Trung Quốc phát tín hiệu mạnh về Syria

Qin Yong, Phó Chủ tịch Hiệp hội Trao đổi Trung Quốc - Ả Rập, đã tuyên bố ngày chủ nhật vừa qua tại hội chợ các dự án tái thiết Syria đầu tiên tại Bắc Kinh rằng Trung Quốc dự định đầu tư 2 tỷ USD xây dựng một khu công nghiệp ở Syria.

Dự án này đang được thảo luận sôi nổi giữa chính phủ Syria và các nhà ngoại giao Trung Quốc. Trong cùng ngày 9/7, Đại sứ Syria tại Trung Quốc Imad Moustapha xác nhận rằng Trung Quốc, Nga và Iran sẽ có ưu tiên hơn những bên khác khi tham gia thực hiện các sáng kiến và các dự án kinh tế ở Syria.

Trung Quốc đang thúc đẩy các hoạt động kinh tế trong tiến trình khôi phục Syria. (Nguồn: Sputnik)

Phát biểu với Sputnik Trung Quốc, một số chuyên gia bày tỏ sự nghi ngại về tính kịp thời của động thái này, trong khi một số khác lại nhấn mạnh rằng bằng việc công bố sáng kiến mới của mình, Bắc Kinh đã gửi một tín hiệu mạnh mẽ tới cộng đồng quốc tế về lợi ích địa chính trị ở Syria.

Theo Sputnik, cũng có thông tin rằng, Trung Quốc đang có kế hoạch thuê các máy bay và tàu của Syria để phục vụ các hoạt động kinh tế trong tương lai. Các công ty Trung Quốc sẽ được hỗ trợ pháp lý trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng và hoạt động ngân hàng bởi một ủy ban đặc biệt về các vấn đề pháp lý và các khoản đầu tư trong tiến trình khôi phục Syria.

Ủy ban này do Đại sứ quán Syria tại Trung Quốc cùng với Hiệp hội Trao đổi Trung Quốc-Ả Rập và công ty luật Shijing ở Bắc Kinh lập ra. Thỏa thuận được ký vào ngày 4/7 tại Bắc Kinh này trở thành một chỉ dẫn khác về ý định chính trị nghiêm túc của Trung Quốc để thúc đẩy thương mại tại Syria.

Mục tiêu thực sự của Trung Quốc?

Tuy nhiên, Chen Fengying, một nhà nghiên cứu thuộc Viện Quan hệ Quốc tế Đương đại Trung Quốc, tin rằng mục tiêu chính của nước này là ngăn chặn cuộc chiến ở Syria.

"Đối với Syria, vấn đề quan trọng nhất là phải ngừng chiến tranh và giải quyết vấn đề của phe đối lập vũ trang, và mục tiêu quan trọng thứ hai mới là khôi phục cơ sở hạ tầng", Chen nói với Sputnik Trung Quốc.

"Tôi tin rằng vẫn còn quá sớm để nói về việc thành lập một khu công nghiệp", ông nói tiếp, "Hầu như mọi thứ ở Syria đều cần khôi phục. Con đường và nhà cửa đã bị phá hủy, và chỉ sau khi phục hồi cơ sở hạ tầng và giải quyết các vấn đề liên quan đến việc cung cấp cho người dân thức ăn, chúng ta mới có thể nói về việc khôi phục sản xuất."

Vì vậy, chuyên gia này nhấn mạnh, rất khó để đánh giá những rủi ro liên quan đến dự án đã công bố vào thời điểm hiện tại.

"Syria nằm dọc theo con đường tơ lụa", Chen nêu bật, "Nếu tình hình tại đất nước này ổn định, chúng tôi sẽ có thể đầu tư vào các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế Syria trong khuôn khổ của dự án "Nhất đới, nhất lộ"."

Azhdar Kurtov của Viện Nghiên cứu Chiến lược Nga (RISS) không đồng ý với lập trường của Chen.

Phát biểu với Sputnik, ông nhấn mạnh rằng việc khôi phục cơ sở hạ tầng của Syria là ưu tiên hàng đầu. Ông nói thêm rằng sự phục hồi và phát triển nền kinh tế của đất nước này có tầm quan trọng rất lớn.

"Đối với các khoản đầu tư vào các lĩnh vực sản lượng cao trong ngành công nghiệp, nông nghiệp, vận tải của Syria, việc thực hiện những dự án như vậy của chính phủ nước này sẽ phụ thuộc vào việc Trung Quốc hay một số nước khác sẽ tham gia tích cực ra sao vào giai đoạn đầu (của các dự án tái thiết) nhằm xúc tiến những điều kiện sống tốt hơn cho người dân. Chắc chắn là chính phủ Syria sẽ ưu tiên cho những bên tích cực tham gia tiến trình việc tái thiết cơ sở hạ tầng bị phá hủy ", Kurtov nói.

Không muốn bị bỏ lại phía sau

Về phần mình, ông Vladimir Evseev – một chuyên gia cao cấp tại Viện các nước SNG - Liên bang Nga cho biết việc Trung Quốc sẵn sàng đầu tư vào Syria có nghĩa là ngày chấm dứt xung đột tại đây không còn xa.

"Trung Quốc thực sự không muốn bị bỏ lại phía sau – họ muốn đóng một vai trò quan trọng trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng Syria. Họ đã chờ đợi một thời gian dài: hiện chưa rõ có phải những hành động của Nga dẫn đến điều này hay không. Trung Quốc ngày càng xúc tiến tham gia vào việc giải quyết vấn đề Syria nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hoạt động kinh doanh của nước này", Evseev giải thích cụ thể.

Evseev nhắc lại rằng trước khi cuộc khủng hoảng tại Syria diễn ra, Trung Quốc đã kiểm soát một phần quan trọng dầu và khí đốt của nước này. Hàng chục tỷ USD đã được đầu tư ở đó, chuyên gia này cho biết. Có thể dự đoán, Trung Quốc muốn tiếp tục duy trì sự kiểm soát đối với lĩnh vực năng lượng của Syria.

“Có lẽ chúng ta đang nói về một số ‘hành lang ảnh hưởng kinh tế’, Trung Quốc đã đưa ra một quyết định trọng yếu để tham gia vào việc giải quyết khủng hoảng Syria, cả về mặt chính trị và kinh tế, và cũng có thể đi kèm với sự tham gia hạn chế trong lĩnh vực quân sự để thử nghiệm các vũ khí của họ," Evseev lưu ý.

Trung Quốc đã chính thức đặt chân vào Syria trong năm ngoái bằng cách chỉ định đại diện đặc biệt của mình về nước này. Hơn nữa, Bắc Kinh cũng kết hợp các nỗ lực ngoại giao với việc cung cấp viện trợ nhân đạo cho Syria .Syria vẫn chiếm giữ vị trí quan trọng trong chương trình nghị sự của Bắc Kinh. Đặc biệt, các nhà quan sát đã tập trung sự chú ý vào ngày 18/1/ 2017 khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình lần đầu tiên nhấn mạnh sự đóng góp của Trung Quốc trong việc giải quyết vấn đề Syria.

(Theo Sputnik)