(Tổ Quốc) - Các quan chức Mỹ khuyến cáo người dân nên tiêm vaccine Pfizer hoặc Moderna thay vì J&J bởi phát hiện tác dụng phụ gây ra nguy cơ đông máu hiếm gặp nhưng nghiên trọng sau tiêm.
Nguy cơ đông máu sau tiêm J&J
Ủy ban cố vấn về tiêm chủng của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) ngày 16/12 đã bỏ phiếu nhất trí khuyến nghị ưu tiên sử dụng vaccine ngừa COVID-19 của các hãng Pfizer/BioNTech và Moderna tại nước này.
Các cố vấn Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cho biết, hiện tượng đông máu nghiêm trọng đã khiến 9 người tử vong sau khi tiêm vaccine J&J trong khi vaccine Pfizer và Moderna không rơi vào nguy cơ này và cũng đạt hiệu quả hơn.
Ảnh minh họa. Nguồn: AP
Ban cố vấn về vaccine đưa ra khuyến cáo người dân nên ưu tiên tiêm vaccine Pfizer và Moderna vì lo ngại các tác dụng phụ do J&J mang lại.
Trong thời gian dài, Mỹ đều kêu gọi người dân nên tiêm 3 loại vaccine nêu trên nhằm đảm bảo tính bình đẳng trong việc sử dụng vaccine. Nghiên cứu cho thấy cả ba loại vaccine đều mang lại hiệu quả bảo vệ trước virus SARS-Cov-2. Đầu tiên, vaccine của J&J là lựa chọn duy nhất có thể mang đến cơ hội cho những người có hoàn cảnh khó khăn, chẳng hạn người vô gia cư.
Tuy nhiên, các cố vấn của CDC cũng cho biết đã đến lúc phải đưa ra lựa chọn vaccine phù hợp sau thời gian dài đưa vào sử dụng 3 loại vaccine này. Hơn 200 triệu người dân Mỹ đã tiêm phòng đầy đủ, trong đó có khoảng 16 triệu người đã tiêm vaccine J&J.
Dữ liệu mới theo dõi mức độ an toàn của vaccine đối với người tiêm cho biết, mặc dù nguy cơ đông máu xảy ra với vaccine J&J là rất hiếm nhưng hiện tượng này vẫn gặp phải ở phụ nữ trẻ tuổi, thậm chí là cả ở nam giới và trẻ em.
Trong cuộc bỏ phiếu, các cố vấn đã quyết định hai loại vaccine an toàn nên ưu tiên sử dụng là Pfizer và Moderna.
"Cho dù vaccine J&J được khuyến cáo không nên ưu tiên sử dụng nhưng đối với một số người vì lý do sức khỏe nào đó vẫn có thể chọn loại vaccine này", Cố vấn CDC – Tiến sỹ Beth Bell, Đại học Washington cho biết.
Nguy cơ đông máu lần đầu tiên xuất hiện vào mùa xuân năm ngoái, trong đó vaccine của J&J đã gây ra tác dụng phụ này ở Mỹ. Một loại vaccine khác cũng gặp phải hiện tượng này là Astra Zeneca – hiện đang sử dụng ở một số quốc gia khác.
Khuyến cáo sử dụng loại vaccine hiệu quả ở Mỹ
Cơ quan quản lý dược phẩm châu Âu tiếp tục khuyến nghị hạn chế tiêm 2 mũi vaccine của AstraZeneca mặc dù các báo cáo ban đầu chủ yếu là phụ nữ trẻ gặp hiện tượng đông máu. Một số quốc gia cũng đưa ra hạn chế độ tuổi để tiêm loại vaccine này.
Tại Mỹ, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ cho rằng nhiều người đã phát hiện ra tác dụng phụ này sau khi tiêm vaccine J&J trong tuần qua. Đối tượng chủ yếu là phụ nữ ở độ tuổi từ 30 đến 49.
"Thống kê mới của chính phủ Mỹ đã xác nhận có 54 trường hợp đông máu sau khi tiêm vaccine, trong đó 37 phụ nữ và 17 trường hợp xảy ra ở nam giới", Tiến sỹ CDC - Isaac See cho biết. CDC đã quyết định đưa ra hướng dẫn mới về sử dụng vaccine ở Mỹ bởi lo ngại về các vấn đề liên quan đến vaccine hiện tại. Khi đem ra so sánh các ưu và nhược điểm của tất cả các loại vaccine, nhiều thành viên trong hội đồng khẳng định tác dụng phụ của vaccine Pfizer và Moderna không quá nghiêm trọng và nguồn cung hiện vẫn rất dồi dào. Một lưu ý thêm rằng J&J chỉ yêu cầu tiêm một mũi duy nhất. Lựa chọn tiêm liều đơn không thể mang lại hiệu quả bảo vệ tốt bằng với các mũi tiêm hai liều của Pfizer hay Moderna. Thêm vào đó, các đột biến của virus có mức độ lây lan mạnh hơn và liều tăng cường tiếp tục được khuyến cáo nên sử dụng.
Đối với J&J, các chuyên gia cũng khuyến cáo tiêm mũi tăng cường sau hai tháng tiêm mũi 1. Một số quốc gia như Canada đã có các chính sách ưu tiên đối với vaccine Moderna và Pfizer. Về phía J&J, hãng dược này vẫn khẳng định vaccine của họ đạt hiệu quả tốt và có thể là lựa chọn phù hợp đối với các quốc gia thiếu nguồn cung vaccine hoặc những người không muốn tiêm 2 mũi.
Cố vấn CDC – Tiến sỹ Matthew Daley khẳng định Mỹ rất may mắn khi có tới 3 loại vaccine và luôn khuyến cáo kịp thời nhằm ngăn cản việc sử dụng vaccine mang lại tác dụng phụ không mong muốn.
FDA cũng cảnh báo trong tuần này không nên tiêm mũi tăng cường đối với vaccine J&J cho bất kỳ ai đã gặp hiện tượng đông máu sau khi đã tiêm J&J hoặc Astra Zeneca.
Đây là lần đầu tiên CDC Mỹ và Ủy ban Cố vấn về Tiêm chủng nước này khuyến nghị người dân nên tiêm loại vaccine nào. Mỹ trước đó coi cả ba loại vaccine Pfizer, Moderna và Johnson & Johnson ngang hàng do nguồn cung ban đầu có hạn và các nghiên cứu lúc đó cũng chỉ ra ba loại vaccine đều có hiệu quả cao. Các nghiên cứu cho thấy sự giảm hiệu quả hay nguy cơ đông máu từ vaccine Johnson & Johnson đã khiến loại vaccine này được sử dụng thấp. CDC khuyên người dân nên tiêm những loại vaccine "an toàn nhất", "hiệu quả nhất" như Pfizer hoặc Moderna./.
