(Tổ Quốc) - Kể từ khi vào Nhà Trắng, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden luôn ưu tiên ngoại giao với các nước châu Á, đặc biệt là khu vực Đông Nam Á trong các trọng tâm chính sách của mình.
Mỹ tiếp cận ngoại giao với Đông Nam Á
Theo Thời báo châu Á (Asia Times), Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực lấy lại niềm tin từ các đồng minh và đối tác chiến lược của Mỹ trong chính quyền Tổng thống Biden. Trước đó, quan hệ của Mỹ và các đồng minh đã tồn tại nhiều căng thẳng trong nhiệm kỳ cựu Tổng thống Trump.
Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: AFP
Tổ chức Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có vai trò trung tâm trong cấu trúc an ninh khu vực châu Á -Thái Bình Dương. ASEAN đã và đang trở thành cầu nối liên kết khu vực cũng như là trung gian hòa giải bất đồng giữa các cường quốc với mong muốn duy trì nền hòa bình ở khu vực.
Trong cuộc gặp đầu tiên với lãnh đạo các nước trong Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã nhấn mạnh đến chia sẻ lợi ích và khẳng định cam kết xem ASEAN là trung tâm trong nỗ lực hình thành kiến trúc an ninh Ấn Độ - Thái Bình Dương. Trong chính sách ngoại giao vaccine, Mỹ đã khẳng định sẵn sàng hỗ trợ hàng triệu liều vaccine Covid-19 do Mỹ sản xuất cho các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Lãnh đạo các nước ASEAN đã hoan nghênh các ưu tiên ngoại giao của Mỹ đối với khu vực, ghi nhận các nỗ lực của Mỹ đối với các quốc gia Đông Nam Á trong chính quyền Tổng thống Joe Biden. Lãnh đạo các nước ASEAN cũng đánh giá cao sự ủng hộ của Tổng thống Biden đối với khu vực ngay trong thời gian đầu lên nắm chính quyền, thúc đẩy quan hệ quốc phòng và chiến lược với các cường quốc ở Ấn Độ - Thái Bình Dương cũng như các đồng minh châu Âu.
Giới quan sát cho rằng, quan hệ ngoại giao giữa Washington với các nước trong khu vực Đông Nam Á nhiều khả năng sẽ nâng lên tầm cao mới sau khi Tổng thống Biden tham gia hội nghị thượng đỉnh ASEAN và một số cuộc họp song phương quan trọng vào cuối năm nay.
ASEAN ủng hộ đóng góp của Mỹ với khu vực
Trong suốt một thập kỷ qua, lãnh đạo các nước ASEAN luôn đánh giá cao các khoản đầu tư của Mỹ với khu vực Đông Nam Á và gần đây là chương trình ngoại giao vaccine. Theo khảo sát hàng năm của Viện ISEAS Yusof-Ishak, khoảng 61,5% người tham gia đều bày tỏ mong muốn tăng cường quan hệ hợp tác giữa các quốc gia Đông Nam Á với Mỹ trong thời gian tới.
Gần đây, chính quyền Tổng thống Biden đã thúc đẩy chính sách ngoại giao với các quốc gia ASEAN thông qua chuyến thăm của các quan chức Mỹ tại khu vực.
Nhằm nhanh chóng tìm kiếm sự đồng thuận từ các đối tác khu vực Đông Nam Á, Ngoại trưởng Mỹ Blinken nhấn mạnh, Chính quyền Tổng thống Biden mong muốn tăng cường hợp tác với ASEAN nhằm đối phó với các thách thức khu vực trong thời gian tới.
Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Mỹ diễn ra vào tháng 7, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinke đã thẳng thắn bày tỏ "quan ngại sâu sắc" của Washington đối với tình hình ở Myanmar. Sự lên tiếng này phần nào thể hiện các quan tâm của Mỹ đối với một quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á. Ngoại trưởng Blinken cũng kêu gọi thế giới hành động "ngay lập tức" theo "đồng thuận 5 điểm" của ASEAN trong nỗ lực giải quyết khủng hoảng Myanmar.
Trong diễn biến dịch bệnh phức tạp, Chính quyền Tổng thống Biden cũng tăng cường chương trình ngoại giao vaccine trong khu vực, tài trợ hàng tỷ đôla Mỹ cho cơ chế COVAX toàn cầu cùng như hàng triệu liều vaccine Covid-19 cho các quốc gia Đông Nam Á.
Thái Lan và Malaysia đang chờ đợi tiếp nhận 1 triệu liều vaccine của Mỹ trong khi Việt Nam sẽ tiếp nhận 2 triệu liều, Philippines sẽ nhận 3 triệu liều và Indonesia sẽ nhận 4 triệu liều.
Trong Hội nghị ASEAN-Mỹ, Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Hishammuddin Hussein đã nhấn mạnh đến "cam kết làm mới" trong chính sách ngoại giao của chính quyền Tổng thống Biden.
"Chúng tôi hiểu rằng chủ nghĩa đa phương không phải là trọng tâm chính đối với chính quyền cựu Tổng thống Trump. Tuy nhiên, việc chính quyền Tổng thống Biden chấp nhận hợp tác đa phương là một bước phát triển đáng hoan nghênh", ông Hishammuddin Hussein khẳng định.
"Lộ trình này là cách duy nhất để đảm bảo ổn định, hòa bình, thịnh vượng và an ninh cho khu vực của chúng ta", nhà ngoại giao Malaysia nói thêm.
Trong thời gian tới, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin sẽ có kế hoạch thăm một số nước Đông Nam Á. "Chuyến thăm của ông Lloyd Austin sẽ mở ra cơ hội tiếp cận của Mỹ đối với khu vực, khẳng định tầm quan trọng của ASEAN trong chính sách của Mỹ và là cơ hội gia tăng ảnh hưởng của Washington trong kiến trúc an ninh Ấn Độ - Thái Bình Dương", người phát ngôn Lầu Năm Góc - John Kirby cho biết.
