(Tổ Quốc) - Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa có kế hoạch ban hành lệnh sắc lệnh trừng phạt bất kỳ nước nào vi phạm lệnh cấm vũ khí thông thường đối với Iran.
Các nguồn tin giấu tên nói rằng, sắc lệnh này sẽ được ban hành trong những ngày tới, trong đó Tổng thống Mỹ sẽ có quyền trừng phạt những đối tượng vi phạm trong quy định trừng phạt thứ cấp bằng việc tước quyền tiếp cận thương mại ở thị trường Mỹ.
Nhà Trắng hiện chưa đưa ra bình luận trước thông tin này.
Theo hãng Reuters, nguyên nhân dẫn đến hành động của Mỹ xuất phát từ lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hợp Quốc đối với Iran đã sắp hết hạn và cũng là lời cảnh báo đối với các tác nhân nước ngoài – các thực thể của Mỹ từng bị cấm tham gia hoạt động thương mại tương tự. Động thái trên ngầm định hiểu rằng bất kỳ quốc gia nào mua hoặc bán vũ khí cho Iran đều phải đối mặt với các trừng phạt từ phía Mỹ.
Theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015 mà Iran đã ký kết với sáu cường quốc là Anh, Trung Quốc, Pháp, Đức, Nga và Mỹ, lệnh cấm vũ khí thông thường của Liên Hợp Quốc sẽ hết hiệu lực vào ngày 18/10 trước thềm bầu cử Mỹ vào tháng 11 tới.
Trước đó, Mỹ lên tiếng phải tiếp tục phải kích hoạt cơ chế "bước lùi" hoặc nối lại tất cả các trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Iran, bao gồm cả lệnh cấm vận vũ khí sau khi ra khỏi thỏa thuận hạt nhân vào năm 2018. Các thành viên còn lại của thỏa thuận hạt nhân Iran bày tỏ không tin tưởng Mỹ có quyền để áp đặt lại các trừng phạt của Liên Hợp Quốc đồng thời khẳng định động thái của Mỹ tại Liên Hợp Quốc không hề có hiệu lực pháp lý.
"Động thái này cho thấy sẽ không một quốc gia nào tại Liên Hợp Quốc chấp nhận tuyên bố của Mỹ", ông Alireza Miryousefi – Người phát ngôn đại diện cho Iran tại Liên Hợp Quốc nói đồng thời khẳng định thỏa thuận hạt nhân vẫn duy trì và mọi trừng phạt đối với Iran phải được gỡ bỏ.
"Sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump thể hiện rằng Mỹ không hề bị ảnh hưởng cho dù không có được sự ủng hộ của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc", một trong bốn nguồn tin cung cấp.
Hầu hết các công ty nước ngoài không hề muốn mạo hiểm bị loại khỏi thị trường Mỹ và tìm sang nước thứ ba là Iran để giao dịch thương mại. Sắc lệnh mới có thể mang tính biểu tượng hơn là tính thực tế bởi vì rất nhiều thực thể và cá nhân Iran đã phải chịu các lệnh trừng phạt thứ cấp.
Vào ngày 16/9, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng đã nhắc đến các trừng phạt mới của Mỹ sẽ tiếp tục được khôi phục đối với Iran để ngăn chặn các giao dịch thương mại nước ngoài với Tehran.
"Chúng tôi sẽ làm tất cả những điều cần làm để đảm bảo các lệnh trừng phạt được thực thi", Ngoại trưởng Pompeo lên tiếng.