(Tổ Quốc) - Khi nhìn vào hòn đảo Santorini, du khách đều cảm nhận giống như ở trên thiên đường.
Trang CNN dẫn tin, phong cảnh hữu tình, những bãi biển đen và đỏ, viên sỏi làm từ dung nham đông đặc và vẻ đẹp mê hoặc của hòn đảo Hy Lạp là kết quả của lịch sử của núi lửa dữ dội ở khu vực.
Ảnh minh họa. Nguồn: CNN
Tất nhiên, Santorini từ lâu đã nổi tiếng với miệng núi lửa hình lưỡi liềm và điểm đến này trở thành miệng núi lửa trũng duy nhất trên thế giới. Hòn đảo Santorini được tạo ra bởi một trong những vụ phun trào lớn nhất cách đây khoảng 3.600 năm. Vụ nổ mạnh đến mức phá hủy thành phố cổ Akrotiri của Santorini và giáng một đòn chí mạng vào nền văn minh Minoan đi biển vốn đã định cư trên đảo vào thời điểm đó.
Ngày nay, Santorini - còn được gọi là Thira - là sân chơi lãng mạn hàng đầu của Hy Lạp, trong đó các biệt thự và khu nghỉ dưỡng sang trọng mang đến cảm giác thư thái cho những người có tiền và khung cảnh đẹp như mơ dành cho các đám cưới xa hoa cũng như các buổi chụp hình. Những vách đá núi lửa dựng đứng của hòn đảo, nằm ở độ cao khoảng 1.000 feet so với mực nước biển, tạo nên một bức tranh địa chất ấn tượng với những ngôi nhà quét vôi nằm cân bằng trên mép. Không hề ngạc nhiên khi gọi đây là một trong những địa điểm được chụp ảnh nhiều nhất trên hành tinh.
Ngôi làng Oia có mái vòm màu xanh và trắng chật cứng người khi giờ vàng bắt đầu. Khi mặt trời bắt đầu lặn sau những vách đá của miệng núi lửa, bầu trời biến thành một màn hình sống động với các màu đỏ, cam và hồng.
Bí mật của vực sâu
Santorini là một phần của Vòng cung núi lửa Hellenic, một trong những khu vực núi lửa quan trọng nhất ở châu Âu đã chứng kiến hơn 100 vụ phun trào trong 400.000 năm qua. Kolumbo, ngọn núi lửa dưới nước hoạt động mạnh nhất và tiềm tàng nguy hiểm nhất ở Đông Địa Trung Hải, nằm cách Santorini 5 dặm về phía đông bắc và là một phần của cùng hệ thống núi lửa.
Các nhà khoa học cho biết bất kỳ vụ nổ Kolumbo có thể gây ra sự tàn phá lớn. Một số đoàn thám hiểm hải dương học lớn nhất thế giới đã đến thăm dò và quá trình giám sát đã tăng lên trong 20 năm qua. Một trong những tàu nghiên cứu lớn nhất của Mỹ là tàu khoan sâu JOIDES Resolution đã tới Santorini để thực hiện sứ mệnh Địa Trung Hải đầu tiên từ tháng 12/2022 đến tháng 2/2023. Nhà nghiên cứu núi lửa và đồng trưởng đoàn thám hiểm Tim Druitt cho biết con tàu đã mang "cả một phòng thí nghiệm nổi đến khu vực này". Có thể khoan ở độ sâu hơn 8.000m dưới bề mặt biển, các nhà nghiên cứu đã thu thập trầm tích chưa được tiếp cận trước đó để thử và tái tạo lại lịch sử hoạt động của núi lửa trong khu vực. Nghiên cứu sẽ giúp các nhà khoa học không chỉ dự đoán các vụ phun trào trong tương lai mà còn tiết lộ diễn biến của các núi lửa đang hoạt động khác trên khắp thế giới, gây ra mối đe dọa cho hàng triệu người sống ở vùng lân cận. Mối liên hệ giữa động đất và núi lửa cũng đang tiếp tục được nghiên cứu.
Ông Evi Nomikou, nhà hải dương học địa chất tại Đại học Athens đã tham gia các chuyến thám hiểm trên đảo Santorini trong 20 năm qua.
"Nếu chúng ta có thể hiểu rõ hơn về các vụ phun trào trong quá khứ và tác động của chúng thì sẽ có một lộ trình để giải quyết tốt hơn những thách thức trong tương lai", Evi Nomikou nói thêm.
Đại dương ngoài trái đất
"Ở đáy miệng núi lửa có một đại dương ngoài trái đất có thể tìm thấy trên các hành tinh khác", Evi Nomikou nhấn mạnh.
Một nghiên cứu khác gần đây cũng đã phát hiện ra một khoang magma chưa được phát hiện trước đó bên dưới Kolumbo. Các nhà khoa học tin rằng căn phòng cũng có thể là chìa khóa để nắm bắt thêm thông tin về hoạt động địa chấn ở khu vực này. Những ngọn núi lửa bốc khói và miệng núi lửa sủi bọt cũng kích thích trí tưởng tượng của những nhà sản xuất phim Hollywood, những người đã chọn Santorini làm địa điểm mở màn cho bộ phim bom tấn Hollywood năm 2003 đầy kích thích "Lara Croft: Tomb Raider – The Cradle of Life". Bộ phim đã sử dụng những vách đá ấn tượng của Santorini làm bối cảnh.
Vào mùa hè, những chiếc du thuyền khổng lồ đưa hành trình qua lại giữa Santorini và hòn đảo nổi tiếng khác của Hy Lạp là Mykonos – được mệnh danh là hòn đảo tiệc tùng. Những vị khách giàu có đặc biệt ấn tượng với điểm đến hấp dẫn này.
Nhờ sự nổi tiếng toàn cầu, hòn đảo Santorini đã chứng kiến một số khoản đầu tư du lịch lớn nhất trong cả nước. Tuy nhiên, các nhà địa chất - những người đang theo dõi chặt chẽ Kolumbo - cảnh báo rằng hiện tượng phun trào núi lửa lớn xảy ra lần nữa chỉ là vấn đề thời gian. Vào năm 2020, Cơ quan Bảo vệ Dân sự của Hy Lạp đã công bố một kế hoạch giải quyết hậu quả của những vụ phun trào núi lửa ở Santorini.
Thực phẩm từ núi lửa và rượu vang
Trong cuộc sống hàng ngày, người dân địa phương dường như hiếm khi nghĩ về núi lửa ngoài những chuyến du ngoạn. Vào mùa hè, hòn đảo luôn trong tình trạng chật cứng. Du lịch quá tải vẫn là một trong những thách thức lớn nhất khi hình thái độc đáo của Santorini tiếp tục thu hút đám đông. Năm ngoái, Liên minh Khoa học Địa chất Quốc tế, phối hợp với UNESCO, đã đưa miệng núi lửa Santorini vào danh sách 100 Di sản Địa chất Thế giới hàng đầu. Ngoài khách sạn và nhà hàng, mọi hoạt động kinh doanh trên đảo đều liên quan đến núi lửa. Mỹ phẩm sản xuất tại địa phương chứa nhiều khoáng chất và nguyên liệu thực phẩm cao cấp đều được trồng trên loại đất độc đáo. Có một bảo tàng dành riêng cho cà chua bi Santorini, một sản phẩm có Chỉ định Xuất xứ được Bảo vệ từ năm 2006 và đậu fava của hòn đảo được coi là tốt nhất ở Hy Lạp. Sau đó là mặt hàng xuất khẩu nổi tiếng nhất của Santorini - rượu vang. Người dân trên đảo nói rằng rượu có nhiều hơn cả nước uống ở Santorini.
Khoảng 1/5 diện tích hòn đảo là những vườn nho, điển hình là assyrtiko, một loại nho bản địa sản xuất rượu vang trắng. Những ngôi nhà "hang động" truyền thống được đào trong đá núi lửa, được gọi là yposkafa, thu hút những cặp đôi hưởng tuần trăng mật đang tìm kiếm kỳ nghỉ trong mơ. Các chuyên gia cho rằng Santorini một ngày nào đó có thể bị chôn vùi dưới lớp tro tàn khi núi lửa phun trào. Nhưng ở hiện tại - khi du khách thưởng thức một cảnh hoàng hôn tuyệt đẹp khác và uống một ly assyrtiko - mọi thứ vẫn yên bình./.
