(Tổ Quốc) - Người dân ở lục địa lớn nhất và đông dân nhất thế giới đang đối mặt trước những tác động khắc nghiệt của thời tiết mùa hè. Các quốc gia khu vực ghi nhận những đợt nắng nóng gay gắt kèm theo mưa lớn kỷ lục.
Theo hãng CNN, trong tháng 7, những cơn mưa xối xả đã làm ngập lụt nhiều khu vực ở Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc và Ấn Độ, làm đảo lộn cuộc sống của hàng triệu người dân kèm theo đó là các hiện tượng lũ quét, sạt lở đất và mất điện. Nhiệt độ tăng cao cũng dẫn đến sự gia tăng các bệnh liên quan, đặc biệt là ảnh hưởng đến những đối tượng dễ bị tổn thương như người già.
Lực lượng cứu hộ sơ tán người dân bị mắc kẹt sau trận mưa lớn ở Trùng Khánh, Trung Quốc. Ảnh: CNN
Vào ngày 15/7, ít nhất 13 người ở thành phố Cheongju, Hàn Quốc thiệt mạng sau khi nước từ bờ sông tràn làm ngập một đường hầm, khiến các phương tiện bị mắc kẹt, bao gồm cả xe buýt công cộng.
Ít nhất 41 người đã thiệt mạng ở Hàn Quốc trong những ngày gần đây và hàng nghìn người khác buộc phải sơ tán khỏi nhà và tìm nơi trú ẩn tạm thời khi những trận mưa lớn đổ bộ vào miền trung và miền nam.
"Loạt sự kiện thời tiết khắc nghiệt ngày càng trở nên phổ biến. Chúng ta phải thích ứng với biến đổi khí hậu đang diễn ra và đối phó với nó," Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol cho biết ngày 17/7.
Trong khi đó, nước láng giềng Nhật Bản cũng ghi nhận lượng mưa lớn ở phía tây nam, dẫn đến lũ lụt tàn khốc khiến ít nhất 6 người thiệt mạng và nhiều người khác mất tích. Trong một tuyên bố, Người phát ngôn của Cơ quan Khí tượng Nhật Bản kêu gọi người dân ở các khu vực bị ảnh hưởng cảnh giác cao nhất, khẳng định "trời đang mưa lớn chưa từng thấy".
Tương tự, đây cũng là hiện tượng thời tiết chung cũng xảy ra tại Philippines hay Campuchia khi lũ lụt lan rộng dẫn đến sự gián đoạn giao thông từ các thành phố lớn ở thủ đô Manila và Phnom Penh. Hay tại Ấn Độ, thời tiết khắc nghiệt cũng ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân. Thủ đô Delhi ngày 10/7 đánh dấu ngày tháng 7 ẩm ướt nhất trong hơn 40 năm qua. Những trận mưa lớn buộc các trường học phải đóng cửa và khiến nhiều người không có nơi trú ẩn.
Liên tiếp các hiện tượng thời tiết cực đoan
Trong khi một số khu vực đang vật lộn với những trận mưa lớn xối xả thì những khu vực khác đang phải đối mặt với cái nóng như thiêu như đốt. Ngày 17/7, trạm thời tiết ở đông bắc Trung Quốc ghi nhận nhiệt độ cao kỷ lục 52,2 độ C, trong khi Nhật Bản ghi nhận nhiệt độ tăng lên 39,7 độ C.
Những người đi làm lái xe qua một con phố ngập trong nước lũ từ sông Yamuna dâng cao, ở New Delhi, Ấn Độ. Ảnh: CNN
Bên cạnh đó, nắng nóng cũng đã ảnh hưởng tới nhiều khu vực của Nhật Bản. Nhiệt độ vào sáng ngày 17/7 đã tăng lên mức cao 39,7 độ C tại thành phố Kiryu, nằm ở tỉnh Gunma trên đảo Honshu - lớn nhất và đông dân nhất Nhật Bản và 39,6 độ C tại thị trấn Hatoyama, tỉnh Saitama.
Các trường hợp người cao tuổi say nắng ngày càng trở nên phổ biến. Nhiệt độ ở thủ đô Tokyo đã tăng mạnh đến mức nguy hiểm trong những năm gần đây. Chính phủ Nhật Bản đã yêu cầu hệ thống phân phối điện đồng đều khi đất nước đang đối mặt với tình trạng thiếu điện ngày càng tăng.
Những khu vực dễ bị tổn thương
Các nhà khoa học đã cảnh báo tần suất và cường độ của các hiện tượng thời tiết cực đoan sẽ tiếp tục xảy ra nhiều hơn khi cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng gia tăng. Trong bản cập nhật khí hậu hàng năm, Tổ chức Khí tượng Thế giới cho biết thế giới đang trên đà vượt ngưỡng cho phép về mục tiêu khí hậu khi nhiệt độ toàn cầu tiếp tục tăng cao hơn mức thời kỳ tiền công nghiệp.
Châu Á, với tổng dân số ước tính khoảng 4,4 tỷ người, rất dễ bị tổn thương trước tác động của biến đổi khí hậu. Tính dễ bị tổn thương đó đã trở thành tâm điểm chú ý vào năm ngoái khi lũ lụt thảm khốc diễn ra tại Pakistan khiến hơn 1.700 người thiệt mạng và hàng triệu người mất nhà cửa. Quốc gia Nam Á này hiện cũng đang đối phó với cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ do lạm phát tăng vọt và lũ lụt thiệt hại vụ thu hoạch năm ngoái.
Theo Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC), Ấn Độ cũng nằm trong số những quốc gia được cho là sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất từ khủng hoảng khí hậu. Sau khi hứng chịu những đợt nắng nóng gay gắt gần đây ở phía bắc và phía đông, hàng nghìn người dân lại tiếp tục chạy trốn lũ lụt nghiêm trọng ở các bang như Himachal Pradesh vào tuần trước sau khi mưa lớn tàn phá các ngôi làng.
Ngaofi ra, Ấn Độ cũng phải hứng chịu lũ lụt và sạt lở đất nghiêm trọng trong mùa gió mùa từ tháng 6 đến tháng 9 hàng năm. Báo động đỏ cho thấy mức độ đe dọa cao nhất đã được ban hành cho một số bang phía bắc bao gồm Himachal Pradesh, Uttarakhand, Punjab và Haryana. Mưa lớn cũng buộc trường học phải đóng cửa ở một số khu vực bao gồm Uttar Pradesh và thủ đô New Delhi.
"Điều trớ trêu là những người nghèo trên thế giới lại thực sự là nạn nhân của biến đổi khí hậu. Lũ lụt, hạn hán và các sự kiện khí hậu tàn khốc khác đang cho chúng ta thấy rất rõ tương lai sẽ ra sao", Sunita Narain, Giám đốc Trung tâm Khoa học và Môi trường tại Ấn Độ cho biết.
