Lựa chọn bảo hiểm thất nghiệp để an tâm giữa dịch bệnh, thiên tai

BHTN phát huy tác dụng

Chính sách bảo hiểm thất nghiệp được thực hiện theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006 và chính thức triển khai từ ngày 1-1-2009 với mục tiêu hỗ trợ người lao động bị mất việc một phần thu nhập, hỗ trợ học nghề và tư vấn, giới thiệu việc làm, giúp người lao động sớm quay trở lại thị trường lao động.

Ðối tượng áp dụng của chính sách BHTN gồm người lao động tham gia BHTN là công dân Việt Nam làm việc theo hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc mà các hợp đồng này không xác định thời hạn hoặc xác định thời hạn từ đủ 12 tháng đến 36 tháng với người sử dụng lao động có sử dụng từ 10 lao động trở lên. Người sử dụng lao động tham gia BHTN bao gồm cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân; tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội khác; cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam; doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, tổ chức khác và cá nhân có sử dụng từ 10 lao động trở lên.

Ðiều kiện hưởng BHTN là người lao động đã đóng BHTN đủ mười hai tháng trở lên trong vòng hai mươi bốn tháng trước khi bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật lao động hoặc chấm dứt hợp đồng làm việc theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức. Ðã đăng ký với cơ quan lao động khi bị mất việc làm, chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc. Chưa tìm được việc làm sau 15 ngày kể từ ngày đăng ký với cơ quan lao động theo quy định.

Trên thực tế, kể từ khi Covid-19 xuất hiện tại nước ta, rất nhiều người lao động đã mất việc làm khi thực hiện giãn cách xã hội, nhiều cơ sở kinh doanh bị đóng cửa. Trong hoàn cảnh này, BHTN đã phát huy được tác dụng, trở thành cứu cánh cho người lao động. 

Chị Nguyễn Thị Hải (Nghệ An) ra Hà Nội làm việc cho một công ty du lịch. Giữa năm 2020, chị bị mất việc do công ty thu hẹp quy mô, cắt giảm nhân sự. Trong lúc Chính phủ kêu gọi việc hạn chế đi lại, chị Hải vẫn phải ở trọ tại Hà Nội chờ tìm việc làm mới trong tình trạng không có thu nhập. Một mặt, chị vẫn phải duy trì cuộc sống, trả tiền thuê trọ.

"Mấy tháng ròng như thế, tôi đã phải tự xoay xở rất chật vật. Nắm được quy định về BHTN nên tôi đã đến Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội để nộp hồ sơ hưởng trợ cấp BHTN. Sau đó, với số tiền hỗ trợ hơn 3 triệu đồng mỗi tháng từ BHTN, cuộc sống của tôi cũng bớt phần nào khó khăn. Đồng thời, tôi cũng được Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội hỗ trợ tìm cho một công việc mới phù hợp", chị Hải chia sẻ.

Chính sách từ BHTN mang lại nhiều lợi ích cho người lao động

Những chính sách từ BHTN mang lại rất nhiều lợi ích cho người lao động, đặc biệt là trong thời điểm dịch bệnh Covid-19. Số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp đã tăng lên đáng kể. Năm 2009 có gần 6 triệu người tham gia, ước tính đến hết năm 2020, số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) đạt khoảng 13,27 triệu người.

Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, đến hết năm 2020, số người thất nghiệp có quyết định hưởng trợ cấp ước đạt khoảng 1,03 triệu, tăng 24% so cùng kỳ năm 2019; số tiền chi trả ước khoảng 16.000 tỉ đồng, tăng khoảng 33% so cùng kỳ; hỗ trợ học nghề giảm 50% so cùng kỳ năm 2019, chỉ khoảng 21.000 người.

Có thể thấy rằng, số tiền chi trả các chế độ BHTN ngày càng tăng lên. Ông Đào Duy Hiện, Phó trưởng Ban Thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam)cho hay, trong năm 2020, ước số tiền thu BHTN chỉ vừa đủ để chi trả 2 chế độ trợ cấp thất nghiệp và hỗ trợ học nghề cho người lao động. 

Chị Tô Thị Phương Lan, làm nghề hướng dẫn viên du lịch tại Ninh Bình, cũng là một trong nhiều lao động bị mất việc làm sau khi dịch Covid-19 bùng phát. Nhờ tham gia BHTN mà giờ đây chị đã tìm được một công việc mới phù hợp. 

"Dịch bệnh khiến lĩnh vực du lịch, dịch vụ bị ảnh hưởng nhiều nhất. Không chỉ riêng tôi mà rất nhiều lao động trong lĩnh vực này bị mất việc làm. Giai đoạn này thực sự là khó khăn đối với tôi vì việc thì ít mà lao động thất nghiệp thì nhiều. May mắn là tôi được hỗ trợ hơn 3 triệu đồng/tháng từ BHTN để trang trải cuộc sống. Tôi cũng đang kết nối với Trung tâm Dịch vụ việc làm Ninh Bình để tìm việc làm mới phù hợp", chị Lan cho hay. 

Chính sách bảo hiểm thất nghiệp không chỉ chi trả tiền trợ cấp thất nghiệp cho người lao động khi mất việc làm mà còn hỗ trợ tư vấn, giới thiệu việc làm; hỗ trợ học nghề; hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kĩ năng nghề để duy trì việc làm cho người lao động.

Trong thế giới đầy biến động như hiện nay, BHTN thật sự đã trở thành "phao cứu sinh" cho hàng triệu người lao động, giúp người lao động có nguồn tài chính để vượt qua giai đoạn khó khăn, đồng thời cũng giúp giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước./.