(Tổ Quốc) - Chính quyền Trump đã gửi lời thân tình tới Quốc hội rằng họ ủng hộ khả năng bán máy bay chiến đấu F-16 cho Đài Loan.
Động thái này vấp phải lời cảnh báo từ Trung Quốc, vào thời điểm quan trọng trong tiến trình đàm phán thương mại với Hoa Kỳ.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã gửi lời, một cách không chính thức, tới các ủy ban Hạ viện và Thượng viện rằng họ ủng hộ việc bán 66 chiếc F-16, trị giá 8 tỷ USD, theo hai trợ lý quốc hội. Ngay cả khi Quốc hội Mỹ ủng hộ, sẽ mất nhiều năm trước khi bất kỳ máy bay phản lực nào được giao, giả sử Đài Loan ký hợp đồng thực tế.
Không rõ liệu sự hỗ trợ của chính quyền cho thương vụ tiềm tàng này có thể được sử dụng như một con bài mặc cả trong các cuộc đàm phán thương mại vẫn còn lỏng lẻo với chính quyền Bắc Kinh hay liệu chủ yếu thể hiện sự hỗ trợ bổ sung cho Đài Loan ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình và phản đối bất kỳ sự can thiệp nào của Mỹ.
Trung Quốc lâu nay phản đối mọi thương vụ vũ khí Mỹ - Đài. Ảnh: Getty
Hôm thứ Sáu, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói với các phóng viên rằng, việc bán vũ khí của Hoa Kỳ cho Đài Loan vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc một Trung Quốc.
Người phát ngôn của họ, Hua Chunying, nói rằng chính phủ của bà đang thúc giục Hoa Kỳ từ chối bán máy bay chiến đấu nói trên cho Đài Loan và ngừng bán vũ khí và liên lạc quân sự với Đài Loan. Nếu không, phía Trung Quốc chắc chắn sẽ có những phản ứng mạnh mẽ và Hoa Kỳ sẽ phải gánh chịu mọi hậu quả.
Tháng trước, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Wang Yi đã cảnh báo Hoa Kỳ không được gửi tín hiệu sai cho lực lượng ở Đài Loan, không nên lặp lại sai lầm và không nên chơi với lửa về các vấn đề liên quan đến Đài Loan.
Tổng thống Donald Trump hôm thứ Năm cho biết ông dự định sẽ sớm nói chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Mỹ hiện có một đợt thuế quan mới dự kiến sẽ có hiệu lực đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc vào ngày 1 tháng 9 – điều một nhà chức trách ở Bắc Kinh đã cảnh báo sẽ châm ngòi phản ứng đáp trả từ Trung Quốc.
Hoa Kỳ chưa từng bán máy bay chiến đấu tiên tiến kể từ khi cựu Tổng thống George H.W. Bush tuyên bố bán 150 chiếc F-16 cho Đài Loan vào năm 1992. Chính quyền Obama đã từ chối yêu cầu tương tự của Đài Loan đối với các máy bay mới, dù đồng ý vào năm 2011 để nâng cấp hạm đội hiện có trên đảo này.
Thông thường, quy trình thông báo 30 ngày không chính thức tới Quốc hội được đưa ra vào tối thứ Năm theo sau đó là một thông báo chính thức, được phát hành công khai tới các ủy ban quốc hội và các nhà lập pháp có thêm 30 ngày để phê chuẩn hoặc không chấp thuận. Tuy nhiên, một quan chức Hoa Kỳ cho biết thông báo chính thức có thể sẽ được đưa ra sớm hơn.
Sau đó, có thể mất vài tháng hoặc nhiều năm trước khi Đài Loan và Hoa Kỳ thực sự ký hợp đồng và có thể nhiều năm sau đó trước khi việc giao hàng bắt đầu. Những chiếc F-16 được chào bán phổ biến trong nhiều thương vụ với các đồng minh khác của Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, F-16 của Đài Loan sẽ được trang bị radar điều khiển hỏa lực hàng đầu do Northrop Grumman Corp chế tạo, cho phép bắn đạn dẫn đường chính xác ở khoảng cách xa hơn, một quan chức quen thuộc với các chi tiết cho biết.
