(Tổ Quốc) - Có thể thấy điền kinh Mỹ đã là một cái tên đáng gờm tại nhiều giải đấu thể thao quốc tế như Giải điền kinh vô địch thế giới 2022 hay Olympic Tokyo 2020. Nhưng nước Mỹ vẫn đang nỗ lực đưa điền kinh đi xa hơn và thu hút thêm sự quan tâm của công chúng. Việt Nam có thể học tập được gì từ những kế hoạch phát triển như vậy.
Tại Giải điền kinh vô địch thế giới 2022, Nhà vô địch Olympic người Mỹ Sydney McLaughlin đã về nhất với thời gian 50 giây 68 trên đường chạy 400m rào, phá kỷ lục 51 giây 46 do chính cô thiết lập tại Olympic Tokyo. Ngôi sao tốc độ người Mỹ Fred Kerley cũng đã giành HCV cự ly 100m còn vận động viên nam người Mỹ Noah Lyes cũng trở thành Nhà Đương kim vô địch thế giới cự ly chạy 200m nam với thời gian 19 giây 31 - phá kỷ lục của nước Mỹ.
Công chúng Mỹ chưa quan tâm nhiều tới điền kinh
Tuy nhiên, ngay cả khi sự kiện này được tổ chức tại Eugene, Oregon, Mỹ, nhiều sân vận động vẫn trống tới một nửa ghế và xếp hạng lượt xem trên truyền hình không đánh bại được một cuộc đua ô tô NASCAR thường nhật. Điều này đã cho thấy một thực tế tồn tại hàng thập kỷ qua tại Mỹ: Dù các vận động viên điền kinh Mỹ rất xuất sắc thì môn thể thao này vẫn chưa nhận được sự quan tâm xứng đáng từ công chúng.
Và các nhà lãnh đạo điền kinh Mỹ đang có mục tiêu lớn hơn. Họ muốn thúc đẩy thêm nữa môn thể thao này, đặc biệt là tăng cường sự quan tâm, cổ vũ của công chúng cho các vận động viên điền kinh. Liên đoàn điền kinh Mỹ (USATF) muốn tận dụng lợi thế trước thềm tổ chức Thế vận hội Mùa hè 2028 ở Los Angeles để đưa điền kinh trở thành môn thể thao được theo dõi nhiều thứ năm tại Mỹ.
Một nghiên cứu của Nielsen có phối hợp với Liên đoàn Điền kinh Thế giới (World Athletics) từ năm 2019 cho thấy điền kinh là môn thể thao được theo dõi nhiều thứ tám ở nước Mỹ, với 37% trong số hơn 1.000 người được hỏi cho biết họ quan tâm đến môn này. Để lọt vào top 5 sau bóng bầu dục (66%), bóng chày (56%), bóng rổ (55%) và bóng đá (47%), điền kinh cần phải vượt qua bơi lội, quần vợt và đua mô tô.
Nhưng niềm tin của USATF cũng có cơ sở khi một nghiên cứu khác của Nielsen năm 2022 cho thấy điền kinh là môn thể thao có nhiều khả năng nhất sẽ được người Mỹ theo dõi ở cả 2 hạng mục nam và nữ.
Và USATF đã đưa ra kế hoạch 6 năm hướng tới Olympics và Paralympics Los Angeles 2028. Liên đoàn điền kinh thế giới, dưới thời Chủ tịch Sebastian Coe, từ lâu cũng đã có mục tiêu đưa môn thể thao này trở nên phổ biến hơn ở nước Mỹ và đã hợp tác với USATF trong một loạt sáng kiến. Ông Sebastian Coe đã nhận định: "Để tổ chức Olympics một cách hiệu quả, nước Mỹ cần điền kinh phát huy thực sự mạnh mẽ. Nước Mỹ đã có những vận động viên giỏi nhất thế giới. Nước Mỹ cũng có tất cả những cơ sở hạ tầng khác. Và điều cần làm là giúp công chúng hiểu nhiều hơn về môn thể thao của chúng tôi vào thời điểm chúng tôi hướng đến năm 2028."
Đưa điền kinh phổ biến trên mọi mặt trận
Và một trong những mục tiêu của họ là thúc đẩy sự phát triển điền kinh tại California, bang tổ chức thế vận hội. Trước mắt, USATF hướng đến tổ chức các giải thi đấu điền kinh trên khắp nước Mỹ với mục tiêu bảo đảm chất lượng cao và kèm theo đó là các sự kiện, hoạt động kết nối với công chúng.
Giải Grand Prix Los Angeles sẽ diễn ra tại Sân vận động Drake của Đại học California vào ngày 26/5 – sự kiện được mệnh danh là "lễ hội đường dài". Vào ngày tiếp theo, một sự kiện 3h được lên kế hoạch và sẽ được phát sóng trên NBC. USATF cũng tổ chức một buổi hòa nhạc trong khuôn viên trường đại học tại đây. Sự kiện này sẽ thử nghiệm những cải tiến mới, bao gồm việc đặt micrô cho một số vận động viên được chọn để cho phép họ nói chuyện với khán giả trong thời gian khởi động.
Trang Los Angeles Times dẫn lời ông Robert Brisco, giám đốc điều hành của nhà tài trợ sự kiện WebMD, cho biết: "Điền kinh có cơ hội đổi mới nhiều hơn so với vài thập kỷ qua và sự đổi mới đó nằm ở giao điểm giữa người hâm mộ, vận động viên, nhà tài trợ và truyền hình. Cách môn thể thao này phát triển trong vài thập kỷ qua chưa hoàn toàn thu hút được sự chú ý của công chúng so với các môn thể thao chuyên nghiệp khác".
Sheryl Shade, một chuyên gia phát triển thể thao lâu năm cũng lưu ý rằng các vận động viên điền kinh còn chưa hiện diện nhiều trên mạng xã hội và cũng không có nhiều các câu chuyện thú vị kết nối điền kinh với thế giới. "Họ khá nhàm chán," huyền thoại điền kinh Edwin Moses nói về lứa vận động viên hiện tại.
Trong khi đó, nước Mỹ có một lượng khán giả rất tiềm năng. Một nghiên cứu của Hiệp hội Công nghiệp Thể hình & Thể thao ước tính 50 triệu người Mỹ (khoảng 1/7 dân số) là người chạy bộ. Tại các trường trung học, cũng có tới gần 1,1 triệu học sinh tham gia điền kinh, nhiều hơn 1 triệu học sinh chơi bóng bầu dục. Và con số này còn chưa tính đến số lượng khá lớn trẻ em chạy nhưng không tham gia đội tuyển ở trường học.
Để khai thác tiềm năng này, một số chuyên gia đã nhìn thấy một số câu chuyện có thể có sức hút. Ví dụ như Fred Kerley được dì nuôi dưỡng cùng 12 đứa trẻ khác sau khi bố mẹ của Kerley gặp khó khăn hay vận động viên trẻ McLaughlin đang trở thành tiếng nói ủng hộ phụ nữ trong thể thao. Những ngôi sao này cần xuất hiện trước công chúng nhiều hơn nữa, giống như những huyền thoại điền kinh Mỹ vào năm 1980 và 90, thường luyện tập trên đường đua vào ban ngày và tham gia các chương trình truyền hình vào buổi tối.
Nâng cao tiếng vang cho Olympic
Los Angeles sẽ đánh dấu lần thứ hai trong thế kỷ này Thế vận hội Mùa hè diễn ra theo múi giờ của Mỹ và điều này có thể là một yếu tố thu hút công chúng đến với sự kiện. Trong khi Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) đã có một thỏa thuận truyền hình trị giá hàng tỷ USD với NBC được chốt đến năm 2032, thì xếp hạng người xem tại Olympic Tokyo 2020 và Thế vận hội mùa đông ở Bắc Kinh vừa qua không cao.
Ở Colorado Springs, trụ sở của Ủy ban Olympic và Paralympic Mỹ, ngày càng có nhiều người nhận thức được rằng mọi thứ sẽ ngày càng khó khăn.
Chủ tịch Ủy ban Susanne Lyons cho biết trong một cuộc phỏng vấn: "Chúng tôi nhận thấy một xu hướng đáng lo ngại là mọi người ngày càng ít chú ý tới các sự kiện thể thao lớn. Và, với tôi, đó là vấn đề lớn. Bởi vì nếu mọi người không chú ý tới sự kiện, họ không xem, thì các nhà tài trợ sẽ không tham gia và cuối cùng mọi thứ sẽ không hoạt động."
Vì vậy, việc thu hút sự chú ý của công chúng không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với các vận động viên điền kinh, mà còn là đối với ngành thể thao và các sự kiện thể thao nói chung.