Nóng xung đột Ukraine: Mỹ lo ngại 'cành ô liu' của Nga

Mỹ không thực sự tin rằng Moscow muốn tìm một con đường ngoại giao để thoát khỏi cuộc khủng hoảng Ukraine. Và các quan chức nước này cũng cảnh báo rằng quân đội Nga trong hai ngày qua tiếp tục tăng cường hành động, dường như sẵn sàng cho một cuộc tấn công nước láng giềng.

Tín hiệu bất ngờ từ Ngoại trưởng Nga

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov vào thứ Hai đã bày tỏ kỳ vọng bế tắc có thể được giải quyết một cách hòa bình khi ông nói rằng Moscow sẵn sàng tiếp tục đối thoại với phương Tây về các mối quan ngại an ninh của họ và vẫn có thể có một "con đường phía trước" trong các cuộc đàm phán với phương tây.

Tuy nhiên, các quan chức ở Washington cho biết thông điệp của Ngoại trưởng Lavrov, được đưa ra trong cuộc gặp trên truyền hình với Tổng thống Nga Vladimir Putin, mâu thuẫn với việc nước này tiếp tục chuẩn bị binh lực dường như cho một cuộc tấn công sắp diễn ra.

"Chúng tôi đã ghi nhận những thông điệp của ông ấy. Nhưng điều chúng tôi chưa thấy là bất kỳ dấu hiệu nào của việc giảm leo thang. Chúng tôi chưa thấy bất kỳ động thái hữu hình, thực sự nào", Ned Price, người phát ngôn của Bộ ngoại giao Mỹ, cho biết hôm thứ Hai.

Ông Price nói thêm: "Chúng tôi vẫn chưa rõ liệu Nga có quan tâm đến việc theo đuổi con đường ngoại giao thay vì sử dụng vũ lực hay không".

Giọng điệu thận trọng về một bước đột phá ngoại giao này được đưa ra khi ông Olaf Scholz, Thủ tướng Đức, hội đàm với ông Volodymyr Zelensky, Tổng thống Ukraine, tại Kyiv, trước chuyến thăm Moscow và có cuộc gặp với ông Putin vào thứ Ba.

Trước đó, thông điệp từ ông Zelensky đã làm rung chuyển thị trường sau tuyên bố rằng ông đã được cảnh báo về ngày 16/2 – ngày có thể Nga sẽ tấn công. Nhà lãnh đạo này cũng kêu gọi coi ngày 16/2 sẽ là ngày đoàn kết dân tộc trước mối đe dọa đối với đất nước.

Tuy nhiên, các quan chức Ukraine sau đó nói rằng bình luận này chỉ nhằm chỉ trích các thông tin không có căn cứ trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội về nguy cơ Nga tấn công nước này.

Chỉ số chứng khoán S&P đã giảm xuống mức thấp nhất trong phiên, trong khi sàn Nasdaq thiên về các công ty công nghệ cũng ghi nhận các nhà đầu tư từ bỏ các tài sản rủi ro hơn để tìm đến tài sản trú ẩn an toàn như trái phiếu chính phủ Mỹ sau phát biểu của ông Zelensky. Tuy nhiên, sự biến động này chỉ mang tính tạm thời và sau đó đã được cải thiện ngay.

Mỹ và phương Tây duy trì cảnh giác

Trong khi đó, Mỹ tiếp tục chuẩn bị cho kịch bản một cuộc tấn công có thể xảy ra, cho biết họ sẽ tạm thời chuyển đại sứ quán của mình ở Ukraine từ Kyiv đến Lviv, ở phía tây đất nước, "do sự gia tăng mạnh mẽ lực lượng của Nga".

John Kirby, thư ký báo chí Lầu Năm Góc, từ chối bình luận về một bản tin của CBS rằng các đơn vị Nga đã di chuyển đến "các vị trí tấn công" gần biên giới Ukraine, tuy nhiên, nói rằng ông Putin đã tiếp tục tăng cường "sự sẵn sàng của mình" trong 24 - 48 giờ qua và "có thể di chuyển quân khi không hoặc hạn chế cảnh báo".

"Ông ấy (Ngoại trưởng Lavrov-pv) đang làm tất cả những điều bạn mong đợi ông ấy làm để đảm bảo rằng ông ấy luôn sẵn sàng cho một lựa chọn như vậy", ông Kirby nói. Tuy nhiên, quan chức Mỹ này cũng lưu ý rằng những bình luận của Ngoại trưởng Lavrov "dường như cho thấy [ông Putin] vẫn nghĩ rằng có không gian cho hoạt động ngoại giao" và Mỹ "hoan nghênh việc người Nga theo đuổi con đường đó".

Khi các quan chức Mỹ đưa ra phản ứng của Washington trước những bình luận của Ngoại trưởng Lavrov thì Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng điện đàm với Thủ tướng Anh Boris Johnson để thảo luận về các nỗ lực ngoại giao và cách các đồng minh cùng phản ứng trong trường hợp xảy ra một cuộc tấn công.

Từ phía Anh, ông Johnson cũng thúc giục ông Putin "dừng cương trước bờ vực" khi ông cảnh báo rằng "có bằng chứng khá rõ ràng" cho thấy Moscow đang lên kế hoạch tấn công Ukraine. Ông Johnson nói thêm: "Vẫn còn thời gian để Tổng thống Putin lùi bước".

Các thành viên của Mỹ và NATO cho đến nay vẫn chưa đạt được bước đột phá nào với Nga sau nhiều lần đối thoại về tương lai của hệ thống an ninh của châu Âu. Moscow đã thúc giục NATO từ bỏ chính sách "mở cửa" gia nhập thêm thành viên, đặc biệt là liên quan đến Ukraine, nhưng Mỹ và NATO đã từ chối yêu cầu đó.

Trong khi Mỹ nói rằng nguy cơ Nga tấn công là "ngay lập tức" thì Washington vẫn chưa kết luận rằng liệu ông Putin đã đưa ra quyết định cuối cùng để tiến hành hành động quân sự hay chưa.

"Con đường ngoại giao vẫn đang hiện diện nếu Nga chọn kết nối một cách xây dựng. Tuy nhiên, chúng tôi rõ ràng về viễn cảnh của điều đó, xét đến các bước đi mà Nga đang thực hiện trên thực tế", Karine Jean-Pierre, Phó thư ký báo chí Nhà Trắng cho biết.