(Tổ Quốc) - Những tảng băng trôi lấp lánh, chú chim cánh cụt đáng yêu, vịnh hẹp hùng vĩ, sự phổ biến ngày càng tăng của Nam Cực với khách du lịch đang được thúc đẩy bởi các phương tiện truyền thông xã hội.
Theo trang SCMP, Nam Cực từng là một điểm đến xa xôi, gần như được xem là điểm đến trong mơ của rất nhiều người trên thế giới.
Một chiếc thuyền chở khách du lịch ở bán đảo Nam Cực. Sự nổi tiếng ngày càng tăng của Nam Cực với khách du lịch đang được thúc đẩy bởi phương tiện truyền thông xã hội. Ảnh: Shutterstock
Tuy nhiên, giờ đây, du khách có thể tự mình trải nghiệm tảng băng trôi cao ngất, những đàn chim cánh cụt và vịnh hẹp ngoạn mục khi đến Nam Cực đang trở nên dễ dàng hơn.
Vào giữa những năm 1990, ước tính chỉ khoảng 8.000 người đến Nam Cực. Sau một thập kỷ, con số thống kê đã tăng lên 20.000 người. Đến năm 2024, lục địa này đã đón khoảng 123.000 du khách. Hầu hết du khách đến đây là những người có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội hoặc bị hấp dẫn bởi các video về Nam Cực được đăng tải trên nền tảng xã hội như TikTok.
Anne Hardy, Giáo sư du lịch tại Đại học Tasmania ở Úc, cho biết bạn không thể so sánh số lượng du khách đến Nam Cực, với những điểm đến khác như Venice, Barcelona hay Đảo Phi Phi. Tuy nhiên, những gì chúng ta đang nhìn thấy ở Nam Cực là sự đa dạng hóa ngày càng tăng, và không còn là "du lịch ngách".
"Hầu hết các tour du lịch ở đây đều được thực hiện trên tàu thám hiểm, với sức chứa lên đến 500 hành khách. Các chuyến du ngoạn đến Nam Đại Dương hiện đáp ứng nhiều sở thích khác nhau theo nhu cầu của du khách. Điển hình là tour du lịch chăm sóc sức khỏe, các hội nghị y khoa và trải nghiệm dành cho các cặp đôi lãng mạn" , bà Hardy nhấn mạnh.
Lục địa này vẫn khó tiếp cận và đắt đỏ, nhưng số lượng du khách ngày càng tăng có nghĩa là điểm đến sẽ dần mất đi một số nét độc đáo.
"Nam Cực đang dần trở thành một điểm đến du lịch 'bình thường' hơn, một nơi giống như nhiều nơi khác", bà Hardy nói thêm.
Xu hướng du lịch lan truyền trên mạng xã hội
Giáo sư Hardy cũng nói rằng vài năm trước, các hashtag như #AntarcticTourism và #DrakePassage bất ngờ trở thành xu hướng lan truyền mạnh mẽ trên internet.
Nhiều người có sức ảnh hưởng nhận thức sâu sắc rằng điểm đến càng xa xôi thì khả năng thu hút người theo dõi càng cao. Vì lý do này, họ sẽ chia sẻ video tự mình nhâm nhi rượu vang trong bối cảnh là những tảng băng trôi của Nam Cực – những video có thể thu hút hàng triệu lượt xem.
"Các nền tảng mạng xã hội như Instagram hoặc Facebook và TikTok thường thu hút đối tượng trẻ hơn, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi du lịch Nam Cực thường dành cho nhóm tuổi này", bà Hardy nói.
Trong khi nhiều du khách đến Nam Cực đang làm điều đó để tăng lượng người theo dõi thì những người khác chỉ đơn giản là bắt chước xu hướng từ mạng xã hội tạo ra. Kiểu du lịch Nam Cực này đang hoàn toàn trái ngược với các chuyến thám hiểm khoa học truyền thống nhằm giải quyết hoặc khám phá các mối quan tâm về môi trường.
Quản lý sát sao
Mặc dù nghiên cứu và du lịch ở Nam Đại Dương từ lâu đã song hành nhưng những diễn biến mới nhất này đã khiến Liên minh Nam Cực và Nam Đại Dương (Asoc) thực sự phải chú ý.
Một con tàu ở Vịnh Paradise, Nam Cực. Hầu hết các tour du lịch hiện đang được cung cấp là tàu thám hiểm. Ảnh: Shutterstock
"Nam Cực được biết đến là một trong những vùng đất hoang dã tuyệt vời cuối cùng trên Trái Đất nhưng hiện nay thế giới đang chứng kiến nguy cơ Nam Cực trở thành 'sân chơi phiêu lưu' để con người giải trí", Ricardo Roura, cố vấn cấp cao của Asoc cho biết.
Theo ông Ricardo Roura, khách du lịch hiện có vô số nền tảng để truyền bá trải nghiệm Nam Cực, vì vậy, trách nhiệm quản lý du lịch trong khu vực cần phải sát sao hơn.
Thật kinh hoàng khi phát hiện ra hình vẽ lên trên một tòa nhà lịch sử ở đảo núi lửa Deception Island, gần Bán đảo Nam Cực. Hiệp hội các nhà điều hành tour du lịch Nam Cực quốc tế (IAATO) đã gọi đây là "hành vi phá hoại vô ý thức".
Mặc dù ngành du lịch đã có các hướng dẫn và biện pháp để bảo vệ, nhưng vẫn khó có thể đảm bảo những biện pháp này đã đủ để ngăn chặn các hành vi xâm phạm.
Ông Roura cũng nhắc đến vấn đề chất vi nhựa và ô nhiễm tiếng ồn hiện là hai vấn đề tiềm ẩn ở đây. Khoảng 50 đến 100 địa điểm ở khu vực Nam Cực thường xuyên có số lượng lớn khách du lịch tụ tập và điều này chắc chắn sẽ gây ra thiệt hại.
Ông cũng bày tỏ lo lắng khi hàng trăm khách du lịch thích thú với các đàn chim cánh cụt. Mặc dù họ phải giữ khoảng cách vài mét với các loài động vật và số lượng có hạn, nhưng điều này vẫn xảy ra hàng ngày.
"Ngay cả những quy tắc cơ bản đó cũng có thể cần được xem xét lại", ông Roura nói đồng thời đề xuất các khu vực được chỉ định không được phép tiếp cận du lịch nữa.
Tuy nhiên, IAATO nhấn mạnh một nghiên cứu năm 2019 đã chỉ ra rằng chim cánh cụt hoàn toàn không có hormone căng thẳng tăng cao, vì vậy chúng dường như không bị du khách làm phiền. IAATO cũng khẳng định các quy tắc và hướng dẫn vẫn được duy trì và giám sát bởi nhân viên tại địa điểm.
Nhiều quy tắc đối với khách du lịch dựa trên Hiệp ước Nam Cực, đã có hiệu lực vào năm 1961, với hơn 50 quốc gia thành viên ký kết. Hiệp ước này đã quy định việc sử dụng Nam Cực hoàn toàn vì mục đích hòa bình, chủ yếu là cho nghiên cứu khoa học, cùng với lệnh cấm các hoạt động quân sự.
Trước diễn biến mới nhất ở Nam Cực, Giáo sư Hardy lo ngại một số bên ký kết có thể nhận ra rằng khu vực này không còn độc đáo như trước nữa.
"Được đến thăm Nam Cực là một đặc ân. Bất kỳ ai đến khu vực này đều phải có trách nhiệm và tuân thủ quy định. Những người vẫn muốn đến đó nên chọn một công ty lữ hành tập trung chủ yếu vào trách nhiệm bảo vệ môi trường, để đảm bảo rằng Nam Cực vẫn là điểm đến mơ ước cho các thế hệ hiện tại và tương lai", IAATO cho biết.
