(Tổ Quốc) - Anh đang cân nhắc các động thái tiếp theo trong cuộc khủng hoảng tàu chở dầu vùng Vịnh với Iran gần đây.
Văn phòng của Thủ tướng Anh Theresa May cho biết, bà sẽ chủ trì một cuộc họp của ủy ban ứng phó khẩn cấp của Anh COBR trong sáng thứ Hai để thảo luận về cuộc khủng hoảng này.
Anh chưa đưa ra nhiều manh mối về cách họ lên kế hoạch đáp trả sau khi Vệ binh Cách mạng Iran đột kích từ trực thăng và bắt giữ tàu chở dầu Stena Impero treo cờ Anh ở Eo biển Hormuz hôm thứ Sáu. Hành động này được cho là một động thái đáp trả rõ ràng cho việc Anh bắt giữ một tàu chở dầu Iran hai tuần trước.
Hình ảnh Reuters thu được từ một hãng tin Iran vào Chủ nhật cho thấy tàu chở dầu này đang ở tại một bến cảng Iran - với lá cờ Iran được treo trên boong.
Chính phủ Anh dự kiến sẽ công bố các bước đi tiếp theo trong bài phát biểu trước quốc hội trong ngày thứ Hai. Nhưng các chuyên gia về khu vực nói rằng, không có nhiều lựa chọn rõ ràng mà London có thể thực hiện vào thời điểm Hoa Kỳ đã áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế tối đa có thể, cấm tất cả xuất khẩu dầu của Iran ra toàn thế giới.
Vụ việc tàu dầu Stena Impero đang dấy lên những căng thẳng mới tại vùng Vịnh. Nguồn: Yahoo News-AFP
Một ngày sau khi gọi hành động của Iran là mang tính thù địch, các quan chức hàng đầu của Anh vào Chủ nhật vẫn giữ im lặng, nói rằng họ vẫn chưa nhất trí được phản ứng.
"Chúng tôi sẽ xem xét một loạt các lựa chọn", Bộ trưởng Quốc phòng Tobias Ellwood nói với Sky News. "Chúng tôi sẽ nói chuyện với các đồng nghiệp, đồng minh quốc tế của chúng tôi, để xem những gì thực sự có thể được thực hiện".
Trách nhiệm ưu tiên và quan trọng nhất của chúng tôi là đảm bảo chúng tôi có được giải pháp cho vấn đề liên quan đến con tàu hiện tại, đảm bảo các tàu mang cờ Anh khác an toàn khi hoạt động ở vùng biển này và sau đó là nhìn vào bức tranh rộng hơn".
Nhiều tháng đối đầu
Việc Iran bắt giữ một con tàu khi đang hoạt động thương mại toàn cầu là sự leo thang mới nhất trong ba tháng gia tăng đối đầu với phương Tây– từ khi lệnh trừng phạt mới, chặt chẽ hơn của Mỹ có hiệu lực vào đầu tháng Năm.
Washington đã áp đặt nhiều lệnh trừng phạt vào Tehran sau khi Tổng thống Donald Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân 2015 JCPOA.
Các nước châu Âu, bao gồm cả Anh đã bị mắc kẹt giữa hai bên. Họ không đồng ý với quyết định từ bỏ thỏa thuận hạt nhân của Hoa Kỳ nhưng cho đến nay chưa thành công trong việc mở cho Iran một lối đi khác nhằm bảo đảm lợi ích kinh tế của nước này như đã hứa.
Anh đã bị đẩy mạnh hơn vào cuộc đối đầu này vào ngày 4/7, khi Thủy quân lục chiến Hoàng gia của họ bắt giữ một tàu chở dầu của Iran ở ngoài khơi bờ biển Gibraltar. Anh đã cáo buộc Tehran vi phạm lệnh trừng phạt của EU đối với Syria – điều dấy lên làn sóng căng thẳng mới.
Chủ tịch quốc hội Iran Ali Larijani phát biểu vào Chủ nhật, tại một phiên họp của quốc hội rằng, "Lực lượng Vệ binh Cách mạng đã đáp trả vụ Anh cướp tàu chở dầu của Iran".
Bộ trưởng Ngoại giao Iran Mohammad Javad Zarif đổ lỗi cho Washington và cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton vì đã lôi kéo Anh vào cuộc xung đột.
Thông điệp gửi đi
Trong một lá thư gửi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Anh cho biết, tàu Stena Impero đã bị lực lượng Iran tiếp cận ở vùng lãnh thổ của Oman, nơi con tàu đang thực hiện quyền di chuyển hợp pháp của mình và hành động đó (của Iran-pv) đã tạo thành sự can thiệp bất hợp pháp.
Tàu chiến Anh ở vùng Vịnh HMS Montrose, đã liên lạc với một tàu tuần tra của Iran trong nỗ lực ngăn chặn động thái tiếp cận tàu Stena Impero, theo thông điệp vô tuyến công ty an ninh hàng hải Dryad Global cung cấp cho Reuters.
"Hãy xác nhận rằng bạn không có ý định vi phạm luật pháp quốc tế bằng cách cố tình lên tàu một cách bất hợp pháp", thông điệp này cho biết.
Tàu tuần tra Iran đã hướng dẫn Stena Impero thay đổi hướng đi. Trả lời Montrose, tàu Iran nói rằng họ dự định sẽ kiểm tra con tàu vì mục đích an ninh.
Chuyên gia quốc phòng Ripley lưu ý rằng mục tiêu mà Iran lựa chọn dường như đã được xem xét để kiểm tra phản ứng của Anh mà không gây ra một cuộc khủng hoảng lớn hơn.
Không giống như tàu chở dầu Iran bị bắt hai tuần trước, đang chở một lượng hàng hóa trị giá 2 triệu thùng dầu, Stena Impero đang trên đường đến Vịnh và trống không vào thời điểm nó bị bắt giữ. Thủy thủ đoàn 23 chủ yếu là người Ấn Độ và không bao gồm công dân Anh- điều có thể đã dẫn đến các hành động quyết liệt hơn ở London, Ripley nói.
Ông Ripley nói thêm rằng, Iran có thể sẽ xem bất kỳ phản ứng nào của Anh thông qua lăng kính rộng lớn hơn về cuộc xung đột với Hoa Kỳ.
Một quan chức Iran yêu cầu giấu tên cũng đưa ra quan điểm tương tự. "Iran đang thể hiện sức mạnh của mình mà không phải tiến vào một cuộc đối đầu quân sự. Đây là kết quả của áp lực gia tăng từ Mỹ đối với Iran".
