(Tổ Quốc) - Hàng nghìn lực lượng Mỹ và Philippines vào thứ Hai (28 tháng 3) đã bắt đầu diễn tập, đánh dấu một trong những cuộc tập trận lớn nhất của hai bên trong nhiều năm qua.
Huy động lực lượng dồi dào
Cuộc tập trận thường niên này, được gọi là Balikatan (Vai kề vai), sẽ diễn ra từ nay đến ngày 8 tháng 4 với sự tham gia của gần 9.000 quân, gồm lực lượng hải quân, thủy quân lục chiến, không quân và lục quân của Mỹ và Philippines. Trong đó số lượng quân nhân Mỹ là 5.100 người với mục tiêu tham dự là nhằm "củng cố năng lực và sự sẵn sàng đối phó các thách thức trong thế giới thực" của hai đồng minh truyền thống lâu năm, theo thông tin từ giới chức quân sự Mỹ và Philippines.
Lực lượng Mỹ - Philippines tại buổi lễ mở đầu cuộc tập trận "Balikatan" Vai kề vai. Ảnh: AP.
Thiếu tướng Jay Bargeron, chỉ huy sư đoàn thủy quân lục chiến số 3 của Mỹ cho biết: "Quân đội Mỹ và Lực lượng vũ trang Philippines sẽ cùng nhau huấn luyện để mở rộng và nâng cao các chiến thuật, kỹ thuật và quy trình chung nhằm tăng cường khả năng ứng phó và sự sẵn sàng của chúng tôi trước các thách thức trong thế giới thực. Liên minh của chúng tôi vẫn là nguồn sức mạnh và sự ổn định quan trọng trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương".
Lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1991, cuộc tập trận Balikatan nằm trong khuôn khổ Hiệp ước Phòng thủ chung Mỹ - Philippines năm 1951, theo đó, cả hai bên cam kết sẽ hỗ trợ nhau trong trường hợp bị tấn công. Hai đồng minh này hướng tới trở nên mạnh mẽ và chuẩn bị sẵn sàng trước bất kỳ tình huống an ninh nào. Phát ngôn viên quân đội Philippines, Đại tá Ramon Zagala cho biết: "Liên mình này là để bảo vệ lẫn nhau, không phải để tấn công".
Liên minh này "chính thức tuyên bố sự thống nhất về lập trường của chúng tôi và quyết tâm cùng nhau phòng vệ chống lại cuộc tấn công vũ trang từ bên ngoài, để không có kẻ xâm lược tiềm tàng nào có thể nghĩ rằng một trong hai bên đứng một mình", ông Zagala nói với hãng tin Associated Press.
Tính đến lo ngại từ Trung Quốc
Trung Quốc có thể sẽ quan ngại do vị trí cuộc diễn tập diễn ra tại vùng biển phía bắc Philippines, gần với Đài Loan – hòn đảo Trung Quốc tuyên bố là vùng lãnh thổ của họ.
Thống đốc tỉnh Bắc Cagayan, nơi dự kiến diễn ra các cuộc diễn tập đổ bộ với một số cuộc diễn tập bắn đạn thật ở thị trấn ven biển Claveria trong tuần này, đã phản đối mọi hành động có sử dụng súng đạn, vì lo ngại nó có thể gây phản cảm với Trung Quốc.
Thống đốc Cagayan, Manuel Mamba, nói với AP qua điện thoại: "Quân đội đã hỏi tham vấn và hỏi ý kiến tôi, nhưng tôi nói rằng tôi không thể cho phép bất kỳ cuộc tập trận bắn đạn thật nào. Bất kỳ cuộc tập trận nào cũng được, nhưng bắn đạn thật thì không. Chúng ta phải có cách liên hệ với Trung Quốc, nhưng không phải bằng quân sự".
Ông Mamba cho biết, Trung Quốc cùng với Mỹ và Đài Loan đã bày tỏ sự quan tâm đầu tư vào Cagayan, nơi có nền nông nghiệp kém phát triển và các ngành liên quan.
Một quan chức quân đội Philippines cho biết các cuộc tập trận đổ bộ trên bãi biển sẽ diễn ra ở Claveria nhưng không có bất kỳ cuộc huấn luyện bắn đạn thật nào. Thay vào đó, các sự kiện này sẽ được tổ chức tại thung lũng Crow, tỉnh Tarlac, xa hơn về phía nam Cagayan.
Các cuộc tập trận ở miền bắc Philippines đang diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Đài Loan và Trung Quốc gia tăng. Tuy nhiên, ông Zagala cho biết hầu hết các cuộc diễn tập quân sự đã được lên kế hoạch từ một năm trước và không tính đến những căng thẳng ở eo biển Đài Loan.
Trong một động thái được cho là gửi đi tín hiệu tới Đài Loan và các đồng minh, Trung Quốc gần đây đã tổ chức các cuộc tập trận và cho máy bay quân sự bay gần không phận của hòn đảo này, trong đó có hành động ngày 24 tháng 2, khi Nga bắt đầu thực hiện chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.
Các quan chức Trung Quốc do Chủ tịch Tập Cận Bình dẫn đầu nói rằng họ cam kết sử dụng các biện pháp hòa bình để đưa Đài Loan, nơi họ tuyên bố là lãnh thổ của Trung Quốc, về dưới sự kiểm soát của Bắc Kinh. Còn Mỹ thì liên tục bày tỏ sự ủng hộ và hỗ trợ để hòn đảo Đài Loan có thể tự vệ.
Thiếu tá Kurt Stahl thuộc sư đoàn thủy quân lục chiến số ba của Mỹ cho biết, trong khi hầu hết các cuộc tập trận chiến đấu và các dự án nhân đạo chung sẽ diễn ra ở phía bắc Philippines, một số cuộc diễn tập sẽ được tổ chức trên đảo phía tây tỉnh Palawan, cùng với cuộc tập trận phòng không với sự tham gia của các máy bay chiến đấu Mỹ và Philippines bay xung quanh phía tây đảo Luzon.
