Là quốc gia nhập khẩu lương thực tới 90%, Singapore "chống chọi" với thời kỳ bão giá ra sao?

Gần đây, khủng hoảng lương thực toàn cầu, đặc biệt là lệnh cấm xuất khẩu thịt gà của nước láng giềng Malaysia đang ảnh hưởng thực sự đến nhu cầu thực phẩm của Singapore - quốc gia nhập khẩu lên tới 34% thịt gà từ các nước khác.

Theo trang CNBC, Singapore là quốc đảo thiếu thốn nguồn tài nguyên thiên nhiên và phải nhập khẩu lên tới 90% lương thực từ hơn 170 quốc gia và khu vực. Tuy nhiên, quốc gia này đang cảm nhận rõ hơn các tác động của lạm phát phi mã hiện tại.

Do tác động từ khủng hoảng lương thực toàn cầu, Chính phủ Singapore đã phát động sáng kiến "30-30", phấn đấu đến năm 2030 tự sản xuất 30% nhu cầu dinh dưỡng trong nước.

"Giá lương thực tại Singapore đã tăng 4,1% trong tháng Tư so với một năm trước đó và tăng khoảng 3,3% trong tháng Ba", Cơ quan Tiền tệ Singapore và Bộ Thương mại Công nghiệp nước này cho biết.

Áp lực lên các thương nhân

Nhiều chủ quầy hàng đường phố cảm thấy khó khăn khi phải chịu áp lực giữ giá bán cho khách hàng. Ông Remus Seow, chủ quán Fukudon - một quầy hàng cơm Nhật Bản nói rằng những mặt hàng như dầu ăn, trứng và thịt đều tăng từ 30% đến 45%.

Ông Seow đã phải tăng giá bán lần đầu tiên kể từ khi ông mở quầy hàng cách đây 2 năm. "Nếu giá tiếp tục tăng từ 20% đến 35% thì khách hàng có thể sẽ không trở lại quầy hàng nữa", ông nói.

Cơ quan Tiền tệ Singapore cho biết giá lương thực toàn cầu đã tăng cao hơn dự kiến, gây ra lạm phát lương thực tại địa phương trong năm 2022. Giá thực phẩm toàn cầu bắt đầu tăng trong suốt đại dịch và lạm phát phi mã diễn ra kể từ căng thẳng Ukraine.

"Tình trạng khan hiếm thực phẩm sẽ tiếp tục diễn ra trong thời gian ngắn và thậm chí có thể kéo dài vào một hoặc hai năm tới. Các quốc gia khác chưa thể nhanh chóng "lấp đầy khoảng trống" mà Ukraine và Nga để lại", ông Dil Rahut, chuyên gia nghiên cứu cấp cao tại Viện Ngân hàng Phát triển châu Á nhận định.

Tương tự như vậy, ông Paul Teng, Trợ giảng tại Trường nghiên cứu quốc tế S. Rajaratnam cũng cảnh báo ngay cả khi căng thẳng Nga và Ukraine lắng xuống, giá lương thực cũng chưa thể trở lại mức giá trước chiến tranh.

"Các yếu tố như chi phí năng lượng tăng, thiếu lao động và chuỗi cung ứng bị gián đoạn sẽ làm gia tăng tình trạng khan hiếm lương thực hiện có và đẩy giá cả leo thang", ông Teng nói. Ngân hàng Thế giới đã báo cáo giá lương thực dự kiến sẽ tăng khoảng 20% trong năm nay trước khi hạ nhiệt vào năm 2023.

Chiến lược 30-30

"Cho dù Singapore đang làm tương đối tốt để duy trì an ninh lương thực nhưng tương lai vẫn chưa rõ có đủ sức để đảm bảo hay không", ông Teng nói.

"Trong thời gian dài, Singapore chỉ tập trung vào nhập khẩu lương thực và không tăng cường phát triển nông nghiệp trong nước. Hiện tại chúng tôi đang xuất phát từ vòng quay đầu tiên và sẽ tăng tốc trong thời gian tới", ông Teng nhấn mạnh. "Chiến lược 30-30 nhằm thúc đẩy Singapore tự cung tự cấp vượt qua thời kỳ khó khăn nhưng sáng kiến này vẫn chưa thể đủ sức thay thế hoàn toàn hàng nhập khẩu".

Chính phủ nước này cũng đã quyết định đầu tư vào tăng sản phẩm quốc nội và thu nhập trung bình của các hộ gia đình nhiều hơn là các hoạt động nông nghiệp.

"Miễn là có tiền và không rơi vào trạng thái gián đoạn chuỗi cung ứng thì chúng ta có thể mua thực phẩm ở bất kỳ nơi nào", ông Teng nói.

Tuy nhiên, cho dù Sinagpore có thể đạt được mục tiêu về kỹ thuật và công nghệ nhưng hai vẫn đề trăn trở hiện tại là giá cả và thói quen của người tiêu dùng đối với "thực phẩm mới".

Theo ông Teng, người tiêu dùng sẽ không dễ dàng chấp nhận "thực phẩm mới" như gà nuôi trong phòng thí nghiệm và các nguồn protein thay thế. Tất cả đang nằm trong sáng kiến của chiến lược "30-30" của chính phủ Singapore Vì vậy, ông Rahut cho rằng để đạt được mục tiêu này là rất khó vì thời hạn đã đến gần nhưng Singapore chỉ đáp ứng 10% nhu cầu dinh dưỡng trên cả nước.

Người dân vẫn sẽ thích mua thực phẩm nhập khẩu nếu chúng rẻ hơn hàng hóa địa phương. Tương tự như vậy, ông Seow cũng cho biết ông sẽ không mua sản phẩm địa phương trừ khi giá cả phải chăng và phù hợp so với giá hàng hóa nhập khẩu.

"Cách duy nhất là Chính phủ phải đi trước và làm hết sức mình để duy trì giá cả, chất lượng cũng như nhu cầu của người dân. Sau đó, người dân sẽ từng bước chấp nhận sản phẩm địa phương", ông Rahut nói.

Theo ông Rahut, việc tiếp thị các sản phẩm địa phương như thực phẩm chất lượng cao và bổ dưỡng cũng có thể khuyến khích người tiêu dùng mua với giá trị cao hơn. Điều này giống như cách một số người vẫn thường sẵn sàng trả nhiều tiền hơn để mua thực phẩm hữu cơ trên thị trường.

Giải pháp hiện tại

Cả ông Teng và ông Rahut đều cho rằng trong ngắn hạn, chính phủ có thể cung cấp mạng lưới an toàn cho những người thiệt thòi hơn. Tuy nhiên, ông Teng lưu ý một trong những điểm yếu của Singapore là họ không đa dạng hóa hàng hóa nhập khẩu từ nhiều quốc gia mà hiện tại chỉ tập trung vào một hoặc hai quốc gia.

"Singapore nhập khẩu 48% gà từ Brazil và 34% gà từ Malaysia vào năm 2021", Cơ quan Thực phẩm Singapore cho biết. Gà nhập khẩu từ Malaysia là gà sống và từ Brazil là hàng đông lạnh.

Ở cấp độ chính trị, điều quan trọng là phải đa dạng hóa nhập khẩu đối với các loại sản phẩm khác nhau, chẳng hạn như có thể tìm thêm nguồn cung cấp gà sống từ các nước khác ngoài Malaysia. Chính phủ cũng có thể khuyến khích nhiều công ty Singapopre phát triển thực phẩm ở nước ngoài và hình thành các thỏa thuận với chính phủ khác để đảm bảo sản phẩm không bị gián đoạn xuất khẩu trong trường hợp khó khăn, ông nói thêm.

"Hướng giải quyết cho tình hình hiện tại là đảm bảo các quốc gia sản xuất và xuất khẩu luôn có thặng dư lương thực ", ông Teng nhấn mạnh. Tương tự, ông Rahut cũng gợi ý, vì Singapore là một quốc gia có công nghệ tiên tiến nên họ có thể xem xét và giúp đỡ các quốc gia khác cải thiện hệ thống sản xuất lương thực hiện tại.

"Động thái này không chỉ giúp Singapore ổn định giá lương thực và an ninh lương thực mà còn giúp ích cho toàn cầu", ông Rahut nhấn mạnh./.