Những tác động của biến đổi khí hậu ở khu vực Đông Nam Á

Theo trang SCMP, một cuộc khảo sát năm 2022 do Viện ISEAS-Yusof Ishak của Singapore thực hiện đã đưa ra một báo cáo về diễn biến khí hậu ở khu vực Đông Nam Á. Cuộc khảo sát được thực hiện từ ngày 8/6 đến 12/7/2022 với sự tham gia của 1.386 người, trong đó 90,4% ý kiến đều bày tỏ quan ngại sâu sắc về hiện tượng biến đổi khí hậu.

Hầu hết người dân Đông Nam Á (khoảng 31,2% người tham gia khảo sát) tại 10 quốc gia ASEAN nói rằng biến đổi khí hậu là mối đe dọa lớn đối với an ninh lương thực. Thêm vào đó, hơn 60% ý kiến đều hy vọng các quốc gia trong khu vực nên ngừng xây dựng các nhà máy điện than mới ngay lập tức. Và 72,5% người tham gia khảo sát đều nhất trí muốn cắt giảm phụ thuộc vào than đá vào thời điểm hiện tại.

Ông Choi Shing Kwok, Giám đốc điều hành Viện ISEAS-Yusof Ishak cho biết các thách thức về năng lượng hay mất an ninh lương thực ngày càng trở nên phức tạp hơn, xuất phát từ những lý do là dịch bệnh Covid-19, khủng hoảng leo thang ở Ukraine và biến đổi khí hậu.

"Những tín hiệu này đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến khu vực và thế giới trong nhiều thập kỷ qua. Vì vậy, xây dựng biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu đang trở thành một phần quan trọng đối với quá trình chuyển đổi sản xuất nông nghiệp bởi Đông Nam Á luôn đặt ưu tiên hàng đầu ở lĩnh vực này", ông Kwok nói thêm.

Ông Sharon Seah, thành viên cấp cao và là điều phối viên của Chương trình Biến đổi Khí hậu ở Đông Nam Á tại Viện ISEAS cho biết các lo ngại về biến đổi khí hậu đang gia tăng hàng năm trong bối cảnh Đông Nam Á tiếp tục phải đối phó với hậu quả của thời tiết khắc nghiệt. Tuy nhiên, các giải pháp đưa ra chưa kịp thời phát huy hiệu quả ứng phó với biến đổi khí hậu.

Hiện lũ lụt được xem là mối đe dọa nghiêm trọng nhất ở Đông Nam Á, sau đó đến nắng nóng khắc nghiệt và lở đất do mưa lũ. Báo cáo cũng cho biết những hiện tượng biến đổi khí hậu rõ ràng nhất trong khu vực vào năm 2021 là lũ lụt, mất đa dạng sinh học và mực nước biển dâng cao.

Theo SCMP, các quốc gia chịu tác động lớn của lũ lụt phải kể đến Campuchia và Malaysia. Khu vực ngập lụt Tonle Sap của Campuchia, huyết mạch kinh tế của nước này đang phải chịu những đợt lũ lụt lớn hàng năm. Theo khảo sát, khoảng 729 trường hợp tử vong do lũ lụt trong khoảng thời gian từ năm 2005 đến năm 2020.

Bên cạnh đó, Myanmar liên tục chứng kiến nắng nóng khắc nghiệt và lở đất liên tục do mưa. Những hiện tượng này đã ảnh hưởng lớn đến cuộc sống người dân. Ở các vùng nông thôn, hầu hết người dân đều nhận định hạn hán là một trong ba vấn đề khí hậu khắc nghiệt ở khu vực. Ông Seah từ Viện ISEAS nói rằng những ảnh hưởng này là do hậu quả của hạn hán và những người sống ở nông thôn sẽ cảm nhận trực tiếp hơn.

Đánh giá trong thang điểm từ 1 đến 10, người dân Đông Nam Á xếp hạng khả năng bị tác động của biến đổi khí hậu ở mức 7,2. Còn theo ý kiến khảo sát, người dân Philippines cho rằng những tác động của biến đổi khí hậu ở khu vực có thể lên mức 8,4.

An ninh lương thực

Khoảng 1/3 người dân khu vực Đông Nam Á (chiếm 31,2%) cảm thấy nguồn cung cấp lương thực đang bị đe dọa bởi tác động từ hiện tượng thời tiết khắc nghiệt. Những vấn đề quan trọng khác là gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, xuất khẩu lương thực ít đi và đất canh tác bị thoái hóa. Những người sống ở khu vực nông thôn cũng bày tỏ lo lắng về hiện tượng thời tiết cực đoan và tình trạng đất canh tác giảm chất lượng. Đây là những nguyên nhân gây ra thách thức đối với nguồn cung cấp lương thực.

Theo SCMP, trong khi ở Việt Nam và Myanmar, hiện tượng thời tiết cực đoan đang tác động rất lớn đến nguồn cung lương thực thì Singapore hay Brunei lại đang bị ảnh hưởng lớn từ chuỗi cung ứng toàn cầu và xuất khẩu lương thực giảm.

Tại Indonesia, đất canh tác bị thoái hóa là mối đe dọa lớn nhất hay ở Malaysia, tình trạng thiếu hụt lao động đang ảnh hưởng đến an ninh lương thực của quốc gia.

Trong cuộc khảo sát, Myanmar (22,2%), Thái Lan (18,1%) và Campuchia (17,3%) là ba quốc gia nhấn mạnh quan điểm mạnh mẽ nhất về ứng phó với biến đổi khí hậu.

Các ý kiến trong khảo sát hầu hết cũng cho rằng việc thiếu nguồn lực tài chính, thiếu hoạt động nghiên cứu và phát triển, công nghệ và chuyên môn cũng như chưa đủ nguồn lực thay thế là những trở ngại lớn để ứng phó với biến đổi khí hậu. Thông qua cuộc khảo sát ở 10 quốc gia Đông Nam Á, hầu hết các ý kiến đều cho rằng Singapore có khả năng đi đầu trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu trong khu vực./.