(Tổ Quốc) - Chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc có thể chịu ảnh hưởng của những cơn gió ngược kinh tế nhưng được dự đoán vẫn sẽ gia tăng.
Tờ SCMP dẫn bình luận của nhiều nhà phân tích cho biết, ngân sách quốc phòng sắp tới của Trung Quốc sẽ chỉ bị ảnh hưởng nhẹ bởi suy thoái kinh tế sau khi dịch virus corona bùng phát và dự kiến sẽ vẫn gia tăng, dù ở mức khiêm tốn, khi nước này tiếp tục phát triển năng lực quân sự.
Ngân sách quân sự của chính phủ Trung Quốc dự kiến sẽ được tiết lộ, như thông lệ, tại phiên họp năm nay của Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc (NPC - tương đương quốc hội). Sau khi trì hoãn hơn hai tháng vì đại dịch Covid-19, sự kiện này đã được thông báo triệu tập vào ngày 22/5.
Năm ngoái, chi phí quốc phòng được công bố tại phiên họp của NPC là 1,18 nghìn tỷ NDT (176 tỷ USD), tăng 7,5% so với năm trước đó.
Trung Quốc cho biết chi tiêu quân sự của họ luôn được giữ ở mức dưới 2% GDP trong 30 năm qua, mặc dù các số liệu chính thức từ lâu đã được các nhà quan sát phương Tây mô tả là chưa rõ vì còn một số thiếu sót về các khí tài quan trọng.
Trong một báo cáo hồi đầu tuần trước, Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) đã ước tính rằng chi tiêu quân sự thực tế của Trung Quốc năm 2019 là 261 tỷ USD, cao thứ hai thế giới, sau Hoa Kỳ 732 tỷ USD.
Thể hiện sức mạnh không bị suy giảm
John Lee, giáo sư trợ giảng tại Đại học Sydney và là thành viên cao cấp tại Học viện Hudson ở Washington, ước tính rằng năm nay ngân sách quốc phòng của Trung Quốc sẽ vẫn giữ nguyên hoặc tăng ở mức khiêm tốn, phù hợp với mức tăng trưởng kinh tế của những năm gần đây.
"Trong môi trường hiện tại, Bắc Kinh rất muốn nhấn mạnh rằng họ đã phục hồi đáng kể sau dịch Covid-19 và quỹ đạo sức mạnh của họ không bị ảnh hưởng bởi các sự kiện gần đây, ông Lee nói. "Bất kể thực tế có thể là gì, tôi sẽ ngạc nhiên nếu có sự gia tăng mạnh mẽ hoặc sự cắt giảm đáng kể trong ngân sách quốc phòng của Trung Quốc".
GDP của Trung Quốc đã bị giảm 6.8% trong quý đầu tiên của năm nay, lần đầu tiên kể từ khi các hồ sơ GDP hàng quý được tính toán và lưu trữ từ năm 1992, trong bối cảnh nhiều hoạt động kinh tế bị tạm dừng lại để đối phó với sự bùng phát của dịch virus corona. Tuy nhiên, mức gia tăng chính thức trong ngân sách quân sự kể từ năm 2011 của Trung Quốc luôn vượt quá mức tăng trưởng GDP chung.
Collin Koh, nghiên cứu viên của Trường Nghiên cứu Quốc tế S Rajaratnam thuộc Đại học Công nghệ Nanyang, Singapore, nói: "Việc giảm [ngân sách này] có thể gửi tín hiệu sai cho những đối thủ của họ, cả trong nước và bên ngoài: rằng Bắc Kinh đã mất đi ý chí trong việc tiếp tục hiện đại hóa quân sự nhằm khẳng định lợi ích quốc gia cốt lõi".
Quân đội Trung Quốc (PLA) đã bắt đầu một cuộc cải cách lớn - và tốn kém – từ năm 2015, với việc cải tổ nhân sự, thay đổi cấu trúc, nâng cấp thiết bị và tăng cường huấn luyện để bắt kịp với các kịch bản chiến đấu. Điều đó đã được hoàn thành trong năm nay.
Theo nhà bình luận quân sự tại Hồng Kông, Song Zhongping, trong bối cảnh mối quan hệ đang xấu đi với Hoa Kỳ và căng thẳng gia tăng ở eo biển Đài Loan và Biển Đông, PLA phải đối mặt với những thách thức đòi hỏi phải tăng cường đầu tư đều đặn.
Gửi đi tín hiệu thích hợp
Còn chuyên gia quân sự tại Macau Antony Wong Dong dự đoán vẫn sẽ có khả năng tăng trưởng khoảng 6-7% trong ngân sách quốc phòng dù có chuyện gì đi nữa. "PLA đã đóng một vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống lại sự lây lan virus corona, do đó, việc giảm chi tiêu sẽ không được chấp nhận", ông Wong nói.
Vai trò của PLA trong đại dịch bao gồm việc triển khai hơn 4.000 nhân lực y tế quân đội để giúp điều trị cho bệnh nhân Covid-19 và giúp vận chuyển vật tư y tế.
Chuyên gia Wong nói rằng đây sẽ là một năm rất quan trọng đối với PLA trong việc hoàn tất sự chuẩn bị cho kịch bản quân sự tiềm tàng đối phó với Đài Loan, điều này sẽ rất quan trọng về mặt chiến lược mà chính [Chủ tịch] Tập Cận Bình sẽ không bao giờ cho phép nó bị ảnh hưởng bởi sự thiếu hụt kinh phí.
Việc ngân sách tăng nhẹ sẽ đủ để đáp ứng nhu cầu quốc phòng và duy trì sự răn đe trước các mối đe dọa tiềm tàng, bao gồm gửi tín hiệu cứng rắn tới Đài Loan, chuyên gia hải quân Li Jie nói.
Bắc Kinh coi Đài Loan là một vùng lãnh thổ thuộc đại lục và sẽ đưa hòn đảo này quay về bằng vũ lực nếu cần thiết. Mối quan hệ xuyên eo biển Đài Loan đã thêm phần căng thẳng và tiến trình đối thoại tạm dừng kể từ khi bà Thái Anh Văn, thuộc đảng Dân tiến, trở thành nhà lãnh đạo hòn đảo này từ năm 2016. Bà Thái cũng đã được bầu ở lại nhiệm kì thứ 2 vào tháng 1 vừa qua.
Chuyên gia Li ước tính rằng ngân sách quân sự Trung Quốc năm nay có thể sẽ được giữ ở mức tương tự hoặc gia tăng một phần so với năm ngoái. "Nếu chính phủ Trung Quốc mở rộng chi tiêu quân sự quá nhiều thì sẽ kéo theo lối suy nghĩ về mối đe dọa Trung Quốc và những lo ngại của cộng đồng quốc tế".