được các chuyên gia gọi là hết sức nóng bỏng.

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu khẳng định hồi đầu tháng 9 rằng các cuộc tập trận chiến lược này không nhằm vào các quốc gia khác mà thay vào đó tập trung vào việc chống lại mối đe dọa từ khủng bố quốc tế.

Nhưng các chuyên gia cho biết các cuộc tập trận này cũng được xây dựng để thể hiện sức mạnh và khả năng quân sự của Nga, phô diễn các loại vũ khí họ có để phục vụ mục đích thương mại và quan trọng nhất là nhằm gửi một thông điệp rõ ràng đến phương Tây, theo CNBC.

"Đây là một thông điệp đối phó với Mỹ, một thông điệp đối phó với phương Tây để cho thấy rằng Nga không bị cô lập và Nga có thể phối hợp với một đối thủ tiềm tàng. Bởi vì Trung Quốc đang được coi vừa là bạn, là đối thủ và cũng là một thế lực cạnh tranh tiềm tàng với lợi ích của Nga trong tương lai", Mathieu Boulegue, một thành viên nghiên cứu trong Chương trình Nga và Á Âu tại Chatham House, cho biết trong một cuộc họp cung cấp thông tin trước các cuộc tập trận của Nga.

"Thông điệp là khá rõ ràng khi đề cập đến Nga. Họ muốn thể hiện rằng 'chúng tôi không đơn độc, chúng tôi có rất nhiều đối tác, chúng tôi không bị cô lập nên dù có bất cứ nỗ lực nào mà phương Tây đang cố gắng thực hiện để chống lại chúng tôi, chúng tôi vẫn có thể có liên minh quân sự mạnh mẽ với Trung Quốc, Ấn Độ và Pakistan'," chuyên gia này cho hay.

Liệu chỉ để phô diễn thực lực?

Các chuyên gia như Boulegue nhìn nhận cuộc tập trận quân sự hàng năm này với sự hoài nghi, đặc biệt là khi nói đến số lượng binh lính tham gia và các thiết bị quân sự được huy động.

"Thành thật mà nói, đừng tin vào những con số. Chúng được đưa ra để thể hiện sức mạnh của quân đội Nga", ông cho biết và lưu ý rằng bất kỳ cuộc tập trận quân sự nào diễn ra ở Nga trong bốn tháng qua đều có thể được coi là một phần của Tsentr, do đó làm tăng quy mô của cuộc tập trận này.

Bất cứ ai chú ý tới Tsentr 2019 nên dự kiến được là sẽ thấy một cảnh tượng quân sự được biên đạo kỹ lưỡng, Boulegue nói. Và với sự tham gia của Trung Quốc (năm ngoái cũng vậy), Nga sẽ muốn tránh những rủi ro có thể gây bối rối cho Bộ Quốc phòng Nga. Ví dụ như trong cuộc tập trận quân sự năm 2017, một chiếc trực thăng được quay phim vô tình bắn một tên lửa vào một chiếc xe chở vật tư.

Những cuộc tập trận như vậy cũng là một cách để Nga giới thiệu các khí tài quân sự của mình cho những người mua vũ khí tiềm năng, mặc dù yếu tố quan trọng nhất của khóa huấn luyện năm nay là sự tham gia của Trung Quốc, Boulegue nói. Ông nói thêm rằng điều này không nên được coi là một dấu hiệu của một liên minh chiến lược mới giữa hai quốc gia đang tìm cách xây dựng mối quan hệ ổn định để đối mặt với một cường quốc ngày càng khó lường hơn như Hoa Kỳ, trong khi họ vẫn là đối thủ tiềm tàng về kinh tế và chính trị.

"Điều Nga thực sự đang làm gì ở đây đang thể hiện vị thế và cho các bên trên trường quốc tế thấy mối liên kết với Trung Quốc mà họ đang cố gắng xây dựng trong lĩnh vực an ninh", ông Boulegue nói, nhấn mạnh rằng "đây không phải là một liên minh chiến lược, không có gì chiến lược về quan hệ Trung Quốc - Nga ngay lúc này. Những điều đang được thể hiện chỉ là một mối quan hệ đối tác an ninh và quốc phòng có giá trị".