(Tổ Quốc) - Với làn nước màu ngọc lam, Hồ Salda được quảng bá như một "Maldives của Thổ Nhĩ Kỳ".
Theo hãng CNN, với cảnh quan kỳ vĩ, yên bình, và là "nhà" của vô số động vật hoang dã, không có gì ngạc nhiên khi hồ Salda đã trở thành điểm đến hấp dẫn ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Một góc hồ Salda. Ảnh: Umit Bektas/Reuters
Và còn nhiều điều hơn thế nữa ở vùng nước tuyệt đẹp này. Những bãi biển cát trắng mang đến vẻ đẹp hấp dẫn khiến khách du lịch cảm thấy phấn khích. Theo các nhà khoa học, hồ Salda cũng là nơi duy nhất trên Trái đất có cảnh quan giống như hố Jezero trên sao Hỏa.
Đây chính là sự thật đã khơi dậy sự quan tâm của các nhà khoa học vũ trụ vào thời điểm con người đang chú ý đặc biệt đối với Hành tinh Đỏ. Điều này cũng giúp nâng cao nhận thức về môi trường xung quanh của "kho báu" mong manh này - nơi đang phải đối mặt với các mối đe dọa hiện hữu từ ô nhiễm môi trường.
Briony Horgan, Giáo sư ngành Khoa học Trái đất, Khí quyển và Hành tinh thuộc Đại học Purdue đã đến Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2019 để nghiên cứu hồ nước bí ẩn này. Bà Horgan đặc biệt ấn tượng vì hồ và khu vực xung quanh quá giống như không gian ở ngoài Trái Đất.
"Đây thực sự là một nơi vô cùng độc đáo. Và cảm giác thực sự giống như đang đứng ở hố Jezero tại sao Hỏa", bà Horgan chia sẻ.
Trong các cuộc thám hiểm, một nơi trên Trái Đất - được coi là tương tự hoặc có thể so sánh được với các điều kiện tìm thấy trên không gian ngoài Trái đất hoặc Mặt Trăng khác - sẽ là rất đặc biệt. Bà Horgan nhấn mạnh điểm đến này tương tự với sao Hỏa vì phát hiện thấy hàm lượng sắt và magiê cao giống như trên Hành tinh Đỏ.
Lưu vực hồ Salda được tạo ra ở đáy đại dương khi lớp vỏ đại dương bị xé toạc và tạo ra lớp vỏ mới ngay từ bên trong Trái Đất. Quá trình này ghi nhận một môi trường giống Sao Hỏa của hồ Salda.
Nurgül Balcı, Giáo sư tại Đại học Kỹ thuật Istanbul, cũng tham gia vào các nghiên cứu về Hồ Salda của NASA. Ngoài việc giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về địa chất Sao Hỏa, bà Balcı cho biết hồ này còn cung cấp những hiểu biết sâu sắc về lịch sử Trái đất và cần có biện pháp bảo vệ chặt chẽ hơn.
"Hồ Salda chứa rất nhiều thông tin có thể giúp chúng ta hiểu được sự sống bắt đầu và tiến hóa cách đây 3,5 tỷ năm", bà Balcı nói.
Cần có biện pháp bảo vệ chặt chẽ hơn
Năm ngoái, Ủy ban Di sản Địa chất Quốc tế (IUGS) đã công bố việc đưa hồ Salda vào danh sách 100 địa điểm địa chất hàng đầu thế giới.
Người đi bộ đường dài khám phá con đường mòn xung quanh Hồ Salda. Ảnh: Selcuk Oner/iStock Editorial/Getty Images
Giáo sư Balcı là một trong những người đóng vai trò chính, đưa ra bằng chứng bổ sung hồ Salda vào danh sách.
"Chúng tôi đã chuẩn bị hồ sơ, cho thấy rằng hồ Salda chứa thông tin quan trọng về Sao Hỏa và Trái Đất thời kỳ đầu. Nếu hồ mất đi, chúng ta sẽ gặp khó khăn trong việc tìm hiểu những thông tin đó", bà giải thích.
Trong những năm gần đây, các nhà môi trường và luật sư cũng lên tiếng về nhu cầu tăng cường bảo vệ và nâng cao nhận thức về giá trị của hồ, ngoài vẻ đẹp tự nhiên vốn có của nó.
Trong khi một số chuyên gia lạc quan rằng việc có tên trong danh sách IUGS sẽ có tác động tích cực đến nỗ lực bảo vệ thì một số khác vẫn còn hoài nghi về giả thuyết này.
"Mặc dù Hồ Salda có nhiều khu vực nhạy cảm và được bảo vệ, chẳng hạn như khu bảo tồn thiên nhiên và các quy chế bảo tồn khác, nhưng vẫn có những vấn đề nghiêm trọng trong thực tế. Ô nhiễm và nhiễm bẩn quá mức do xây dựng ao và đập đang khiến hệ sinh thái, màu nước và các loài đặc hữu của hồ dần biến mất", ông Kesici nói.
Giáo sư Horgan cũng bày tỏ quan điểm tương tự, khẳng định hồ Salda là "một địa điểm tuyệt vời mà tôi hy vọng nhiều du khách sẽ được chiêm ngưỡng. Nhưng đây cũng là địa điểm phải đảm bảo rằng chúng ta nên trân trọng một cách có trách nhiệm".
Hồ Salda hiện là nơi sinh sống của 301 loài thực vật, trong đó có hai loài đặc hữu và hơn 30 loài chim nước cùng các loài động vật quanh hồ như lợn rừng, cáo. Hồ Salda đã trở thành một trong những điểm đến tốt nhất ở Thổ Nhĩ Kỳ để chụp ảnh thiên nhiên và đi bộ đường dài.
Theo hướng dẫn viên địa phương Hasan Gülday, thời gian tốt nhất để ghé thăm hồ là mùa xuân và đầu hè.
"Mùa đẹp nhất để ghé thăm Salda là mùa xuân và đầu mùa hè. Sự hài hòa của những hàng cây xanh xung quanh, cát trắng và màu nước ngọc lam trở nên nổi bật nhất vào thời điểm này", hướng dẫn viên Hasan Gülday nhấn mạnh.
Tuy vậy, du khách có thể ghé hồ bất kỳ mùa nào trong năm, kể cả đông. Đường đến trung tâm trượt tuyết Salda gần đó mang đến cho du khách tầm nhìn toàn cảnh ra hồ và khu vực xung quanh. Khung cảnh tuyết rơi được nhiều du khách miêu tả "đẹp đến mức nhiều người ngỡ bức ảnh đã được chỉnh sửa"./.
