(Tổ Quốc) - Cựu Đại sứ Mỹ tại Ukraine, bị sa thải trước đó, đã lên tiếng bảo vệ bản ghi lời khai của bà và nói rằng bà không theo đuổi chương trình nghị sự chính trị tại Ukraine.
Tôi không có chương trình nghị sự nào khác ngoài việc theo đuổi các mục tiêu chính sách đối ngoại đã nêu của chúng ta, cựu Đại sứ Marie Yovanovitch cho biết trong bài phát biểu mở màn ngày điều trần thứ hai về việc luận tội ông Trump tại Hạ viện Mỹ.
Thêm nhiều diễn biến điều trần
Phiên điều trước Ủy ban Tình báo Hạ viện – được truyền hình- là một phần của cuộc điều tra luận tội do đảng Dân chủ dẫn đầu. Cuộc luận tội này có thể đe dọa đến chức Tổng thống của ông Trump, ngay cả khi ông đang tìm cách tái đắc cử vào tháng 11 năm 2020.
Bà Yovanovitch đã bị cách chức đại sứ tại Kiev hồi tháng 5 sau khi bị luật sư cá nhân của ông Trump là Rudy Giuliani chỉ trích, trong bối cảnh ông này muốn thuyết phục Ukraine thực hiện hai cuộc điều tra có lợi về mặt chính trị cho đảng Cộng hòa.
Phiên điều trần ngày 15/11. Ảnh: Reuters.
Giuliani hướng các cuộc điều tra của phía Ukraine đến ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Joe Biden và con trai là Hunter Biden, người từng là thành viên hội đồng quản trị của công ty năng lượng Ukraine Burisma cùng với việc tìm hiểu về kịch bản rằng chính Ukraine, chứ không phải Nga, đã can thiệp vào cuộc bầu cử năm 2016 của Hoa Kỳ.
Trọng tâm của cuộc điều tra luận tội là cuộc gọi điện thoại vào ngày 25/7, trong đó ông Trump bị nghi ngờ đã yêu cầu Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, người được bầu vào tháng 5, mở cuộc điều tra về cha con nhà ông Biden.
Đảng Dân chủ đang tìm hiểu liệu ông Trump có lạm dụng quyền lực của mình hay không bằng cách tạm giữ lại 391 triệu USD viện trợ an ninh của Hoa Kỳ cho Ukraine làm đòn bẩy để gây áp lực với Kiev. Số tiền này, được Quốc hội Hoa Kỳ thông qua để giúp đỡ một đồng minh của Hoa Kỳ chống lại phe ly khai ở phía đông đất nước, sau đó đã được cung cấp cho Ukraine.
Đại sứ Yovanovitch đã phục vụ lợi ích quốc gia của chúng ta trong cuộc chiến chống tham nhũng ở Ukraine, nhưng bà lại bị coi là một trở ngại cho việc tiếp tục chương trình nghị sự cá nhân và chính trị của tổng thống. Do đó bà đã bị bôi nhọ và gạt sang một bên, chủ tịch ủy ban Tình báo Hạ viện đến từ đảng Dân chủ Adam Schiff nói trong tuyên bố mở đầu của mình.
Gặp khó từ Đảng Cộng hòa
Về phần mình, ông Trump phủ nhận mọi hành vi sai trái và gọi cuộc điều tra luận tội là một sự giả tạo.
Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Devin Nunes chỉ trích đảng Dân chủ đã khởi động cuộc điều tra luận tội, gọi đây là một cuộc tập trận chính trị.
Yovanovitch, người từng làm việc cho cả hai chính quyền Cộng hòa và Dân chủ, nói với các nhà lập pháp trong cuộc họp kín vào ngày 11 tháng 10 rằng ông Trump đã sa thải bà dựa trên những lời tuyên bố vô căn cứ và sai trái. Bà cũng phủ nhận cáo buộc từ các đồng minh của ông Trump rằng bà không trung thành với ông và nói rằng bà không biết động lực của Giuliani là gì khi chỉ trích bà.
Trong lời khai riêng của mình với các nhà lập pháp, Yovanovitch cũng mô tả cách Gordon Sondland, đại sứ Hoa Kỳ tại Liên minh châu Âu, đã thúc giục bà sử dụng Twitter để bày tỏ sự ủng hộ với ông Trump để cứu lấy vị trí của mình. "Ông ấy nói, bà biết đấy, bà cần phải làm lớn hoặc về nhà. Bà cần, như bà cũng biết đấy, tweet rằng bà ủng hộ tổng thống, bà Yovanovitch nói.
Ba phiên điều trần công khai được lên kế hoạch cho tuần tới.
Các phiên điều trần tuần này có thể mở đường cho Hạ viện do phe Dân chủ dẫn đầu phê chuẩn các cáo buộc luận tội chính thức chống lại ông Trump. Điều đó sẽ dẫn đến một phiên tòa tại Thượng viện về việc có nên kết tội ông Trump và loại ông khỏi chức vụ hay không. Đảng Cộng hòa kiểm soát Thượng viện cho tới nay không thể hiện nhiều sự ủng hộ đối với việc loại bỏ ông Trump.
Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Raja Krishnamoorthi, thành viên Ủy ban Tình báo, cho biết ông hy vọng rằng các nhà lập pháp Cộng hòa đối xử công bằng với Yovanovitch.
Tôi hy vọng rằng họ đối xử với bà ấy với phẩm giá mà bà ấy xứng đáng, sự tôn trọng mà bà ấy xứng đáng. Bà ấy là một thành viên xuất sắc của đội ngũ ngoại giao nước ngoài, ông Krishnamoorthi nói với Reuters.
Krishnamoorthi cho biết các bằng chứng cho thấy bà đã bị loại bỏ để nhường chỗ cho "kênh bất thường" của chính quyền Trump trong việc xây dựng chính sách Ukraine để mang lại lợi ích cá nhân cho ông Trump, trong đó Giuliani đóng vai trò trung tâm cùng với các nhà ngoại giao Sondland và Kurt Volker, cũng như Bộ trưởng Năng lượng Rick Perry.
Hai nhà ngoại giao Hoa Kỳ khác, William Taylor và George Kent, đã làm chứng hôm thứ Tư trong phiên điều trần công khai đầu tiên, bày tỏ sự báo động về các chiến thuật gây áp lực đối với Ukraine của Giuliani để tiến hành các cuộc điều tra được cho là có lợi về mặt chính trị cho ông Trump.
