(Tổ Quốc) - Các nhà phân tích cho rằng Bắc Kinh có thể chấp nhận việc Đài Loan có văn phòng đại diện thương mại ở Somaliland miễn là họ không có quan hệ ngoại giao.
Các nhà phân tích cho rằng Bắc Kinh có thể chấp nhận việc Đài Loan có văn phòng đại diện thương mại ở Somaliland miễn là họ không có quan hệ ngoại giao. Tờ SCMP ngày 19/8 đã có bài viết dẫn lời nhận định của nhiều chuyên gia rằng, Bắc Kinh có thể không phản đối quyết định thành lập văn phòng đại diện của Đài Loan ở Somaliland nếu mối quan hệ này chỉ hạn chế trong quan hệ thương mại và không chuyển thành quan hệ chính trị hoặc ngoại giao.
Tín hiệu hoan nghênh từ Đài Loan
Hôm thứ hai đầu tuần, tại Hargeisa, thủ phủ của vùng ly khai Somaliland ở phía tây bắc Somalia, văn phòng đại diện của Đài Loan đã được mở.
Trung Quốc đã lên tiếng phản đối việc Đài Loan có văn phòng đại diện tại Somaliland. Ảnh: SCMP.
Nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn gọi việc khai trương văn phòng đại diện này là "một cột mốc quan trọng đối với quan hệ đối tác Đài Loan - Somaliland".
Bà Thái nói: "Chúng tôi gắn kết với nhau bằng các giá trị chung về tự do, dân chủ, công lý và pháp quyền, những lý tưởng sẽ định hướng cho sự hợp tác trong tương lai của chúng tôi", và cam kết rằng Đài Bắc sẽ hợp tác với Somaliland trong các lĩnh vực bao gồm nông nghiệp, ngư nghiệp, năng lượng, khai thác mỏ, y tế công cộng, giáo dục và công nghệ thông tin và truyền thông (ICT).
Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Somaliland Yasin Hagi Mohamoud cho biết Somaliland sẽ mở văn phòng đại diện tại Đài Bắc trong vài tuần tới. Ông Mohamoud đã đến Đài Bắc vào tháng 7 để ký một thỏa thuận trước khi mở văn phòng.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Bắc Kinh phản đối việc thành lập bất kỳ thể chế chính thức nào và bất kỳ trao đổi chính thức nào giữa Đài Loan và Somaliland. "Chỉ có một Trung Quốc trên thế giới và Đài Loan là một phần bất khả xâm phạm của Trung Quốc," phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Zhao Lijian cho biết hôm thứ ba.
Bất chấp thông điệp như vậy nhưng các nhà phân tích cho rằng Bắc Kinh có thể bỏ qua việc Đài Bắc có văn phòng đại diện thương mại ở Somaliland giống như ở một số quốc gia mà họ có văn phòng. Một thực tế phổ biến là Đài Bắc có các văn phòng thương mại, ngay cả ở những nước không có quan hệ ngoại giao.
David Shinn, giáo sư tại Trường Vấn đề Quốc tế Elliott thuộc Đại học George Washington, cho biết quyết định đặt văn phòng có ý nghĩa quan trọng đối với Somaliland hơn là Đài Loan, vốn được 14 quốc gia công nhận. Somaliland không được quốc gia nào công nhận.
"Trao đổi 'văn phòng đại diện 'không phải là sự công nhận ngoại giao," Shinn nói.
Somaliland duy trì văn phòng đại diện tại 12 quốc gia và cũng có 18 lãnh sự danh dự không có văn phòng chính thức ở các quốc gia khác. Djibouti, Ethiopia và Thổ Nhĩ Kỳ có lãnh sự quán ở Hargeisa và Đan Mạch, Đức, Anh, Liên minh châu Âu và Liên hợp quốc đều có văn phòng ở đó.
Đài Loan cũng có văn phòng thương mại ở một số quốc gia, trong đó có 5 quốc gia ở châu Phi không công nhận hòn đảo này. Bên cạnh 14 đại sứ quán tại các quốc gia mà Đài Loan có quan hệ ngoại giao, Đài Loan đã duy trì 93 văn phòng đại diện trong năm 2019 tại các quốc gia mà họ không có quan hệ ngoại giao chính thức.
Trung Quốc xoay chuyển đồng minh châu Phi của Đài Loan
ESwatini - đã bỏ tên Swaziland từ thời thuộc địa của mình hai năm trước - là quốc gia châu Phi duy nhất còn có quan hệ ngoại giao với Đài Loan. Kể từ những năm 1990, khi Bắc Kinh tích cực tiến vào lục địa này để tìm kiếm nguyên liệu thô và thị trường, họ đã thành công trong việc lôi kéo nhiều đồng minh khác của Đài Bắc ở châu Phi.
Vào năm 2016, Gambia đã chuyển liên minh sang Trung Quốc, cùng với đảo quốc Sao Tome và Principe ở Trung Phi. Burkina Faso đã cắt đứt quan hệ với Đài Bắc lần thứ hai vào năm 2018. Họ làm như vậy lần đầu tiên vào năm 1973, trước khi nối lại quan hệ vào năm 1994.
Shinn nói rằng mục tiêu ưu tiên của Bắc Kinh hiện nay là đảm bảo rằng mối liên kết giữa Somaliland và Đài Loan bị hạn chế trong quan hệ thương mại chứ không phải đại diện chính trị hoặc ngoại giao.
"Trung Quốc có thể sẽ cung cấp cho Somaliland một gói kinh tế với hy vọng Somaliland có thể chấm dứt việc trao đổi văn phòng đại diện," Shinn nói.
Somaliland tuyên bố độc lập vào năm 1991 trong cuộc nội chiến Somalia, khi chính phủ của Mohamed Siad Barre bị lật đổ và kể từ đó đất nước này chưa từng đạt được hòa bình.
Việc mở văn phòng của Đài Loan diễn ra một tuần sau khi Bắc Kinh cử một phái đoàn tới Somaliland, được coi là một phần trong kế hoạch của Trung Quốc nhằm thuyết phục Somaliland từ bỏ nỗ lực thiết lập quan hệ ngoại giao với Đài Loan.
Đài Loan gần đây đã tài trợ thiết bị xét nghiệm virus corona và vật tư y tế để giúp Somaliland chống lại Covid-19. Họ cũng đã cấp học bổng sau đại học cho sinh viên đến từ Somaliland.
