(Tổ Quốc) - Nắng nóng gay gắt quay trở lại Đông Nam Á, một trong những khu vực dễ bị tổn thương nhất trước biến đổi khí hậu, và khả năng cao sẽ kéo dài.
Theo hãng CNN, nắng nóng đã lan rộng khắp khu vực Đông Nam Á điển hình là Malaysia với nguy cơ xuất hiện các bệnh liên quan đến khí hậu. Trong khi đó, Việt Nam ban bố tình trạng khẩn cấp sau khi nhiệt độ cao bất thường ở miền Nam do hạn hán. Và ở Philippines, hàng trăm trường học buộc phải cho học sinh nghỉ học sau khi nhiệt độ hàng ngày tăng mạnh lên tới 107 độ F (42 độ C).
Nhà khí hậu học Maximiliano Herrera cho biết là nơi sinh sống của hơn 675 triệu người trên 11 quốc gia, khu vực Đông Nam Á đã và đang chứng kiến nhiệt độ cao đạt mức chưa từng thấy kèm theo độ ẩm khắc nghiệt.
Ông Herrera nhấn mạnh Thái Lan cũng bị ảnh hưởng nặng nề nhất và dự báo nắng nóng ở đây đặc biệt nghiêm trọng. Nhiệt độ trên khắp đất nước đã "phá kỷ lục không ngừng nghỉ" trong 13 tháng - và mức độ nóng cũng như độ ẩm không ngừng tăng lên.
"Chúng tôi nghĩ rằng nhiệt độ năm ngoái đã là không thể chịu nổi nhưng những gì chúng tôi đang thấy trong năm nay đã vượt xa điều đó. Nhiệt độ ở Bangkok sẽ không xuống dưới 30 độ C, ngay cả vào ban đêm trong suốt tháng 4 năm nay", ông Herrera nói thêm.
Theo ông Herrera, xu hướng này là không thể tránh khỏi. Khu vực này phải chuẩn bị cho đợt nắng nóng khủng khiếp trong phần còn lại của tháng Tư và trải dài hầu hết tháng Năm.
Vào ngày 3/4, khi Thái Lan bước vào mùa khô hàng năm thì thủ đô Bangkok có nhiệt độ khoảng 109 độ F – khiến nhiều người phải ở trong nhà sử dụng máy điều hòa.
Hay tại Việt Nam, đợt nắng nóng đã gây hạn hán dữ dội ở miền Nam và hiện ảnh hưởng mạnh đến ngành nông nghiệp quan trọng của đất nước. Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới và lượng mưa thấp có thể gây khó khăn cho nông dân ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long.
Năm nay, dự báo những đợt khô hạn kéo dài bất thường là do El Niño, một kiểu khí hậu tự nhiên bắt nguồn từ Thái Bình Dương dọc theo đường xích đạo và ảnh hưởng đến thời tiết trên khắp thế giới.
Nhưng bên cạnh những biến đổi tự nhiên này, thế giới vẫn tiếp tục phá kỷ lục về khí hậu, với những đợt nắng nóng chết người trở nên thông thường hơn.
"Chưa có hồi kết"
Mặc dù nhiệt độ trung bình ở Đông Nam Á tăng lên mỗi thập kỷ kể từ năm 1960 nhưng các chuyên gia cho biết một trong những đặc điểm đáng lo ngại nhất của đợt nắng nóng hiện đang lan rộng khắp khu vực này là thời gian kéo dài và không có hồi kết.
Các nhà nghiên cứu từ nhóm nghiên cứu khí hậu Thụy Sĩ IQ Air cho rằng đợt nắng nóng hiện nay là bởi "sự kết hợp của các yếu tố bao gồm biến đổi khí hậu do con người gây ra và sự kiện El Niño".
"Hiện tượng này đã dẫn đến nhiệt độ cao chưa từng thấy trên toàn khu vực. Hiện tại chưa có ngày kết thúc chính xác nào được dự kiến vì việc giảm nhiệt sẽ phụ thuộc vào các yếu tố như mô hình thời tiết và chính phủ các nước phải nỗ lực giảm thiểu", IQ Air cho biết trong một tuyên bố vào ngày 5/4.
Một giải pháp tạm thời đang được cân nhắc ở Malaysia là gieo hạt vào đám mây, bơm các hạt vào đám mây - thường là từ máy bay - để tạo mưa.
"Tài sản trên không của chúng tôi luôn sẵn sàng. Việc gieo hạt trên đám mây phải tính đến các yếu tố thời tiết khác nhau như điều kiện mây và gió trước khi thực hiện", Thứ trưởng Quốc phòng Malaysia Adly Zahari nhấn mạnh.
Trong khi đó, các quan chức ở Sabah, một bang trên đảo Borneo (Malaysia) cũng báo cáo gần 300 vụ cháy bắt đầu tại các trang trại, đồn điền và rừng trong suốt tháng Hai.
Phó Thủ tướng nước này ông Ahmad Zahid Hamidi cũng ghi nhận biến đổi khí hậu đã khiến "Malaysia dễ bị ảnh hưởng bởi nắng nóng cực độ. Dù chưa đạt đến đợt nắng nóng cấp độ thứ ba nhưng điều này có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Hay tại Singapore, một số trường học đã yêu cầu học sinh mặc đồ tập thể dục rộng rãi, mát mẻ hơn cho đến khi có thông báo mới do nhiệt độ cao liên tục trong những tuần gần đây.
"Chúng tôi đang tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình nắng nóng và sức khỏe của học sinh và nhân viên - đặc biệt là những người có thể dễ bị tổn thương hơn trước tác động của điều kiện nhiệt độ cao hơn", người phát ngôn của Bộ Giáo dục Singapore nói thêm.
Ngoài ra, hàng trăm trường học ở Philippines, trong đó có hàng chục trường học ở thủ đô Manila, đã cho học sinh nghỉ học sau khi nhiệt độ lên đến mức không thể chịu nổi.
"Các nhà giáo dục và chính quyền địa phương đã buộc phải đưa ra quyết định cực đoan là đóng cửa hàng trăm trường học vì nắng nóng cực độ đồng nghĩa với việc trẻ em không thể tập trung trong lớp học và tình trạng sức khỏe của các em đang gặp nguy hiểm", tuyên bố của Tổ chức Cứu Trợ Trẻ em Philippines (Save The Children Philippines) cho biết.