Thưởng lãm những Làng nghề, Phố nghề Thăng Long- Hà Nội

Đến dự và cắt băng Khai mạc Triển lãm có Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy.

Thăng Long- Hà Nội vốn là đất trăm nghề. Ngay từ thời Lý, Trần, Lê, các thợ giỏi đã được triều đình trưng tập về kinh đô xây dựng kinh thành, sau đó họ ở lại đây sinh cư, lập nghiệp. Nhưng từ thế kỷ XIX, những biến động về lịch sử đất nước cũng làm cho những phố nghề ở Hà Nội và vị thế của người thợ thủ công có nhiều đổi khác.

Những hình ảnh, tư liệu được trưng bày tại Triển lãm và qua lời kể của những người thợ nghề về câu chuyện làng nghề Hà Nội sẽ cho công chúng cái nhìn toàn diện về bức tranh làng nghề, phố nghề Hà Nội giai đoạn thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX.

Triển lãm được chia thành 2 chủ đề: Từ làng nghề ra phố nghề và Đấu xảo- tinh hoa làng nghề.

Những tài liệu trưng bày ở chủ đề Từ làng nghề ra phố nghề phản ánh nhiều nội dung phong phú xung quanh việc thợ thủ công ở nhiều làng nghề thuộc các tỉnh quanh Hà Nội đã tới làm ăn, buôn bán và tạo thành các phố chuyên nghề. Họ hội tụ thành phường nghề và lập đền thờ tổ nghề như ở quê gốc, tạo nên một tầng lớp thị dân với những nhu cầu mới, có tác động sâu sắc đến văn hóa đất Thăng Long.

Dưới triều Nguyễn, mặc dù Thăng Long không còn là Kinh đô, không phải là trung tâm kinh tế nhưng các làng nghề truyền thống vẫn luôn phát triển, cung ứng các vật phẩm cho nhà vua và triều đình. Bên cạnh những chính sách thuế khóa được ban hành thì nhà Nguyễn cũng có những chính sách thiết thực nhằm phát triển nghề thủ công tại vùng Thăng Long- Hà Nội. Sau khi Hà Nội trở thành nhượng địa của Pháp, chính quyền thành phố đã quy hoạch và quản lý hoạt động sản xuất, buôn bán đối với nghề thủ công. Điều này làm xáo trộn cuộc sống và hoạt động buôn bán của thành phố vốn đã sinh hoạt và vận hành như thế cả trăm năm. Nhưng đồng thời cũng mang đến những hướng đi và cơ hội mới cho họ từ chính sách khuyến khích phát triển ngành nghề tiểu thủ công nghiệp của chính quyền Pháp.

Ở phần hai, Đấu xảo- Tinh hoa làng nghề, với chính sách khuyến khích phát triển, thợ thủ công của các làng nghề ở Bắc Kỳ nói chung và Hà Nội nói riêng từ bản tính vốn thụ động, thiếu sáng tạo trong sản xuất, đã dần chủ động trong việc đăng ký đưa các sản phẩm của mình tham gia đấu xảo để học hỏi nâng cao tay nghề, cải thiện đời sống. Mặt hàng thủ công mỹ nghệ truyền thống của các làng nghề Hà Nội đã không chỉ có mặt ở các đấu xảo ở thuộc địa Pháp mà còn có mặt tại các nước khác... đánh dấu một bước tiến xa hơn và dài hơn trong hành trình chinh phục thị trường nước ngoài của người thợ thủ công Việt- bước ra khỏi đất nước bảo hộ.

Toàn bộ tài liệu, tư liệu, hình ảnh và hiện vật được trưng bày tại phần này phản ánh hành trình các làng nghề thủ công Việt Nam tham gia chợ đấu xảo trong nước cũng như quốc tế, những bước tiến của người thợ thủ công trên con đường chinh phục thị trường thế giới và chủ động tìm kiếm thị trường, tìm kiếm cơ hội nâng cao tay nghề, phát triển nghề./.