“Đồng lòng” APEC: không vì Trump mà xóa bỏ TPP

Hôm Chủ Nhật (21/11), các nhà lãnh đạo APEC đã tuyên bố rằng họ sẽ chung sức để chống lại “tất cả các hình thức của chủ nghĩa bảo hộ”, đồng thời thể hiện sự ủng hộ với TPP cho dù tương lai của hiệp đình này còn đang vấp phải không ít rào cản.

“Chúng tôi tái khẳng định lời cam kết giữ cho thị trường mở cửa và đấu tranh chống lại mọi hình thức của chủ nghĩa bảo hộ,” một tuyên bố chung được đưa ra sau khi phiên họp ngày Chủ Nhật kết thúc, nêu rõ.

Những nghi ngờ về tương lai của thương mại tự do thế giới, đặc biệt là Hiệp định đối tác xuyên Thái Binh Dương (TPP) đã phủ bóng đen lên các cuộc gặp gỡ giữa các nhà lãnh đạo APEC tại Lima (Peru). Tỷ phú Donald Trump, người vừa đắc cử Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ mới đã nhiều lần bày tỏ sự phản đối TPP trong chiến dịch tranh cử của mình. Có mặt tại Peru, Tổng thống Obama cho biết, ông đã nhận được những lời kêu gọi về một hiệp định thương mại tự do “ít tham vọng hơn” và không bao gồm nước Mỹ. Tuy nhiên, theo ông Obama, nếu từ bỏ TPP, vị thế của Mỹ tại khu vực châu Á - Thái Binh Dương sẽ bị phá hủy.

Tổng thống Mỹ Obama và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe

Một vài nhà lãnh đạo đưa ra gợi ý TPP có thể tiếp tục mà không có nước Mỹ; một số khác cho rằng để TPP trở thành sự thực, quá trình thương lượng cần phải được thực hiện hoàn toàn lại từ đầu. Trong khi đó, Trung Quốc đã đưa ra một giải pháp thay thế khi thúc đẩy Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), không bao gồm Mỹ.

Theo Pablo Kuczynski, Tổng thống nước chủ nhà Peru, còn quá sớm để xỏa bỏ TPP chỉ vì chiến thắng đầy bất ngờ của tỷ phú Trump. Ông cho rằng, những khó khăn của nền kinh tế đã góp phần lớn vào thắng lợi của tân Tổng thống Trump, cũng như sự kiện Brexit. “Hơn cả chủ nghĩa bảo hộ, đó là sự phản ánh của những điều kiện kinh tế khó khăn,” Kuczynski cho biết.

Trong tuyên bố cuối cùng, các nhà lãnh đạo APEC nói: “Chúng tôi khuyến khích rằng, tất cả các cam kết cho đến thời điểm này trong khu vực, bao gồm cả TPP và RCEP vẫn duy trì sự cởi mở, minh bạch, đầy đủ và kết nối với nhau.” Cả hai hiệp định này có thể sẽ mở đường cho một hiệp định thương mại khu vực toàn diện hơn – còn được biết đến dưới cái tên là Khu vực thương mại tự do Châu Á – Thái Bình Dương (FTAAP).  

Tuyên bố cũng thừa nhận, trong những năm gần đây, phát triển kinh tế đang trở nên thiếu cân bằng, và tình trạng bất bình đằng ngày càng tăng. Đây là những yếu tố chính dẫn đến sự thay đổi, hướng về chủ nghĩa biệt lập tại các nền kinh tế phương Tây.

(Theo Reuters)