Mỹ - Saudi: Kịch bản “thảm khốc” sau vụ “đâm sau lưng”

Cảnh báo này được đưa ra sau khi Quốc hội Mỹ đã bỏ phiếu vào ngày 28/9 vô hiệu hóa quyền phủ quyết của Tổng thống Mỹ đối với luật Công lý Chống bảo trợ khủng bố (JASTA) – điều ảnh hưởng đến quan hệ song phương Mỹ - Saudi.

Vụ tấn công ngày 11/9/2001 vẫn là nỗi đau trong lòng người dân Mỹ. (Nguồn: AFP)

JASTA cho phép những người sống sót cuộc tấn công và thân nhân của các nạn nhân đòi bồi thường từ quốc gia nước ngoài và theo đuổi những vụ án chống lại các chính phủ nước ngoài tại tòa án liên bang Mỹ khi chứng minh được rằng nước đó chịu một số trách nhiệm về các cuộc tấn công trên đất Mỹ.

Một nguồn tin Bộ Ngoại giao Saudi ngày 29/9 đã kêu gọi Quốc hội Mỹ " có những biện pháp cần thiết để đối phó với những hậu quả tai hại và nguy hiểm" của điều luật này.

Phát ngôn viên giấu tên, được Thông tấn Saudi trích dẫn cho biết điều luật này là "một sự lo ngại lớn."

Trong một động thái phản đối, ông Obama cho biết điều luật này sẽ gây tổn hại cho lợi ích của Mỹ bằng cách phá hoại nguyên tắc miễn trừ tư pháp quốc gia.

Động thái trên cũng là một mối quan ngại trong Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh gồm sáu quốc gia, trong đó Saudi Arabia là thành viên hùng mạnh nhất.

Các đồng minh vùng Vịnh của Saudi cũng đã sát cánh cùng Riyadh chỉ trích điều luật này.

Các nhà phân tích ngày 29/9 cũng cảnh báo rằng Saudi có thể làm giảm giá trị hợp tác an ninh và tình báo với đồng minh lâu đời Washington sau khi bị Quốc hội Mỹ "đâm sau lưng".

Đây là là một trong số các lựa chọn có thể của Riyadh, các nhà phân tích cho biết.

"Tôi sợ rằng dự luật này sẽ có hậu quả chiến lược nghiêm trọng" đối với Mỹ, Salman al-Ansari, đứng đầu Ủy ban Các vấn đề Quan hệ công chúng Saudi Mỹ (SAPRAC), nói với AFP.

Mustafa Alani, một cố vấn cao cấp của Trung tâm Nghiên cứu vùng Vịnh, đề nghị xem xét lại liên minh Saudi-Mỹ. "Đầu tư tài chính có thể giảm ở Mỹ, hợp tác chính trị và an ninh cũng có thể giảm sút," ông nói.

"Nó sẽ rất khó khăn cho Saudi Arabia tiếp tục hợp tác tình báo khi họ ở một vị thế thù địch như vậy", Jamal Khashoggi, một nhà báo và nhà phân tích Saudi kỳ cựu cho biết.

Ông cho biết các quan chức Saudi đang tranh luận về việc có nên hành động ngay bây giờ hoặc "chờ đợi cho đến khi vụ kiện đầu tiên được đệ trình tại một số thị trấn nhỏ ở Mỹ."

(Theo AFP)