(Tổ Quốc) - Theo New York Times, khi các cổ đông của Ngân hàng Thế giới (WB) tập trung tại Washington cho cuộc họp thường niên mùa xuân từ ngày thứ Hai, tổ chức toàn cầu này đang đứng trước một sự thay đổi lớn.
Các nhà lãnh đạo thế giới, dẫn đầu là Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Barbados Mia Mottley, cùng nhiều học giả và chuyên gia về phát triển, muốn WB làm nhiều hơn nữa để giúp đỡ các nước nghèo đang vật lộn với biến đổi khí hậu.
WB cũng đã đặt ra tầm nhìn chuyển đổi của riêng mình, đáp lại lời kêu gọi hành động từ Mỹ và các nước khác. Các cổ đông lớn đã thông qua một số cải cách ban đầu, bao gồm các thỏa thuận cho vay nhiều tiền hơn và thu hút thêm đầu tư tư nhân.
Kỳ vọng vào Chủ tịch mới của WB
Trung tâm của các cuộc thảo luận này sẽ là lập trường của ông Ajay Banga, người dự kiến sẽ được thông qua vị trí Chủ tịch WB trong vài tuần tới. Khi ông tiếp quản WB vào mùa hè này, ông sẽ phải đối mặt với nhiều kỳ vọng và những câu hỏi cấp bách về việc liệu ngân hàng có thay đổi mô hình cho vay hay không, có thu hút thêm tiền từ các cổ đông hay không và ông sẽ chỉ đạo WB giải quyết các vấn đề như nghèo đói, nóng lên toàn cầu hay khủng hoảng Nga – Ukraine ra sao.
Ông Mark Malloch-Brown, cựu Phó chủ tịch WB cho biết: "Ông ấy sẽ có thời gian khởi đầu tốt đẹp. Nhưng tốt hơn hết, ông ấy nên tận dụng khoảng thời gian này thật tốt. Những thể chế cũ không thay đổi nhanh chóng".
Ông Banga, người lớn lên tại Ấn Độ, sẽ là Chủ tịch WB đầu tiên đến từ các nước đang phát triển. Ảnh: Reuters.
Là một giám đốc điều hành tài chính lâu năm, ông Banga, 63 tuổi, đã trở thành CEO của Mastercard vào năm 2010, ngay sau khi công ty này lên sàn chứng khoán. Trong 10 năm ở vị trí này, ông đã xây dựng Mastercard thành một đế chế tài chính trị giá 350 tỷ USD.
Ông Mike Froman, cũng là một CEO từng làm lâu năm cho Mastercard, cho biết: "Về cơ bản, ông ấy đã cải tổ được sự chậm trễ trong hoạt động phối hợp liên ngân hàng thành một công ty có hiệu suất cao, nhanh nhẹn, đổi mới, chủ động và hiện đang nằm trong danh sách Fortune 20. Điều đó được thực hiện ở mọi khâu, từ cách lãnh đạo, động lực phát triển, tầm nhìn và cả văn hóa làm việc".
Lâu nay những người chỉ trích WB vẫn phàn nàn rằng, bên cạnh việc không tập trung đầy đủ vào biến đổi khí hậu, tổ chức này còn phản ứng chậm chạp trước các cuộc khủng hoảng lớn và thiếu tham vọng cũng như tính sáng tạo.
Ông Banga cho biết ông sẽ quan tâm đến một sứ mệnh cốt lõi của WB là xóa đói giảm nghèo toàn cầu, đồng thời cũng tìm ra hướng đi cho một số cuộc khủng hoảng lớn nhất trên thế giới hiện nay.
"Bất bình đẳng đang đan xen với những thách thức như biến đổi khí hậu, sự khó khăn của người tị nạn, nhiều hệ lụy khác do xung đột gây ra, đại dịch, leo thang Nga – Ukraine hay như khó khăn về thực phẩm và phân bón. Tôi không nghĩ rằng bạn có thể tách những thứ này thành các nhóm và hy vọng có thể xử lý cái này mà không phải xử lý cái kia", ông Banga chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn.
Điều hướng quan hệ giữa các nước lớn và vấn đề môi trường
Ông Banga cũng sẽ phải đối mặt với một nhiệm vụ ngoại giao tế nhị khi đảm nhận công việc này. Mặc dù đã được chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đề cử, ông sẽ phải điều hướng căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc cũng như gây sức ép với tất cả các cổ đông lớn để đảm bảo rằng các khoản đầu tư của họ đủ để thực hiện các mục tiêu lớn của WB.
Tại một phiên điều trần trước quốc hội Mỹ vào tháng trước, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen, người có trách nhiệm giám sát khoản đầu tư của Mỹ vào WB, đã nói rõ rằng bà hy vọng WB có thể giúp làm suy yếu nỗ lực của Trung Quốc nhằm gây ảnh hưởng ở khu vực các nước đang phát triển. Bà muốn WB có thể thay Trung Quốc trong việc cung cấp nguồn tiền "đầu tư cơ sở hạ tầng chất lượng" và "có trách nhiệm".
Trong khi đó, việc duy trì và mở rộng thêm nguồn tài trợ cho WB để tăng khả năng cho vay cũng ngày càng khó khăn. Ông Scott Morris, thành viên cao cấp tại Trung tâm Phát triển Toàn cầu, cho biết cuộc tranh luận về việc cấp thêm vốn cho WB có thể sẽ xoay quanh câu hỏi tại sao nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vẫn tiếp tục vay từ ngân hàng này.
Ngoài câu hỏi về nguồn vốn và việc điều hướng quan hệ giữa các nước lớn thì một vấn đề cũng đang nhận được sự quan tâm là cách ông Banga hỗ trợ cho việc đối phó với biến đổi khí hậu.
Trong nhiều năm, WB đã hứng chịu nhiều chỉ trích về việc chưa phản ứng thỏa đáng trước những thiệt hại kinh tế biến đổi khí hậu gây ra cho các nước nghèo. Về phần mình, WB nói rằng họ đã tăng cường cho vay đối với các dự án khí hậu trong những năm gần đây.
Ông Banga, lớn lên ở Ấn Độ, sẽ là Chủ tịch WB đầu tiên đến từ các nước đang phát triển. Và ông khẳng định rằng: "Tôi quan tâm đến khí hậu. Bởi vì chúng ta sắp hết thời gian."
Ông Michael Bloomberg, cựu thị trưởng New York và là nhà tài trợ chính cho các hành động về khí hậu tin rằng ông Banga sẽ hoàn thành nhiệm vụ. "Ông ấy đã nói rõ, rằng biến đổi khí hậu sẽ được quan tâm đầy đủ hơn trong hoạt động của ngân hàng", ông Bloomberg khẳng định.
