(Tổ Quốc) - Mới đây, hồ sơ Pandora do Hiệp hội Nhà báo Điều tra Quốc tế ( ICIJ) tiến hành điều tra đã cung cấp hàng triệu tài liệu tài chính bí mật liên quan đến hàng trăm chính trị gia trên thế giới với khối tài sản khổng lồ chưa từng được hé lộ.
Theo hãng AP, hồ sơ Pandora xây dựng khối dữ liệu lớn kỷ lục thu thập từ 14 công ty trên khắp thế giới. Hàng trăm nhà lãnh đạo thế giới, các chính trị gia quyền lực, các tỷ phú và người nổi tiếng đã che giấu khối tài sản bí mật thông qua các khoản đầu tư vào biệt thự, tài sản độc quyền gần bờ biển, du thuyền và các tài sản khác trong 1/4 thế kỷ qua. Một số tội phạm lừa đảo, buôn bán ma túy cũng bị điểm mặt trong hồ sơ này.
Ảnh minh họa
Với sự tham gia của 600 nhà báo từ 150 hãng truyền thông ở 117 quốc gia, ICIJ đã công bố hồ sơ Pandora với khối dữ liệu lớn liên quan đến tài sản ngoại biên của các tỷ phú, chính trị gia toàn cầu. Hồ sơ rò rỉ các giao dịch bí mật của giới siêu giàu thế giới cũng như cách họ sử dụng tài khoản nước ngoài nhằm che chắn tài sản trị giá hàng nghìn tỷ đô la. Theo hồ sơ Pandora, hơn 330 chính trị gia đương nhiệm và cựu chính trị gia là những người được thụ hưởng tài khoản bí mật này.
Theo hồ sơ, các cá nhân và tập đoàn giàu có mở công ty ma, quỹ tín thác... ở những vùng lãnh thổ đánh thuế thấp hoặc miễn thuế, thường được gọi là "thiên đường thuế". Các công ty offshore này hỗ trợ chủ tài sản giấu danh tính thực và né tránh sự giám sát của cơ quan chức năng. Báo cáo cũng nêu tên các tỷ phủ như ông trùm xây dựng Thổ Nhĩ Kỳ Erman llicak và Robert T. Brockman – cựu Giám đốc điều hành của công ty phần mềm Reynolds & Reynolds.
Hồ sơ Pandora cũng hé lộ nhiều tài khoản giả được lập nên nhằm trốn thuế hoặc che giấu tài khoản thực.
"Vụ rò rỉ dữ liệu mới được cho là hồi chuông cảnh tỉnh đến các chủ sở hữu khối tài sản bí mật ở nước ngoài tại hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trốn thuế là hành động gây ra sự bất bình đẳng toàn cầu. Chúng ta cần mở rộng và quán triệt các biện pháp đối phó ngay bây giờ", ông Sven Giegold – Nhà lập pháp Đảng xanh ở Nghị viện châu Âu cho biết.
Oxfam International, liên minh từ thiện quốc tế của Anh đã hoan nghênh báo cáo Pandora vì phát hiện ra các bí mật này. Ông cho rằng hành động trốn thuế đã tước đi nguồn thu thuế của các quốc gia, vốn dĩ được sử dụng cho mục đích tốt đẹp hơn.
"Đây là các khoản đáng lẽ để trả cho giáo viên, nhân viên cứu hỏa và công chức của quốc gia. Chúng ta cần chúng để đối phó với tình trạng biến đổi khí hậu và hồi phục sau dịch bệnh", Oxfam khẳng định.
Thời điểm công bố hồ sơ Pandora
Báo cáo Pandora mới đây là phần tiếp theo trong dự án từng công bố vào năm 2016 – hồ sơ Panama, do cùng nhóm báo chí biên soạn.
Trước đó, một công ty luật hiện không còn tồn tại có tên là Mossack Fonseca từng công bố hồ sơ Panama rò rỉ 2,6 terabyte dữ liệu liên quan đến bí mật tài chính của giới siêu giàu.
Cuộc điều tra mới nhất tập trung vào các tài khoản đã đăng ký ở thiên đường dịch vụ tài chính offshore như Quần đảo Virgin ở Anh, Seychelles, Hong Kong và Belize. Tuy nhiên, một số tài khoản bí mật cũng nằm rải rác trong các quỹ tín thác khác ở Mỹ, trong đó nổi bật là ở Nam Dakota hay Florida.
Một số phát hiện ban đầu cho thấy mặt tối của tài chính thế giới, trong đó có bí mật ở ngành dịch vụ tài chính offshore khi công ty này giúp giới siêu giàu trốn thuế, khiến chính phủ các nước thất thu hàng tỷ USD.
Hồ sơ Pandora cũng cho thấy công ty luật hàng đầu của Mỹ - Baker McKenzie là một trong số những thực thể đứng đằng sau hệ thống trốn thuế ở nước ngoài.
"Cuộc điều tra cũng nêu tên Baker McKenzie, công ty luật lớn nhất ở Mỹ, đã giúp tạo ra hệ thống trốn thuế ở nước ngoài”, ICIJ cho hay.
Ông Gerald Ryle - Giám đốc ICIJ, nhận định sự liên quan của loạt chính trị gia các nước trong hệ thống tài chính offshore mà hồ sơ Pandora tiết lộ cho thấy các thách thức lớn trong quá trình kiểm soát nền kinh tế "ngầm" này.
Theo ông Ryle, hồ sơ Pandora nhiều khả năng sẽ tạo ra phản ứng "dữ dội hơn" so với các cuộc rò rỉ từng bị phát giác trong những năm trước đây bởi vì thời điểm công bố ngay trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19. Điều này càng phản ánh rõ nét về bức tranh chênh lệch giàu nghèo trong xã hội cũng như thách thức bởi khủng hoảng kinh tế diễn ra ở nhiều quốc gia./.
