(Tổ Quốc) - Những trận bão ở Mỹ trong những năm gần đây đã gây ra số ca tử vong nhiều hơn gấp hàng trăm lần so với dự báo trước đó của chính phủ. Số ca tử vong cũng ghi nhận nhiều hơn cả tai nạn giao thông, một nghiên cứu mới cho biết.
Hãng AP trích dẫn nghiên cứu trên tạp chí Nature ngày 2/10 kết luận, một cơn bão trung bình đổ bộ vào Mỹ gây ra số ca tử vong từ 7.000 lên đến 11.000 người trong khoảng thời gian 15 năm. Con số này cao hơn rất nhiều so với dự tính 24 ca tử vong trực tiếp và ngay lập tức về tác động của một cơn bão.
Rác nằm rải rác sau hậu quả của bão Helene. Ảnh: AP
Các tác giả của nghiên cứu cho biết ngay cả khi số ca tử vong trực tiếp do bão Helene tăng lên gấp 3 lần thì dự báo số ca tử vong do tác động của bão vẫn có thể tiếp tục cao hơn trong những năm tới.
"Khi xem những gì đang xảy ra ở đây, chúng tôi cho rằng con người sẽ phải trải qua khó khăn trong thập kỷ tới, mà không phải chỉ là trong vài tuần tới", ông Solomon Hsiang - nhà kinh tế học về khí hậu tại Đại học Stanford và là đồng tác giả của nghiên cứu cho biết.
Theo ông Hsiang, sau mỗi cơn bão, số ca tử vong tiếp tục tăng ở một tiểu bang chịu ảnh hưởng trực tiếp. Tuy nhiên, số ca tử vong thậm chí lại ghi nhận vẫn cao hơn ở những trận bão sau.
Tác động đến kinh tế và sức khỏe cộng đồng
Cả hai nhà nghiên cứu là ông Hsiang và nhà nghiên cứu Rachel Young tại Đại học California Berkeley đã thống kê số ca tử vong do bão theo một cách khác so với các nghiên cứu trước đây, lựa chọn phân tích định hướng kinh tế và sức khỏe cộng đồng dài hạn hơn về cái gọi là tỷ lệ tử vong vượt mức.
Hai nhà nghiên cứu cũng xem xét tỷ lệ tử vong của các tiểu bang sau 501 cơn bão khác nhau đã tấn công Mỹ từ năm 1930 đến năm 2015. Và họ phát hiện ra rằng sau mỗi cơn bão, tỷ lệ tử vong lại "tăng đột biến".
Ông Hsiang cho biết các phân tích tương tự cũng được thực hiện đối với các đợt nắng nóng và những mối đe dọa sức khỏe khác như ô nhiễm và bệnh tật. Hai nhà nghiên cứu cũng so sánh với thời gian trước bão và xem xét các yếu tố khác tác động đến tỷ lệ tử vong. Điều phức tạp là: một địa điểm liên tục bị nhiều cơn bão tấn công sẽ có những cú sốc liên quan đến tình trạng tử vong liên tiếp.
Tiếp tục công tác tìm kiếm nạn nhân mắc kẹt trong bùn sâu sau cơn bão Helene. Ảnh:
Ông Hsiang cho biết bão góp phần gây ra cái chết của con người sau tác động trực tiếp là điều cần được nghiên cứu thêm. Nhưng ông đưa ra giả thuyết rằng bão cũng gây ra các tác động về sức khỏe như căng thẳng, những thay đổi trong môi trường bao gồm độc tố, mọi người không đủ khả năng chi trả cho dịch vụ chăm sóc sức khỏe và các nhu cầu thiết yếu khác do chi phí bão, thiệt hại về cơ sở hạ tầng và những thay đổi trong chi tiêu của chính phủ.
"Khi ai đó chết sau vài năm bị bão tấn công, nguyên nhân sẽ được ghi nhận là đau tim, đột quỵ hoặc suy hô hấp. Bác sĩ không thể biết rằng một cơn bão đã góp phần/kích hoạt căn bệnh. Bạn chỉ có thể thấy điều đó trong một phân tích thống kê như thế này", nhà khoa học khí hậu của Đại học Texas A&M Andrew Dessler, người không tham gia nghiên cứu nhưng đã thực hiện các nghiên cứu tương tự về cái chết do nóng và lạnh, cho biết.
Ban đầu, hai nhà nghiên cứu Hsiang và Young cho rằng tình trạng tử vong do ảnh hưởng của bão sẽ kết thúc trong vài tháng, nhưng họ đã rất ngạc nhiên khi kiểm tra hàng trăm cơn bão và thấy rằng những tác động của bão có thể kéo dài tới 15 năm.
Nhiều người không nhận ra rằng phải sau 10 hoặc 15 năm, các vấn đề sức khỏe của họ có liên quan đến bão theo một cách nào đó.
Tuy nhiên, nghiên cứu của ông Hsiang phát hiện rằng con người sẽ không tử vong vào thời điểm đó nếu cơn bão không đến. Về cơ bản, những cơn bão đang khiến tuổi thọ của con người kết thúc sớm hơn.
"Phải mất nhiều năm chúng tôi mới thực sự chấp nhận hoàn toàn rằng điều này đang xảy ra", Hsiang nhấn mạnh.
Con số lớn đến mức nào?
Nghiên cứu kết luận rằng bão là một nguyên nhân gây ra số ca tử vong vượt mức, từ 55.000 đến 88.000 ca mỗi năm. Vì vậy, trong 85 năm nghiên cứu, nhóm đã tính toán được từ 3,6 đến 5,2 triệu người đã tử vong do bão. Nghiên cứu cho biết con số này cao hơn 2 triệu ca tử vong do tai nạn ô tô cũng trong giai đoạn đó.
Trước đây, người dân chỉ xem bão là "một sự bất tiện gây bi thảm cho một số ít thành viên trong cộng đồng. Nhưng ông Hsiang khẳng định bão thực sự là "mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng".
Hai nhà nghiên cứu cũng nhận thấy xu hướng gia tăng số ca tử vong liên quan đến bão, chủ yếu là do sự gia tăng dân số. Ông cho biết từ năm 2000, tổng số lượng bão tấn công vào khu dân cư đã tăng vọt.
Ba nhà khoa học không tham gia vào nghiên cứu đều khẳng định nghiên cứu này có ý nghĩa.
"Có vẻ như những gì hai nhà nghiên cứu Hsiang và Young đang làm là hợp lý. Những con số thực sự đáng kinh ngạc", chuyên gia về bão Kristen Corbosiero của Đại học Albany, người không tham gia nghiên cứu, cho biết.
Trong khi đó, nhà khoa học về khí hậu Dessler của Texas A&M cho biết đây là một nghiên cứu quan trọng vì đã nêu bật bản chất gây chết người do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và thời tiết khắc nghiệt./.
