(Tổ Quốc) - Quan chức hàng đầu về thương mại của UAE cho biết nước này đang 'xây dựng một hành lang cơ hội', kết nối giữa quốc gia vùng Vịnh này và khu vực Đông Nam Á.
Theo SCMP, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đang đẩy nhanh quá trình đàm phán các hiệp định đối tác kinh tế toàn diện (CEPA) với nhiều quốc gia Đông Nam Á để duy trì vị thế là đối tác thương mại hàng đầu của họ ở Trung Đông.
Thúc đẩy CEPA để tăng cường kết nối và nâng cao vị thế
Các nhà phân tích cho biết, bằng cách tạo dựng "lợi thế của người đi trước" so với các đối thủ trong khu vực như Saudi Arabia tại các thị trường đang phát triển như Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), UAE cũng đang tìm cách tăng vị thế của họ khi đối thoại với các cường quốc.
Clemens Chay, một nhà nghiên cứu tại Viện Trung Đông thuộc Đại học Quốc gia Singapore, cho biết: "Các động cơ thúc đẩy việc UAE kết nối với ASEAN nên được nhìn nhận rộng rãi hơn nhiều vì mục tiêu chiến lược của họ là đạt được, với tư cách là một quốc gia Ả Rập, vai trò lãnh đạo không chỉ ở khu vực mà còn trên toàn cầu".
Campuchia ngày 8/6 đã trở thành quốc gia châu Á mới nhất ký CEPA với UAE, sau Ấn Độ vào tháng 5 năm ngoái và Indonesia vào tháng 7 năm ngoái.
Malaysia, Thái Lan và Việt Nam cũng đều đã nhất trí bắt đầu đối thoại hướng tới CEPA. Ngày 05/ 6 vừa qua tại Hà Nội, với sự tham gia của các Bộ, ngành có liên quan của cả hai bên và dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên và Quốc vụ khanh phụ trách ngoại thương của Bộ Kinh tế UAE Thani bin Ahmed Al Zeyoudi, Việt Nam và UAE đã hội đàm về các nội dung Hiệp định cần hướng tới.
Phiên họp lần thứ nhất về Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện giữa Việt Nam và UAE. Ảnh: Bộ Công thương.
Ông Thani bin Ahmed Al Zeyoudi cũng đã tới Phnom Penh để ký thỏa thuận với Campuchia. Phát biểu tại lễ ký kết, ông Thani bin Ahmed Al Zeyoudi cho biết UAE đang "xây dựng một hành lang cơ hội" giữa Vịnh Ba Tư và Đông Nam Á bằng cách giảm hoặc loại bỏ thuế quan, loại bỏ các rào cản thương mại và tạo ra những con đường mới cho đầu tư chiến lược.
Theo SCMP, nỗ lực hướng tới CEPA đã bắt đầu được đưa ra từ tháng 8 năm ngoái khi UAE là một trong các nước tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác Đông Nam Á (TAC) trong cuộc họp các bộ trưởng ngoại giao của ASEAN.
Trên nền tảng tăng cường đối thoại với khu vực, ông Chay cho biết hiệp định CEPA của UAE "được xây dựng như một khuôn mẫu vượt xa các điều khoản của một hiệp định thương mại tự do thông thường".
Các thỏa thuận này "báo hiệu một cam kết ngoại giao rộng lớn hơn, chạm đến nhiều lĩnh vực quan trọng như giáo dục, hợp tác kỹ thuật số, chăm sóc sức khỏe và cả bảo tồn môi trường, ông Chay nói.
CEPA cũng phản ánh việc theo đuổi các mục tiêu của Abu Dhabi trên cơ sở song phương và nằm ngoài phạm vi hoạt động của Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) (bao gồm Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Saudi Arabia).
Ở cấp độ rộng hơn, những sáng kiến như CEPA cũng hỗ trợ nỗ lực đa dạng hóa của UAE "không chỉ về mặt kinh tế và vươn lên dẫn đầu GCC, mà còn về đa dạng quan hệ đối tác quốc tế giữa các khu vực", ông Chay cho hay.
Nhìn chung, các quốc gia GCC đang "xem xét kỹ lưỡng hơn về châu Á", với việc Hoàng Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman thăm cả Thái Lan và Hàn Quốc vào tháng 11 năm ngoái.
Do đó, các cuộc đàm phán CEPA của UAE với các quốc gia ASEAN "thể hiện những phương hướng quan trọng trong việc duy trì lợi thế của người đi đầu so với các nước khác trong GCC", ông Chay đánh giá.
Tạo ra sức mạnh tổng hợp
Còn phó giáo sư Andreas Krieg tại Trường Nghiên cứu An ninh của Đại học King's College London cho biết, với tư cách là một "quốc gia nhỏ", UAE đang "hướng tới các cơ hội để tạo ra sức mạnh tổng hợp và đoàn kết lẫn nhau với các quốc gia khác, từ đó nâng cao vị thế với các cường quốc", chẳng hạn như Trung Quốc, Nga hoặc Mỹ.
UAE có nhiều mục tiêu khi tăng cường kết nối với ASEAN. Ảnh: Reuters.
Ông Andreas nói: Đông Nam Á là một khu vực tăng trưởng quan trọng đối với mạng lưới thương mại và hậu cần của UAE. Vì vậy, Abu Dhabi hy vọng sẽ tạo ra các mối quan hệ chặt chẽ trong khu vực này".
Hơn nữa, Vùng Vịnh cũng đang ngày càng nổi lên như một "khu vực mấu chốt quan trọng giữa phương Đông và phương Tây trong bối cảnh cạnh tranh quyền lực lớn đang gia tăng trong một thế giới đa cực", phó giáo sư Andreas nhận định.
Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất từ lâu đã cố gắng tận dụng vị thế của mình là một trung tâm kết nối toàn cầu tại vùng Vịnh, trở thành điểm trung chuyển cho các mạng lưới tài chính, thương mại và hậu cần trải dài từ Đông Á đến châu Âu và xa hơn nữa.
Về phía ASEAN, các quốc gia thành viên cũng sẽ được tiếp cận với các trung tâm toàn cầu như Dubai, nơi được kết nối tốt "không chỉ với phương Tây mà đặc biệt là với phương Đông và châu Phi".
"Các khoản đầu tư chiến lược" của UAE trong khu vực cũng có thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ở ASEAN đồng thời cung cấp cho UAE quyền tiếp cận cơ sở hạ tầng quốc gia quan trọng trong khu vực", ông Krieg nói.
Chuyên gia Chay của Đại học Quốc gia Singapore cũng cho biết cả UAE và các quốc gia Đông Nam Á đều có tầm nhìn chung khi coi số hóa và hậu cần logistics là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Thương mại dịch vụ, kết quả của quá trình chuyển đổi kỹ thuật số, cũng sẽ là một chủ đề chung mà cả hai bên "sẽ xem xét để củng cố và tăng cường", ông Chay nói.
Theo truyền thống, dầu mỏ là một thành phần quan trọng trong thương mại GCC-ASEAN, nhưng "hiện tại, có một cảm giác rằng, đặc biệt là đối với UAE, các lĩnh vực hợp tác song phương nên linh hoạt và đa dạng hơn nhiều", ông Chay nói thêm.
