Nghệ An nâng cao đời sống vùng đồng bào DTTS và miền núi

Nghệ An là địa phương hiện có hơn 40 dân tộc anh em cùng sinh sống, với hơn 491.200 người (chiếm 14,76% dân số toàn tỉnh). Trong đó tập trung 5 dân tộc chính, gồm: Thái, Thổ, Khơ Mú, Mông, Ơ Đu. Đồng bào các DTTS tỉnh Nghệ An cư trú tại 252 xã/12 huyện, thị xã, 1.339 thôn, bản trên diện tích hơn 13.700 km2 (chiếm 83% diện tích toàn tỉnh).

Theo Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An, những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách quan trọng để phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS. MTTQ và các đoàn thể các cấp tích cực phối hợp tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS phát huy nội lực, vượt qua khó khăn, thi đua hưởng ứng, tổ chức thực hiện tốt các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước để phát triển kinh tế, xã hội, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa... qua đó, góp phần từng bước làm thay đổi cơ bản đời sống vật chất và tinh thần của người dân khu vực miền núi nói chung và đồng bào DTTS nói riêng.

Với vai trò là cơ quan đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân, thời gian qua MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên tỉnh Nghệ An đã tích cực, chủ động triển khai, tổ chức các hoạt động hướng về người dân, nhất là người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Nổi bật là đã tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về tư tưởng đại đoàn kết toàn dân tộc, giữ gìn phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc. Đặc biệt, MTTQ các cấp đã tổ chức hết sức hiệu quả công tác tuyên truyền số, tuyên truyền qua các trang mạng xã hội góp phần chuyển tải kịp thời các thông tin đến với người dân, nhất là vùng đồng bào DTTS.

Bên cạnh đó, đã tập trung phối hợp triển khai, thực hiện tốt các cuộc vận động, phong trào thi đua phù hợp với vùng DTTS. Trong đó, xác định vận động nhân dân thi đua lao động sản xuất, xóa nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ trọng tâm. Kết quả, từ 2015 đến nay, nhân dân vùng đồng bào DTTS đã hiến tặng hàng chục ngàn m2 đất, hàng trăm ngàn ngày công, kinh phí để thực hiện nông thôn mới. Qua đó góp phần xây dựng 7 đơn vị cấp huyện, 299 xã về đích nông thôn mới, 22 xã đạt nông thôn mới nâng cao, 2 xã đạt nông thôn mới kiểu mẫu. Riêng khu vực miền núi có 2 xã biên giới, 36 xã có đông đồng bào DTTS về đích nông thôn mới.

Xác định công tác giám sát và phản biện xã hội đối với các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước là nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm, từ năm 2005 đến nay, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp tỉnh Nghệ An đã tổ chức 9.896 cuộc giám sát về triển khai, thực hiện các chính sách pháp luật liên quan đến vùng đồng bào DTTS. Thông qua giám sát góp phần động viên, khích lệ các đơn vị, địa phương phát huy ưu điểm, đồng thời gợi ý chấn chỉnh, sửa chữa các tồn tại, hạn chế và kiến nghị với các đơn vị liên quan tháo gỡ các vương mắc, khó khăn ở cơ sở. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An cũng chủ trì thực hiện 28 cuộc giám sát chuyên đề liên quan đến các lĩnh vực đất đai, nước sạch, chính sách về dân tộc, phòng, chống dịch COVID-19. Nhiều nội dung giám sát của MTTQ tỉnh được người dân đồng tình ghi nhận như Giám sát Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn I, từ năm 2021-2025.

Đồng thời, MTTQ các cấp đã tích cực tuyên truyền, vận động người dân vùng đồng bào DTTS tham gia giám sát các chương trình, chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển kinh tế-xã hội vùng DTTS, tiêu biểu như: thực hiện Quyết định 2085/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ để hỗ trợ người nghèo, hộ nghèo ở các xã đặc biệt khó khăn với kinh phí gần 60 tỷ đồng; hỗ trợ vốn vay cho người dân vùng DTTS phát triển kinh tế với tổng nguồn hơn 80 tỷ đồng. Quỹ "Vì người nghèo" các cấp và các nguồn khác đã hỗ trợ cho hơn 900 hộ nghèo, cận nghèo khu vực DTTS và miền núi thực hiện mô hình sinh kế, thoát nghèo bền vững. Tiêu biểu có các địa phương thực hiện tốt như Tương Dương, Con Cuông, Nghĩa Đàn, Qùy Châu, Quế Phong… Ngoài ra, đã tổ chức 4.996 hội nghị phản biện xã hội đối với các dự thảo chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và các văn bản pháp luật quan trọng.

Thời gian qua, địa phương cũng đã chú trọng phát huy tối đa vai trò người uy tín trong đồng bào DTTS, qua đó góp phần tăng cường vai trò nhân dân trong giám sát, tổ chức thực hiện các chương trình, dự án vùng đồng bào DTTS. Hàng năm, MTTQ các cấp phối hợp tổ chức các hội nghị tập huấn công tác dân tộc, lắng nghe tiếng nói người uy tín, thăm động viên, nắm bắt tình hình người dân vùng đồng bào DTTS, từ đó kiến nghị, đề xuất với cấp ủy, chính quyền các chủ trương, chính sách phù hợp. Cụ thể, từ 2015 đến nay, đã tổ chức 4.638 cuộc thăm hỏi; tiếp xúc, trao quà giá trị gần 4 tỷ đồng; tổ chức 369 hội nghị biểu dương người có uy tín trong đồng bào DTTS với 5.576 lượt người được biểu dương.

Nhằm củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc ở các khu dân cư, MTTQ Việt Nam các cấp đã tích cực tổ chức các hoạt động thông qua Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc hàng năm, nhận giúp đỡ các đơn vị khó khăn, kêu gọi, vận động xây dựng các công trình dân sinh phục vụ cộng đồng. Từ đó, đã tạo sự đồng thuận, gắn bó giữa cấp ủy, chính quyền, các tầng lớp nhân dân, nhất là các đơn vị vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An cho hay, với vai trò của mình, MTTQ các cấp tỉnh Nghệ An đến nay đã làm khá tốt trong công tác dân tộc nói chung, nhiệm vụ tham gia giám sát, phản biện xã hội đối với các chương trình, dự án vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh nói riêng. Qua đó, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, nâng cao niềm tin của đồng bào các dân tộc đối với Đảng và Nhà nước.