(Tổ Quốc) - Nga đang gia tăng ảnh hưởng sức mạnh quân sự lớn chưa từng có ở Bắc Cực và tiến hành thử nghiệm các loại vũ khí mới nhất ở khu vực này nhằm bảo vệ bờ biển phía bắc đồng thời mở thêm các tuyến đường vận chuyển quan trọng từ châu Á đến châu Âu.
Siêu vũ khí mới nhất của Nga
Giới chuyên gia vũ khí và quan chức phương Tây bày tỏ lo lắng đặc biệt về siêu vũ khí mới nhất của Nga – ngư lôi Poseidon 2M39. Các báo cáo trên phương tiện truyền thông nhà nước cho biết, Tổng thống Nga Vladimir Putin đang yêu cầu Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu cập nhật "giai đoạn quan trọng" của các cuộc thử nghiệm trong tháng Hai đối với loại vũ khí này cùng với bổ sung cuộc thử nghiệm đã lên kế hoạch trong năm nay.
Loại tàu ngầm không người lái Poseidon 2M39 từng được nêu trong Thông điệp Liên bang năm 2018 của Nga và được xem là một trong các dòng vũ khí chiến lược thế hệ mới đảm bảo an ninh chiến lược của Moscow trong nhiều thập niên tới.
Loại tàu ngầm này có khả năng phát ra vụ nổ hạt nhân có sức mạnh megaton (tương đương hàng triệu tấn thuốc nổ TNT), có khả năng tạo ra sóng thần, ô nhiễm phóng xạ phá hủy hoặc làm thiệt hại nặng các cơ sở quân sự, dân sự ven bờ của đối phương.
Vào tháng 11 năm ngoái, ông Christopher A Ford – khi đó là trợ lý Ngoại trưởng phụ trách an ninh quốc tế và không phổ biến vũ khí hạt nhân từng nhận định loại ngư lôi tàng hình này có thể "làm ngập các thành phố ven biển của Mỹ bằng sóng thần phóng xạ".
Giới chuyên gia nhận định loại vũ khí này là "rất thật" và đã xuất hiện. Người đứng đầu cơ quan tình báo Na Uy – Phó Đô đốc Nils Andreas Stensønes đã nói trên CNN rằng cơ quan tình báo nước này đã đánh giá Poseidon là "một phần của loại vũ khí răn đe hạt nhân mới và đang trong giai đoạn thử nghiệm". Tuy nhiên, đây là hệ thống chiến lược, quá trình thử nghiệm không nhằm vào các mục tiêu.
Ông Stensønes từ chối cung cấp thông tin chi tiết về quá trình thử nghiệm đối với ngư lôi Poseidon.
Các hình ảnh vệ tinh do công ty công nghệ không gian Maxar cung cấp cho thấy Nga đang xây dựng các căn cứ quân sự ở dọc bờ biển Bắc Cực của nước này cùng với các hệ thống dưới lòng đất dành cho Poseidon và các loại vũ khí công nghệ cao mới khác. Nga cũng trang bị các loại vũ khí khác như máy bay ném bom và máy bay phản lực MiG31BM cùng hệ thống radar mới áp sát bờ biển Alaska.
Nga triển khai hệ thống quân sự được cho là phù hợp với các hoạt động di chuyển quân và sẵn sàng đối phó với các thiết bị quân sự của NATO và Mỹ. Chẳng hạn như máy bay ném bom B-1 Lancer của Mỹ đóng tại căn cứ không quân Ørland của Na Uy gần đây đã hoàn thành nhiệm vụ phía đông biển Barents. Tàu ngầm tàng hình Seawolf của quân đội Mỹ đã sẵn sàng trong khu vực.
Sự hiện diện gia tăng của Nga ở Bắc Cực
Một quan chức cấp cao Bộ Quốc phòng Mỹ từng nói trên CNN: "Thách thức quân sự từ Nga ở Bắc Cực đã rõ ràng, trong đó phải kế đến quá trình Moscow có sẵn các căn cứ cũ từ thời Chiến tranh Lạnh và tiếp tục xây dựng cơ sở mới ở bán đảo Kola gần thành phố Murmansk.
Các hình ảnh vệ tinh chỉ ra rằng sự tăng cường hoạt động không quân và dàn trải các căn cứ tại một số địa điểm theo bờ biển Bắc Cực của Nga đã kéo dài trong nhiều năm. Các căn cứ này nằm trong lãnh thổ Nga và là một phần của biện pháp bảo vệ hợp pháp biên giới cũng như bờ biển nước này.
Video thử nghiệm tên lửa hành trình chống hạm của Nga do Bộ Quốc phòng nước này cung cấp
"Các loại vũ khí công nghệ cao cũng đang thử nghiệm thường xuyên ở Bắc Cực", truyền thông nhà nước trích dẫn lời các quan chức Nga cho biết.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc – Thomas Campbell nhấn mạnh rằng Nga đã tuyên bố thử nghiệm thành công tên lửa hành trình siêu thanh chống hạm 'Tsirkon'.
Cả Tsirkon và Poseidon đều là một phần thế hệ vũ khí mới mà Tổng thống Putin từng cam kết phát triển vào năm 2018 và được xem là vũ khí chiến lược mới trong một thế giới đang thay đổi.
Vào thời điểm đó, các quan chức Mỹ từng cho rằng quá trình phát triển vũ khí mới được xem là xa vời và khó có thể thực hiện. Tuy nhiên, đến hiện tại, loại vũ khí này đã xuất hiện và tuyên bố của Tổng thống Putin đã thành hiện thực.
Giám đốc Cơ quan tình báo Na Uy Stensønes nói trên CNN rằng Tsirkon là một loại vũ khí công nghệ mới có tốc độ siêu thanh và khó có thể bị đánh bại.
Trong tuần trước, hãng thông tấn nhà nước Nga – TASS đã trích dẫn nguồn thông tin cho biết, một vụ thử thành công khác của tên lửa Tsirkon, được thực hiện từ tàu chiến của Đô đốc Gorshkov. Theo TASS, cả bốn tên lửa Tsirkon đều phóng trúng mục tiêu và dự kiến một vụ thử khác sẽ tiến hành vào tháng Năm hoặc tháng Sáu năm nay.
Giới quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ bày tỏ lo ngại về ảnh hưởng mạnh mẽ của Moscow trên "các tuyến đường biển phương bắc" từ Na Uy và Alaska dọc theo bờ biển phía bắc của Nga, ngang qua Bắc Đại Tây Dương.