Việt Nam học tập được gì từ thành công lớn của quyền anh Philippines trên đấu trường quốc tế?

Philipines đã có một mùa giải thành công tại Olympic Tokyo 2020 với 4 huy chương, 1 thuộc về cử tạ và 3 huy chương còn lại đều đến ở môn boxing. Ngoài huy chương vàng của Hidilyn Diaz ở nội dung cử tạ dưới 55 kg nữ, Petecio và Paalam đã giành được huy chương bạc quyền anh, trong khi vận động viên quyền anh Marcial giành được huy chương đồng - góp phần vào thành tích tốt nhất từ trước đến nay của Philippines tại Thế vận hội.

Tại Olympic Paris năm 2024, Chủ tịch Ủy ban Olympic Philippines (POC) Abraham Tolentino đang nhắm mục tiêu đưa một đội lớn hơn đến tranh tài. Diaz được cho là sẽ lại nằm trong số những người được hy vọng giành huy chương, cùng với các võ sĩ quyền anh Nesthy Petecio, Carlo Paalam và Eumir Marcial.

Vậy tại sao quyền anh lại được đặt nhiều hi vọng và cũng đã mang lại nhiều thành tích cho thể thao Philippines như vậy?

Những tên tuổi lớn tạo cảm hứng

Theo trang Thelasallian, là một trong những môn thể thao phổ biến nhất của Philippines, quyền anh luôn là một sự hiện diện đáng kể trong nền văn hóa đại chúng.

Nếu được hỏi khi nào quyền anh bắt đầu trở thành một trụ cột trong văn hóa Philippines, nhiều người Philippines ngày nay sẽ khẳng định rằng đó là khi võ sĩ đã nghỉ hưu Manny "PacMan" Pacquiao thống trị đấu trường thế giới trong những năm 2000 và 2010.

Có thể Pacquiao đã nâng quyền anh Philippines lên tầm cao chưa từng thấy nhưng nền tảng của thành công đã được xây dựng từ trước thời đại của ông. Các nhà phân tích quyền anh Quinito Henson và Atty. Ed Tolentino chia sẻ rằng nhiều võ sĩ Philippines thế hệ trước như Pancho Villa vào những năm 1920, Ceferino Garcia vào những năm 1930 và Gabriel "Flash" Elorde vào những năm 1960 cũng đã trở thành nhà vô địch thế giới ở các hạng đấu tương ứng của họ. Đối với hai nhà phân tích trên, các nhà vô địch quyền anh Philippines thế kỷ trước đã mở đường cho thế hệ vận động viên tiếp theo vươn tới những tầm cao hơn nữa.

Và đến Pacquiao, ông đã vượt qua mọi kỳ vọng khi giành tới 12 danh hiệu thế giới và là võ sĩ duy nhất trong lịch sử giành được 8 danh hiệu ở 7 hạng cân khác nhau. Chính nhờ thành tích của mình mà Pacquiao đã củng cố được vị trí là một trong những võ sĩ quyền anh vĩ đại nhất mọi thời đại.

Trong khi những huyền thoại này là tấm gương cho các vận động viên khác noi theo, thì sự phát triển của quyền anh Philippines được bắt nguồn từ những đổi mới trong chiến lược và công nghệ đào tạo.

Sự đổi mới trong huấn luyện và thi đấu

Trong quyền anh, các chiến lược luyện tập, thi đấu và công nghệ mới được áp dụng để giúp các vận động viên xác định chính xác nên rèn luyện ra sao để tối đa hóa sự phát triển kỹ năng. Chuyên gia Henson chỉ ra cách Don Abnett, người đã trở thành huấn luyện viên quyền anh quốc gia của Australia vào năm 2019, "biến đổi đặc trưng" của các vận động viên quyền anh quốc gia - từ một đội chỉ cố gắng vượt qua từng trận một sang một đội ngũ hướng tới một bức tranh toàn cảnh lớn hơn. Don cũng đã áp dụng rất nhiều khoa học và công nghệ thể thao trong việc đào tạo ra các võ sĩ đẳng cấp thế giới, chuyên gia Henson nói thêm.

Chuyên gia Tolentino cũng cho rằng sự phát triển của các võ sĩ giỏi hơn ngày nay là nhờ nỗ lực áp dụng các phương pháp tập luyện mới và cân bằng các chương trình dinh dưỡng. Một số ví dụ bao gồm cách huấn luyện viên thể lực và sức mạnh người Mỹ Nick Curson giới thiệu với vận động viên Jonas Sultan một chế độ ăn kiêng mới điều chỉnh mức tiêu thụ chất béo, carbohydrate và protein. Và huấn luyện viên của Pacquiao, ông Justin Fortune, cũng dần dần điều chỉnh loại thực phẩm và lượng calo Pacquiao ăn khi tuổi ngày càng lớn. Trong trường hợp của Sultan, chế độ ăn kiêng mới đã giúp ích cho vận động viên này, không chỉ về mặt thể chất để phục hồi dễ dàng hơn sau khi tập luyện, mà còn cả về mặt tinh thần vì được tự do ăn nhiều hơn nhằm đạt được trọng lượng cần thiết cho các trận đấu. Đối với Pacquiao, việc điều chỉnh lượng calo nạp vào đã góp phần duy trì phong độ thi đấu mặc dù ông đã qua thời kỳ đỉnh cao. Chế độ ăn cũng phần nào giúp ông vượt qua kẻ bất bại Keith Thurman ở tuổi 40.

Hơn nữa, sự phát triển kỹ năng huấn luyện không chỉ giới hạn ở khía cạnh chiến đấu của môn thể thao này mà còn là để thúc đẩy sự hợp tác rèn luyện cho thế hệ vận động viên chung trong ngành. Một ví dụ là cách cố vấn của Pacquiao, ông Sean Gibbons, tiếp tục có tác động đáng kể trong ngành quyền anh. Bằng việc sử dụng mạng lưới quan hệ mình có, ông Sean đã kết nối các vận động viên với nhiều cơ hội rèn luyện và thi đấu. Từ đó, ông giúp các võ sĩ đang lên của ngày hôm nay bước vào võ đài và thể hiện kỹ năng của họ.

Chuyên gia Henson lưu ý: "Ông Sean đã tạo cơ hội… cho tất cả những võ sĩ khác, đặc biệt là trong thời kỳ đại dịch, để có thể thi đấu. Không chỉ vì những khoản thưởng lớn mà còn hướng tới tranh chức vô địch thế giới. Trong số những người mà ông ấy đã giúp đỡ có Jerwin Ancajas, John Riel Casimero, Mark Magsayo và Jason Mama. Sự hỗ trợ này là rất đáng quý vì các hoạt động thể thao đã giảm thiểu hoặc không thể diễn ra kể từ năm dịch bệnh 2020.

Chuyên gia Tolentino cũng đánh giá: "Việc Nesthy Petecio, Carlo Paalam và Eumir Marcial thể hiện thành tích tại Olympic gần đây là "kết quả của những tiến bộ trong tập luyện và dinh dưỡng, bao gồm cả việc các huấn luyện viên nước ngoài đã rèn giũa các võ sĩ của chúng tôi đến mức hoàn hảo".

Quyền anh là một con đường thoát nghèo và thể hiện tinh thần của người Philippines

Đối với Henson, việc quyền anh trở thành một môn thể thao quan trọng đối với người dân Philippines phần nào là nhờ quyền anh có "sức hấp dẫn to lớn đối với khán giả toàn cầu". Ngày nay, một trận đấu quyền anh phải trả tiền để xem có thể ngay lập tức khiến mọi người tập trung xem và đường phố vắng vẻ vào sáng Chủ nhật. Người Philippines trên toàn thế giới sẽ theo dõi trận thi đấu này bất chấp lịch trình bận rộn ra sao. Nhưng đằng sau vinh quang của thế giới thể thao là một thực tế phũ phàng: không phải tất cả mọi người đều có xuất phát điểm giống nhau.

Với võ sĩ người Philippines Joe Nonay, động lực thúc đẩy anh theo đuổi quyền anh chính là gia đình. Anh chia sẻ: "Mục tiêu là để thoát nghèo". Đối với các võ sĩ chuyên nghiệp người Philippines, họ có thể nhận được khoản thanh toán hàng năm khoảng P500.000 đến P2.000.000, tùy thuộc vào số trận đấu địa phương và quốc tế mà họ tham gia trong một năm.

Bất chấp hoàn cảnh tưởng chừng như bất lợi, các võ sĩ người Philippines vẫn thi đấu hết mình trong từng trận đấu, không để bất cứ điều gì cản trở mình đi đến thành công.

Người Philippines rất đồng cảm với những người thua cuộc và thấu hiểu câu chuyện của họ. Họ biết rằng những võ sĩ đã thua sẽ tiếp tục nỗ lực, trở nên xuất sắc và cuối cùng có được thành công.

Các võ sĩ người Philippines khi thi đấu luôn thể hiện sự gan góc, quyết tâm và dũng cảm. Với tư cách là những cá nhân đại diện cho đất nước, họ phải mang theo những giá trị này bên mình. Ông Tolentino nhấn mạnh: "Sự bền bỉ và niềm tin không lay chuyển của các võ sĩ vào khả năng của họ cũng là một số đặc điểm thu hút công chúng."

Nhìn về phía trước, có thể nói rằng quyền anh Philippines đang ở giai đoạn tốt đẹp. Ông Henson chia sẻ rằng một phần lý do là họ được nhận sự hỗ trợ liên tục từ Hiệp hội Liên minh Quyền anh ở Philippines. Ông đánh giá: "Nếu một võ sĩ có tài năng và tiềm năng để trở thành nhà vô địch nhưng bạn không huấn luyện và định hướng cho anh ta thì sẽ chẳng có gì xảy ra cả."

Có thể thấy sự thành công của quyền anh Philippines ngày nay là nỗ lực trong gần một thế kỷ của chính các võ sĩ, huấn luyện viên của họ, các liên đoàn hỗ trợ họ và sự đổi mới trong huấn luyện và thi đấu. Thiếu một trong số này, ngành công nghiệp quyền anh của Philippines sẽ không được như bây giờ.