Tăng cường đại đoàn kết và phát huy nguồn lực của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong năm 2024

Phát biểu tại cuộc gặp, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Uỷ ban nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Lê Thị Thu Hằng cho biết đối ngoại Việt Nam năm 2023 là điểm sáng trong thành tựu chung của đất nước.

Năm 2023, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN) tiếp tục tăng về số lượng và mở rộng về thành phần. Hiện cộng đồng có khoảng 6 triệu người ở 130 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó hơn 80% là các nước phát triển, số lượng người Việt Nam ra nước ngoài học tập, lao động, kết hôn, đầu tư… tiếp tục tăng.

Kiều bào tiếp tục có nhiều hoạt động hướng về quê hương, phát huy vai trò là nguồn lực quan trọng trong quá trình phát triển đất nước. Theo dự báo của Ngân hàng Nhà nước VN, lượng kiều hối chuyển về nước năm 2023 sẽ tăng trưởng từ 25-30% so với năm 2022. Kiều bào ở các nước có nhiều hoạt động đóng góp cho công cuộc bảo vệ chủ quyền biển đảo của đất nước ; đồng hành cùng người dân trong nước lúc gặp khó khăn, hoạn nạn.

Ngoài ra, các hội đoàn NVNONN tiếp tục được củng cố và phát triển cả về lượng và chất, đóng vai trò nòng cốt, tổ chức nhiều hoạt động hướng về quê hương, đồng thời hỗ trợ bà con ổn định cuộc sống ở sở tại.

Theo bà Lê Thị Thu Hằng, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN) là cầu nối quan trọng trong quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam với các nước. Đối ngoại triển khai ở nhiều bộ ngành khác nhau và thành tựu đối ngoại là điểm sáng, là thành tích của tất cả các cấp các ngành, trong đó có Bộ Ngoại giao. Trong năm 2023, Bộ Ngoại giao đã chủ động triển khai, tham mưu sáng kiến hoạt động đối ngoại, đúng với vai trò tiên phong mở đường.

"Các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài được xem là ăng ten nắm bắt thông tin và nhu cầu, đặc biệt có vai trò kết nối nhu cầu giữa hai bên để tạo nên những thành tựu mà chúng ta mong đợi", bà Lê Thị Thu Hằng cho biết.

Cũng theo bà Lê Thị Thu Hằng, công tác NVNONN năm 2023 đã gắn liền với 2 yếu tố quan trọng là vận động và huy động song hành với nhau.

Thứ nhất là sự quan tâm, chăm lo của cấp cao nhất bộ chính trị, chương trình hành động của chính phủ, đề án triển khai cấp bộ.

Thứ hai là chính sách ưu đãi đối với cộng đồng NVNONN. Theo bà Lê Thị Thu Hằng, những ý kiến đóng góp của kiều bào rất quan trọng cho việc hình thành chính sách tạo điều kiện cho cộng đồng NVNONN phát huy vai trò và vị thế trong xã hội sở tại.

Năm 2023, vai trò, vị thế và uy tín của cộng đồng NVNONN trong xã hội sở tại đã nâng cao, góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam với các nước. Đại bộ phận bà con đã có địa vị pháp lý, ổn định cuộc sống, hội nhập sâu rộng vào xã hội sở tại trong tất cả các lĩnh vực, được chính quyền và người dân sở tại đánh giá cao, một số đã tham gia chính trường sở tại ở các cấp độ khác nhau .

Ngoài ra, NVNONN tiếp tục được vinh danh với các giải thưởng quốc tế, làm rạng danh tên tuổi Việt Nam trên trường quốc tế. Tại Slovakia, ngày 07/6, cộng đồng người Việt chính thức được Chính phủ nước này công nhận là cộng đồng dân tộc thiểu số thứ 14 của Slovakia, thể hiện sự lớn mạnh của cộng đồng, tạo điều kiện cho bà con hội nhập sâu vào xã hội sở tại và đóng góp cho sự phát triển của quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam và các nước. Tại Thái Lan, cộng đồng người Việt Nam tại Udon Thani, Thái Lan khai trương Phố Việt Nam đầu tiên trên thế giới (09/12).

Thứ ba, hỗ trợ, vận động cho cộng đồng NVNONN giữ gìn được văn hóa truyền thống, nổi bật là ngôn ngữ tiếng Việt.

Việc hỗ trợ cộng đồng NVNONN giữ gìn và phát huy tiếng Việt, bản sắc văn hóa được quan tâm đẩy mạnh trong thời gian qua. Năm 2023 là năm đầu tiên triển khai Đề án Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng NVNONN (08/9). Ủy ban phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan triển khai một số hoạt động nổi bật như: Cuộc thi Tìm kiếm sứ giả tiếng Việt ở nước ngoài năm 2023, Hội thảo tổng kết triển khai Kế hoạch Ngày tôn vinh tiếng Việt ở nước ngoài 2023, Gala Tiếng mẹ thân thương, Khóa tập huấn giảng dạy tiếng Việt cho giáo viên NVNONN (16-31/8)… Xây dựng tủ sách tiếng Việt tại tại 02 địa bàn (Fukuoka – Nhật Bản và Hungary) với 60 đầu sách; cung cấp sách phục vụ cộng đồng tại Áo, Séc, Slovakia, Bỉ, Qatar.

Cuối cùng, cộng đồng NVNONN đã phát huy được sức mạnh mềm thúc đẩy nhiều giá trị ý nghĩa to lớn hơn. Kiều bào đã tham gia rất tốt trong khả năng kết nối trong và ngoài nước đã góp phần vào gia tăng giá trị sức mạnh mềm của đất nước.

Công tác NVNONN sẽ tiếp tục được triển khai mạnh mẽ và toàn diện hơn trong năm 2024

Cũng tại cuộc gặp gỡ, ông Nguyễn Mạnh Đông, Phó chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài cho biết trong năm 2023, tình hình kinh tế đã tác động không nhỏ đến cộng đồng NVNONN nhưng kiều bào vẫn nỗ lực không ngừng trong quá trình đóng góp vào phát triển của đất nước.

Với khoảng 6 triệu người ở 130 quốc gia và vùng lãnh thổ, đại đoàn kết dân tộc là sức mạnh tổng hợp trong công tác của dân tộc, thể hiện sức mạnh mềm dân tộc .

Theo ông Nguyễn Mạnh Đông, vị thế của đất nước được tăng cường vào năm 2023, trong đó có sự đóng góp to lớn của cộng đồng NVNONN. Sự quan tâm của Đảng và Nhà nước với cộng đồng NVNONN, trong đó là các chính sách kịp thời hỗ trợ người Việt Nam ở nước ngoài.

Sang năm 2024, công tác NVNONN sẽ tiếp tục được triển khai mạnh mẽ và toàn diện hơn theo yêu cầu của Nghị quyết Đại hội XIII và Kết luận 12, đồng thời bám sát những nhiệm vụ được giao trong Nghị quyết và Chương trình hành động của Hội nghị Ngoại giao lần thứ 32 nhằm thể hiện rõ hơn tình cảm và trách nhiệm của Đảng, Nhà nước trong việc chăm lo cho cộng đồng NVNONN, đồng thời khuyến khích, tạo điều kiện để kiều bào hướng về quê hương. Theo đó, công tác NVNONN sẽ tập trung triển khai theo 02 đột phá về tăng cường đại đoàn kết và phát huy nguồn lực của NVNONN cùng 07 trọng tâm như sau:

(1) Tăng cường Công tác nghiên cứu, tham mưu, kiến nghị chính sách;

(2) Đổi mới, đa dạng hóa hình thức, linh hoạt trong biện pháp triển khai vận động NVNONN, trong đó tập trung vào thế hệ trẻ, lực lượng nòng cốt, những người có uy tín, ảnh hưởng trong cộng đồng, kiều bào còn định kiến;

(3) Đẩy mạnh hỗ trợ cộng đồng về địa vị pháp lý và ổn định cuộc sống, đặc biệt ở những địa bàn khó khăn, trong đó ưu tiên giải quyết những vấn đề liên quan tới người gốc Việt tại Campuchia.

(4) Hỗ trợ các hội đoàn NVNONN kiện toàn tổ chức, đa dạng hóa hình thức tổ chức, mô hình hoạt động phù hợp, nâng cao hiệu quả hoạt động;

(5) Đẩy mạnh thu hút nguồn lực NVNONN, tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật liên quan đến NVNONN và tăng cường kết nối, hỗ trợ các hội doanh nhân, trí thức NVNONN;

(6) Triển khai Kế hoạch Ngày tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng NVNONN năm 2024; đổi mới nội dung và phương thức công tác dạy và học tiếng Việt, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc; đổi mới nội dung, đa dạng hóa phương thức chuyển tải thông tin tới kiều bào;

(7) Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan trong công tác NVNONN; tăng cường đào tạo lực lượng cán bộ làm công tác cộng đồng tinh nhuệ, chính quy, chuyên nghiệp và hiện đại.

Công tác duy trì và bảo tồn ngôn ngữ tiếng Việt tiếp tục phát huy

Trả lời báo chí liên quan đến những thách thức trong nỗ lực bảo tồn bản sắc tiếng Việt trong năm 2024, Thứ trưởng Chủ nhiệm Uỷ ban NVNONN Lê Thị Thu Hằng cho biết duy trì và bảo tồn văn hoá, trong đó có ngôn ngữ là tiếng Việt phải xuất phát từ gia đình, sau đó đến xã hội.

"Những yêu cầu đặt ra từ ý thức trong gia đình với ngôn ngữ, sau đó là công tác giảng dạy duy trì tiếng Việt ở nước ngoài, tiếp theo là tổ chức các cuộc thi, phong trào tôn vinh tiếng Việt để duy trì ngôn ngữ này trong cộng đồng NVNONN. Hiện tại Bộ Ngoại giao và Uỷ ban Người Việt Nam ở nước ngoài đã giao nhiệm vụ cho các cơ quan đại diện tiếp tục duy trì dạy và học tiếng Việt trong cộng đồng NVNONN", bà Bà Lê Thị Thu Hằng cho biết./.