(Tổ Quốc) - Liên Hợp Quốc bày tỏ nhiều căng thẳng sau khi Nga tiếp tục phủ quyết dự thảo gây sức ép nhằm vào Iran.
Nga phủ quyết
Nga đã phủ quyết dự thảo Nghị quyết của Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc vào ngày 26/2 về việc gây sức ép lên Iran do nước này không phong tỏa hoạt động cung cấp tên lửa cho phiến quân Houthi ở Yemen.
 Một cuộc chiến ủy nhiệm đang diễn ra ở Yemen giữa Iran và đồng minh của Mỹ là Saudi Arabia.
Ảnh:nytimes |
Động thái này của Nga đã khiến cho Mỹ và các đồng minh tức giận. Nghị quyết cũng đã gia hạn lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hợp Quốc nhằm đối phó với Houthis.
Trước đó, Anh đề xuất dự thảo nghị quyết trên sau khi một nhóm chuyên gia của Liên hợp quốc công bố báo cáo cho rằng Iran đã vi phạm lệnh cấm vận vũ khí đối với Yemen đồng thời xác định rằng tên lửa mà phiến quân Houthi bắn sang Saudi Arabia hồi năm ngoái được sản xuất tại Iran.
Phản ứng của Nga phần nào đi ngược lại với Nghị quyết. Trong khi đó, Hội đồng bảo an cũng nhất trí với dự thảo của Nga tiếp tục gia hạn lệnh cấm vận vào hôm 21/2. Đại sứ Nga Vassily Nebenzia nói rằng dự thảo nghị quyết nên tập trung vào việc gia hạn sứ mệnh cho các nhà giám sát lệnh trừng phạt đối với Yemen thay vì nhằm mục tiêu vào Iran.
Nói chung, chúng tôi không thích những lời lên án Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc Vassily Nebenzia nói với Reuters.
"Nghị quyết là về Yemen. Đó là một nghị quyết về việc mở rộng nhóm làm việc (các chuyên gia độc lập), chứ không phải là về Iran. Vì vậy, chúng ta nên tập trung vào việc mở rộng nhóm làm việc trước”, ông Vassily Nebenzia cho biết.
Các chuyên gia cho biết, dự thảo này được cho là đã tránh được các vấn đề vũ khí Iran tại Yemen.
Liên Hợp Quốc liên tục cho rằng nội chiến Yemen trong suốt 3 năm qua là một thảm họa nhân đạo tồi tệ nhất trên thế giới do con người gây ra. Hàng triệu người Yemen đã phải di cư. Phần lớn dân cư đều thiếu lương thực. Các cơ quan viện trợ liên tục phải hỗ trợ cho khu vực.
Liên minh quân sự do Saudi Arabia dẫn đầu liên tục tấn công vào phiến quân Houthis từ tháng 3, 2015 nhằm xua đuôti lực lượng này ra khỏi khu vực. Các chuyên gia cho rằng, xung đột này châm ngòi cho cuộc chiến quyền lực giữa Saudi Arabia và Iran, trong đó, Iran liên tục hỗ trợ cho phiến quân Houthis.
Căng thẳng nhằm vào Nga
Iran đã bác bỏ cáo buộc tiếp vận vũ khí cho phiến quân Houthis. Tuy nhiên các chuyên gia cho rằng, vào tháng 1, phiến quân Houthis đã tiến hành một vụ phóng tên lửa vào Saudi Arabia.
Các nhà ngoại giao tại Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc đã bày tỏ không hài lòng đối với động thái phản đối của Nga về dự thảo Nghị quyết mà Anh đưa ra, trong đó xác định Iran là quốc gia có vi phạm lệnh cấm vận.
Ông Jonathan Allen, phó đại sứ của Anh tại Liên Hợp Quốc đã nói với báo chí, dự thảo đã làm rõ các quan ngại nghiêm trọng, xác định chắc chắn việc Iran không tuân thủ lệnh cấm vận.
Phía Nga liên tục cho rằng, bằng chứng về vi phạm của Iran là không hề thuyết phục. Iran cũng khẳng định các cáo buộc nhằm vào họ đều do Mỹ và Saudi Arabia tạo ra.
Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, Nikki R. Haley đã khẳng định việc Iran vi phạm lệnh cấm vận và lên án các phủ quyết của Nga tại Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc.
“Mặc dù có hàng loạt chứng cứ chứng minh vi phạm lệnh cấm vận vũ khí Yemen của Iran nhưng Tehran vẫn tiếp tục tấn công vào các mục tiêu dân sự. Nga ngăn cản trách nhiệm giải trình và làm nguy hại toàn bộ khu vực”, ông Haley nói.
Đại sứ Nga Vasily A. Nebenzya đã bác bỏ chỉ trích này.
“Chúng tôi làm điều này không hề mong muốn gây khó khăn cho bất kỳ ai. Lý do duy nhất là chúng tôi không đạt được đồng thuận trong tiếng nói cá nhân”, ông Nebenzya cho biết đồng thời cảm ơn sự nhất trí thông qua dự thảo của Nga tại Liên Hợp Quốc.
Nghị quyết của Hội đồng bảo an yêu cầu ít nhất 9 phiếu bầu thông qua. Dự thảo Nghị quyết của Anh bao gồm 11 phiếu thuận và 2 phiếu chống. Trong đó, Nga và đồng minh Bolivia đưa ra phiếu chống. Phía Trung Quốc và Kazakhstan đã bỏ phiếu trắng.
Chính quyền Tổng thống Trump đã tìm thấy các bằng chứng cho thấy sự hiện diện vũ khí của Iran tại Yemen. Washington khẳng định Iran không hề tuân thủ thỏa thuận quốc tế.
Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Haley cũng nhiều lần lên tiếng việc cô lập Iran về vấn đề này.
Thất bại của Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc có thể chia rẽ động thái giữa Nga và phương Tây trong các vấn đề Trung Đông.
