Nga tố phương Tây tăng hiện diện quân sự gần Belarus, NATO "phản pháo"

Mới đây, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và đồng cấp người Belarus Viktor Khrenin đã cùng tham dự một cuộc họp trực tuyến. Ông Shoigu tái khẳng định cam kết của Nga về an ninh dành cho Belarus, đồng thời tập trung vào những áp lực bên ngoài mà Minsk đang phải đối mặt từ các nước láng giềng phương Tây. Kể từ khi Tổng thống Alexander Lukashenko tuyên bố tái đắc cử hồi tháng Tám, tình hình chính trị - xã hội Belarus trở nên rối loạn với các cuộc biểu tình quy mô lớn liên tục nổ ra trên khắp đất nước.

Ông Shoigu đánh giá, "tình huống khó khăn vẫn đang duy trì tại các biên giới phía tây của Nga và Belarus, nơi NATO tiếp tục gây dựng sự hiện diện của mình". Theo ông, các thành viên NATO đang mở rộng năng lực quân sự ngay tại "bậc cửa" của Nga và Belarus. Moscow từng e ngại về khả năng Mỹ triển khai một hệ thống tên lửa toàn cầu tại đây.

"Các hạ tầng cơ sở quân sự của NATO đang được phát triển ngay tại biên giới của chúng ta và họ đang lắp đặt các nguồn lực, thiết bị kỹ thuật, vũ khí, thiết bị quân sự… Những bộ phận trong hệ thống phòng thủ chống tên lửa của người Mỹ cũng đang xuất hiện nhiều hơn", người đứng đầu cơ quan quốc phòng Nga nói.

Nga từ lâu đã phản đối việc Lầu Năm góc triển khai hệ thống phòng thủ Aegis bằng cách sử dụng các thiết bị tương tự như trong các hệ thống tên lửa tầm trung - vốn được Washington chủ động phát triển sau khi Tổng thống Trump đưa Mỹ rời Hiệp ước các Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) vào năm ngoái.

Ông Shoigu cho rằng, ngay cả khi đại dịch COVID-19 khiến các lực lượng vũ trang trên toàn cầu phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa lây lan, thì NATO vẫn không ngừng gia tăng hoạt động tại khu vực gần biên giới với Nga và Belarus.

Trong một thông cáo gửi tới Newsweek, một quan chức NATO đã gạt bỏ các nhận định của Bộ trưởng Quốc phòng Nga. "NATO không phải là một nguy cơ đối với Belarus và không tiến hành mở rộng quân sự trong khu vực. Lập trường của chúng tôi là phòng thủ", quan chức cho hay.

Theo người này, các cuộc tập trận gần với Belarus là sự kiện thường xuyên, đã được lên kế hoạch trước và không có liên quan gì với tình hình rối loạn nội bộ mà đồng minh của Nga đang trải qua.

"Chúng tôi chỉ tiếp tục lịch trình huấn luyện thông thường của mình. Điều đó bao gồm tập trận thường niên là Brilliant Jump vốn được lập kế hoạch từ rất lâu, do vậy Lực lượng phản ứng nhanh NATO phải di chuyển tới Lithuania vào cuối tháng Mười và đầu tháng Mười một", quan chức chỉ ra. "Cuộc tập trận này là hoạt động thường niên, được hoạch định từ giữa năm 2019 và không có liên quan gì tới các diễn biến trong Belarus".

NATO từng nhiều lần phủ nhận các cáo buộc từ Nga và Belarus rằng họ đang tập hợp lực lượng tại biên giới với các thành viên Đông Âu. Chia sẻ với Newsweek, giới chức Latvia, Lithuania và Ba La – các nước thuộc NATO có chung biên giới với Nga và Belarus tiết lộ, họ đang giám sát các hoạt động quân sự tại biên giới một cách chủ động. Hồi tháng Chín, Bộ Tư lệnh châu Âu của Hoa kỳ (EUCOM) cho hay, họ cũng theo dõi chặt chẽ các hoạt động huấn luyện chung trong khuôn khổ tập trận Slavic Brotherhood 2020 giữa Nga và Belarus.

Washington được cho là đã tư vấn cả Moscow và các đối tác châu Âu về tình hình Belarus. Trong cuộc điện đàm cuối tuần trước giữa Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Cao ủy các vấn đề đối ngoại EU Josep Borrell, hai bên đã "kêu gọi chính quyền Belarus tham gia vào một cuộc đối thoại với các đại diện dân sự, đặc biệt là Hội đồng Điều phố do bà Sviatlana Tsikhanouskaya thiết lập". Sviatlana Tsikhanouskaya là nữ chính trị gia đối lập nhận được sự ủng hộ của phương Tây trong những nỗ lực tìm cách "hạ bệ" Tổng thống Lukashenko.

Hôm thứ Ba (27/10), Bộ trưởng Shoigu đã cảnh báo về sự can thiệp của nước ngoài vào chủ quyền Belarus. "Thông qua kỹ thuật cách mạng màu, Mỹ và các nước vệ tinh cố tình làm leo thang căng thẳng và phá hoại tình hình chính trị nội bộ của một số nước", ông Shoigu nói.

Còn Bộ trưởng Quốc phòng Belarus chỉ ra, mục tiêu chính trong cuộc gặp gỡ của giới chức quốc phòng hai nước là "tổ chức các công việc thực tế để thiết lập và củng cố khả năng hợp tác quân sự nhằm đối phó với các thách thức quân sự và nguy cơ chống lại Nga và Belarus".

Cũng trong ngày 27/10, hai Bộ trưởng Ngoại giao Sergey Lavrov của Nga Vladimir Makei của Belarus đã thảo luận với nhau. Ông Lavrov đặc biệt nhắc lại sự ủng hộ của Nga đối với "sáng kiến của giới lãnh đạo Belarus là cải tổ hiến pháp hướng tới sớm bình thường hóa tình hình đất nước". Còn ông Makeu cho hay, bên cạnh các vấn đề tối quan trọng như hợp tác Belarus-Nga, hai bộ trưởng cũng đã đề cập tới các cơ chế quốc tế và các biện pháp kiểm soát vũ khí.