(Tổ Quốc) - Mỹ nhấn mạnh sẽ tiếp tục tăng cường xây dựng thỏa thuận an ninh dầu mỏ mới với Saudi Arabia trong bối cảnh Riyadh và Trung Quốc đang thảo luận về việc chi trả cho dầu mỏ bằng NDT thay vì đồng USD.
Saudi Arabia gia tăng ảnh hưởng
Ba tuần sau cuộc họp giữa Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ William Burns (CIA) và Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman, cuộc họp cấp bộ trưởng OPEC+ đã diễn ra vào ngày 5/5 tuần trước theo hình thức trực tuyến.
Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman. Ảnh: AFP
Cuộc họp giữa các thành viên của OPEC+ nhấn mạnh các nguyên tắc cơ bản của thị trường dầu mỏ và đồng thuận về triển vọng cân bằng thị trường hiện nay. Thông cáo báo chí tại Vienna cho biết cuộc họp cấp bộ trưởng lưu ý thêm về các tác động liên tục của yếu tố địa chính trị, các vấn đề liên quan đến đại dịch đang diễn ra. Theo đó, OPEC+ sẽ tuân theo cơ chế điều chỉnh sản lượng hàng tháng đã được nhất trí vào tháng 7 năm ngoái, từ đó điều chỉnh gia tăng sản xuất lên mức 0,432 triệu thùng/ngày vào tháng 6/2022.
Bên cạnh đó, Giám đốc CIA William Burn đã có chuyến thăm Saudi Arabia, gặp gỡ Thái tử Mohammed nhằm tìm kiếm hợp tác về chiến lược an ninh dầu mỏ mới, tăng nguồn cung khí đốt giúp các quốc gia châu Âu tránh khỏi tình trạng thiếu năng lượng.
Trước đó, trong tháng Tư, vòng đàm phán thứ 5 giữa Saudi Arabia và Tehran ở Baghdad, Iraq đã diễn ra với nhiều tiến triển và dấu hiệu tích cực. "Những người anh em của chúng tôi là Saudi Arabia và Iran tham gia các cuộc đối thoại có trách nhiệm phù hợp với tình hình khu vực hiện nay. Chúng tôi tin chắc rằng sự hòa giải đang đến gần kề", Thủ tướng Iraq Mustafa al-Kadhimi cho biết.
Hãng thông tấn bán chính thức Nournews cũng dẫn tin vòng đàm phán thứ năm mang đậm tính xây dựng giữa hai bên và các nhà đàm phán đã cố gắng đưa ra định hướng rõ ràng hơn để nối lại quan hệ song phương.
Mối quan tâm của Mỹ
Theo Asia Times, Mỹ sẽ không thể thờ ơ với đối thoại hòa giải giữa Saudi Arabia với Tehran. Trong khi kết quả của các cuộc đàm phán tại Vienna về Kế hoạch Hành động toàn diện chung (JCPOA) không chắc chắn, mối quan hệ chặt chẽ của Iran với Nga và Trung Quốc đang khiến Washington lo lắng.
Khi Tehran một mực từ chối điều chỉnh các chính sách khu vực để phù hợp với chiến lược của Mỹ, Washington cũng đang thúc đẩy hợp tác với các đồng minh trong khu vực đến đối phó với Tehran.
Trong khi đó, vấn đề giá dầu cũng tiếp tục là tâm điểm chú ý. Giá dầu cao đồng nghĩa với thu nhập của Nga tăng. Doanh số bán dầu và khí đốt tự nhiên của Nga vượt xa dự báo ban đầu trong năm 2021 khi giá cả tăng vọt, chiếm 36% tổng ngân sách trên cả nước. Doanh thu đã vượt kế hoạch ban đầu khoảng 51,3%, đạt tổng trị giá 119 tỷ USD.
Cho dù chính quyền Mỹ tiếp tục áp đặt các trừng phạt tới Nga thì giá dầu cao cũng là một vấn đề trong nước đối với chính quyền Tổng thống Joe Biden. Trong khi đó, châu Âu sẽ chưa thể tìm được nguồn dầu khác và hiện tại vẫn phải mua dầu của Nga.
Các thay đổi địa chính trị cũng tác động đến Saudi. Thái tử Mohammed luôn bày tỏ mong muốn đưa Saudi Arabia trở thành vương quốc công nghệ hiện đại, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ trong tương lai. Nếu chính quyền Mỹ có thể phê duyệt các đảm bảo an ninh mới cho Saudi Arabia thì sẽ tạo tiền đề cho giá dầu tăng cao và tăng ngân sách cho Saudi. Tuy nhiên, cả Saudi Arabia và Nga đều là các bên liên quan trong OPEC+, vì vậy động thái này cũng tồn tại một số rào cản nhất định.
Một số nguồn tin cho biết, Chủ tịch Tập Cận Bình đang có kế hoạch thăm Saudi Arabia trong bối cảnh các báo cáo gần đây cho rằng cả Riyadh và Bắc Kinh đều đang đàm phán để giao dịch dầu thông qua NDT thay vì USD. Điều này chắc chắn sẽ khiến Washington không hài lòng và đánh dấu sự thay đổi sâu sắc với thị trường dầu mỏ, tạo đòn bẩy cho Trung Quốc thuyết phục nhiều quốc gia và nhà đầu tư quốc tế giao dịch bằng đồng NDT hơn.
Khi chuyển sang giao dịch NDT, Saudi có thể sử dụng một phần doanh thu từ tiền tệ mới để trả cho các nhà thầu Trung Quốc tham gia vào dự án lớn trong nước. Điều này sẽ làm giảm rủi ro liên quan đến kiểm soát vốn mà Bắc Kinh áp đặt lên đồng tiền của họ.
Và điều này cũng có nghĩa một số giao dịch khác sử dụng NDT giữa Saudi Arabia và Trung Quốc sẽ không xuất hiện trong Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu (SWIFT).
Theo Viện Doanh nghiệp Mỹ, Saudi Arabia hiện là trụ cột trung tâm trong Sáng kiến Vành đai - Con đường của Trung Quốc và là một trong ba quốc gia đứng đầu thực hiện các dự án xây dựng của Bắc Kinh. Một số báo cáo của Mỹ cũng cho biết, Trung Quốc cũng đang hỗ trợ Saudi Arabia để xây dựng một cơ sở chế biến uranium gần AI-Ula để tăng cường phát triển công nghệ hạt nhân./.
