Phiên tòa luận tội Tổng thống Trump: 3 động thái bị "đánh sập" của phe Dân chủ và những "quanh co" của phe Cộng hòa

Hôm thứ ba (21/1), trong bối cảnh phiên tòa luận tội tổng thống thứ ba trong lịch sử nước Mỹ mới bắt đầu, Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát đã bỏ phiếu gạt bỏ ba động thái từ nhà lãnh đạo Đảng Dân chủ Chuck Schumer đòi các hồ sơ và tài liệu từ Nhà Trắng liên quan đến quan hệ của Tổng thống Donald Trump với Ukraine.

Tháng trước, Hạ viện Mỹ do Đảng Dân chủ kiểm soát đã bỏ phiếu thông qua hai điều khoản luận tội ông Trump là lạm dụng quyền lực và gây cản trở điều tra.

Trong cuộc tranh luận trước đó, người đứng đầu đội ngũ biện hộ cho ông Trump gọi vụ việc là không có chứng cớ. "Kết luận duy nhất là tổng thống đã không làm gì sai trái", Cố vấn luật pháp Nhà Trắng Pat Cipollone khẳng định.

Đảng Dân chủ muốn có thêm lời nhân chứng và chứng cứ

Hạ nghị sỹ Dân chủ Adam Schiff đã tóm tắt lại các cáo buộc nhằm vào Tổng thống Trump. Theo ông, những chứng cứ chống lại tổng thống đương nhiệm "là quá nhiều" và cần có thêm lời khai để chứng tỏ toàn bộ quy mô các hành vi sai trái của ông Trump và những người xung quanh.

Đảng Dân chủ muốn một số quan chức đương nhiệm và từng làm việc trong chính quyền Trump ra điều trần, bao gồm cả cựu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton.

"Trong tất cả những cái tên được nhắc tới và ám chỉ từ đội ngũ cố vấn luật pháp của tổng thống, chúng tôi không nghe thấy bất kỳ một luận điểm nào liên quan tới việc tại sao không nên yêu cầu thêm tài liệu và nhân chứng", ông Schumer nói.

Hôm thứ hai (20/1), Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Mitch McConnell công bố kế hoạch về một phiên tòa nhanh không có nhân chứng hay chứng cứ. Kế hoạch được thay đổi, cho phép mỗi bên 3 ngày để đưa ra các biện hộ mở màn. Theo quy định, hồ sơ điều tra luận tội cũng được chấp nhận như chứng cứ trong phiên tòa.

Ông McConnell bị phe Dân chủ cáo buộc là đang cố gắng sắp đặt phiên tòa bằng các đề xuất quy định sẽ ngăn ngừa nhân chứng cung cấp lời khai và cản trở các điều tra viên thu thập chứng cứ. Trong khi đó, ông McConnell khẳng định, các quy định hoàn toàn giống với những gì đã được sử dụng trong phiên tòa luận tội năm 1999 đối với cựu Tổng thống Dân chủ Bill Clinton.

Trong kế hoạch của ông McConnell, các luật sư của ông Trump có thể hành động sớm so với quy trình để yêu cầu các thượng nghị sỹ bỏ qua mọi cáo buộc. Ngay cả khi động thái này thất bại, ông Trump gần như chắc chắn sẽ không bị kết tội. Để bị bãi nhiệm, cần có đa số 2/3 thượng nghị sỹ bỏ phiếu đồng ý.

Mặc dù vậy, ảnh hưởng của phiên tòa đối với cơ hội tái trúng cử của ông Trump vào tháng 11 sắp tới, vẫn còn chưa rõ ràng.

Ủng hộ cho Tổng thống Trump

Phe Dân chủ cáo buộc tổng thống Mỹ gây sức ép lên Ukraine – một đồng minh dễ bị tổn thương, để can thiệp vào bầu cử Mỹ với cái giá phải trả chính là an ninh nước Mỹ, đồng thời khẳng định ông Trump là mối nguy hiểm cho nền dân chủ Mỹ.

Cố vấn luật pháp Nhà Trắng Pat Cipollone gọi cuộc điều tra Ukraine là một nỗ lực phi pháp nhằm cách chức một tổng thống được bầu cử một cách dân chủ và đảo chiều việc ông ấy tái trúng cử.

Phiên tòa của Thượng viện dự kiến sẽ tiến hành 6 ngày trong tuần và kéo dài ít nhất cho tới cuối tháng 1. Bản thân ông Trump gọi mình là một nạn nhân của một cuộc săn tìm phù thủy.

Reuters đăng tải, đội ngũ biện hộ cho ông Trump đã liên tục nêu ra một số cáo buộc thiếu chính xác. Ông Cipollone chỉ ra, người của phe Cộng hòa đã không được phép tham gia vào cơ sở an ninh, nơi diễn ra những phiên điều trần đầu tiên do Hạ viện tiến hành; tuy nhiên các thành viên Cộng hòa của Ủy ban tình báo Hạ viện có hiện diện và còn đặt câu hỏi cho nhân chứng.

Luật sư của ông Trump Hay Sekulow nói, Nhà Trắng không được phép đưa luật sư vào các phiên điều trần, nhưng trong thực tế, chính họ từ chối không tham gia.

Phản ứng của thị trường và cử tri Mỹ

Các thị trường tài chính tỏ ra thờ ơ trước phiên tòa luận tội, và những tiết lộ trong cuộc điều tra kéo dài nhiều tháng dường như không có nhiều tác động đối với việc thúc đẩy làn sóng chống-Trump giữa những cử tri Mỹ còn đang do dự hay làm thay đổi thái độ của các cử tri Cộng hòa trung dung. Trong lịch sử nước Mỹ, chưa có một tổng thống nào từng bị cách chức do luận tội.

Sự kiện quan trọng nhất trong toàn bộ quá trình chính là cuộc điện đàm ngày 25/7 khi Tổng thống Trump đề nghị Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tiến hành điều tra cựu phó Tổng thống Mỹ Joe Biden và con trai, cũng như một giả thuyết không đáng tin cậy rằng, chính Ukraine chứ không phải là Nga đã can thiệp bầu cử Mỹ 2016.