Thế trận Syria: Hậu quả không ngờ tới từ quyết định rút quân của Tổng thống Trump

Chiến thắng chiến lược của Nga tại Syria

Theo tờ foreign policy, Nga đang nổi lên giống như một người môi giới quyền lực không có đối thủ. Lực lượng người Kurd đang đối mặt với các thách thức hiện hữu. Và Iran đang củng cố vị trí của mình tại Syria.

Nhiều hậu quả từ quyết định bất ngờ của Tổng thống Trump rút quân khỏi Syria. Ảnh: foreign policy

Đây chỉ là một vài hậu quả không ngờ tới từ quyết định bất ngờ của Tổng thống Trump vào tháng trước về việc Mỹ rút khỏi Syria. Quyết định đã gây ra nhiều tranh cãi và quyết định ra đi của Bộ trưởng Quốc phòng cùng với quan chức đứng đầu khác.

Mặc dù quyết định rút quân của Mỹ có thể không trọng vẹn như kế hoạch của Tổng thống Trump đưa ra lúc đầu. Tờ foreign policy gợi ý rằng, quyết định đã ảnh hưởng đến các đồng minh và quyền lợi trong một đất nước vốn nhiều năm chịu chiến tranh và sự tồn tại lâu dài của các đối thủ khu vực.

"Quyết định rời đi ngay lập tức và không có điều kiện gì, tất cả các bên sẽ tự quyết định cho thỏa thuận của họ. Các lợi ích của Mỹ và khả năng của Mỹ ảnh hưởng trong suốt thời gian qua tại Syria quay về bằng không", ông Jon Alterman, chuyên gia tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế cho biết.

"Moscow luôn có lợi ích mạnh mẽ trong nỗ lực duy trì ảnh hưởng tại Syria từ kinh tế đến chính trị. Syria liên tục là một thị trường béo bở cho quốc phòng Nga và các cơ quan tình báo. Trong khi đó, sự sống sót của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad là chiến thắng chiến lược cho Moscow", nhà nghiên cứu cấp cao – bà Dana Stroul, Viện nghiên cứu chính sách cận Đông tại Washington cho biết.

Tuy nhiên, các nhà quan sát lo lắng rằng, vị trí của Nga tại Syria mở đường cho Moscow và thông qua đó, Tehran cũng gia tăng ảnh hưởng trong khu vực và chính quyền Tổng thống Assad đã giành lại quyền lực.

Từ khi Mỹ đưa ra thông báo rút khỏi Syria, Nga liên tục trở thành trung gian giữa chính quyền Tổng thống Assad, Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng dân chủ Syria – đồng minh Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố IS. Lực lượng dân chủ Syria đã tạo ra các lực lượng người Kurd. Thổ Nhĩ Kỳ liên tục xem họ giống như một nhóm khủng bố.

Phương Tây và Mỹ có thể ngăn ảnh hưởng của Nga và Iran

"Số phận của người Kurd vẫn đang lơ lửng. Khi Mỹ rút quân khỏi, người Kurd đang đối mặt với hàng loạt các cuộc tấn công có thể từ Thổ Nhĩ Kỳ tại biên giới. Lực lượng người Kurd đã mất chỗ dựa và dường như hụt hẫng khi Mỹ quyết định rút quân", bà Stroul nói.

Cho dù là vấn đề của người Kurd có trở nên tồi tệ như thế nào thì Thổ Nhĩ Kỳ cho biết họ sẽ thiết lập khu vực an toàn trong vòng 20 dặm giữa Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng người Kurd tại Syria ở phía Đông Bắc nước này. Các chuyên gia lo sợ rằng, động thái này sẽ mang lại một phần cơ bản của Syria cho người Thổ Nhĩ Kỳ và có lợi cho nước này. Vào năm ngoái, lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ liên tục lên tiếng đe dọa tấn công vào khu vực của người Kurd tại Afrin và đe dọa tấn công Manbij – thị trấn do lực lượng dân chủ Syria kiểm soát.

Lo sợ Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phát động cuộc tấn công bất cứ lúc nào, lực lượng dân chủ Syria đã yêu cầu Moscow và Damascus phải bảo vệ.

"Chúng ta đang cung cấp một cơ hội hoàn hảo cho Nga – giống như một anh hùng ngày nay", bà Stroul cho biết.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đang thúc đẩy các thay đổi đối với sự hiện diện của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria. Trong cuộc gặp gỡ với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tháng này, Tổng thống Putin đã nhắc tới hiệp ước an ninh 1998 giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Syria. Đối với Tổng thống Putin, mục tiêu sẽ là đưa Tổng thống Assad kiểm soát khu vực biên giới.

Vào ngày 26/1, hãng tin nhà nước của Syria đã báo cáo rằng, chính quyền Tổng thống Syria Assad đang đưa ra yêu cầu rằng Thổ Nhĩ Kỳ rút quân khỏi Syria.

"Đối với lực lượng người Kurd, thỏa thuận với Nga và chính quyền Tổng thống Assad là tốt hơn trong số các lựa chọn", bà Stroul giải thích.

"Trong khi đó, Nga và chính quyền Tổng thống Assad đang tìm đến hướng khác khi Iran gia tăng ảnh hưởng khu vực. Các nhà lãnh đạo Iran có thể nghĩ tới quyền lực mềm, triển khai kinh nghiệm chiến lược với lực lượng Hezbollah tại Lebanon – khu vực Tehran mở rộng không chỉ quân sự mà còn chính trị, tôn giáo và văn hóa", bà Stroul viết trong một bài báo được xuất bản bởi Viện Washington.

"Một lựa chọn cho phương Tây là họ đang cố gắng chia rẽ giữa Nga và Iran", bà Stroul nói.

Hai quốc gia này không thể liên minh, tuy nhiên nhận ra rằng họ đang hợp tác cùng nhau vì lợi ích chung. Cả hai đều có lợi ích duy trì ảnh hưởng tại Syria vì lợi ích chung trong cơ hội kinh tế.

Tuy nhiên, lập trường khó khăn mà Mỹ, châu Âu và các quốc gia Trung Đông khác đã thực hiện với Nga và Iran. Bà Stroul bày tỏ hoài nghi trong phương án tiếp cận.

"Các trừng phạt vào Iran nhằm tách ra khỏi Nga có thể được thực hiện? Hay là nới lỏng các trừng phạt có khả thi?", bà Stroul nói.