Thổ dùng thử "rồng lửa" S-400 bất chấp sức ép Mỹ?

Động thái này diễn ra bất chấp sức ép từ Washington muốn Ankara từ bỏ hệ thống này.

Việc Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống S-400 của Nga đã là một nguồn cơn căng thẳng trong quan hệ với Mỹ. Washington cho rằng hệ thống này không tương thích với các hệ thống phòng thủ của NATO và là mối đe dọa đối với các máy bay chiến đấu tàng hình Lockheed Martin F-35.

Văn phòng thống đốc tỉnh này đã thông báo vào Chủ nhật rằng F-16 của Không quân Thổ Nhĩ Kỳ và các máy bay khác sẽ thực hiện các chuyến bay tầm thấp và cao trên lãnh thổ của Ankara vào thứ Hai và thứ Ba để thử nghiệm một hệ thống phòng không.

Đài CNN Thổ Nhĩ Kỳ và các phương tiện truyền thông khác nói cụ thể rằng các chuyến bay này là để thử nghiệm hệ thống radar của S-400. Ankara đã bắt đầu tiếp nhận S-400 vào tháng 7 năm ngoái nhưng chúng vẫn chưa hoạt động.

Những thông tin này có tác động tiêu cực đến đồng lira, vốn đã suy yếu xuống 5.780 lira đổi một đồng đô la từ mức đóng cửa 5.7140 vào thứ Sáu. Căng thẳng trong quan hệ Hoa Kỳ-Thổ Nhĩ Kỳ đã là một yếu tố quan trọng trong việc đẩy đồng lira trượt giá gần 30% trong năm ngoái.

Mới gần đây nhất là vào thứ Năm tuần trước, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ đã nói với các phóng viên rằng Thổ Nhĩ Kỳ cần phải loại bỏ hệ thống này. Những bình luận đó được đưa ra sau khi Tổng thống Tayyip Erdogan gặp Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại Nhà Trắng.

Ông Trump nói rằng cuộc đối thoại của họ tuyệt vời, nhưng không rõ liệu hai đồng minh NATO có tạo ra bất kỳ đột phá nào về vấn đề S-400 hay không và ông Erdogan sau đó nói rằng áp lực của Mỹ về việc loại bỏ S-400 là vi phạm quyền chủ quyền.

Washington đã đình chỉ sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ trong chương trình F-35, trong đó, Ankara vừa là người mua và vừa tham gia sản xuất, để trừng phạt họ vì đã mua S-400. Washington cũng đã cảnh báo về các biện pháp trừng phạt tiềm tàng đối với thỏa thuận này. Ông Trump cũng đã nói với ông Erdogan rằng Hoa Kỳ sẵn sàng bán các hệ thống phòng không Patriot của họ cho Thổ Nhĩ Kỳ nếu họ loại bỏ hệ thống của Nga.