Vượt rào thỏa thuận Nga, kịch bản kế tiếp cho chiến trường Syria

Các khu vực giảm leo thang có vai trò cần thiết, tuy nhiên, theo nhà phân tích chính trị Nga Boris Dolgov, đây chỉ là giai đoạn đầu tiên để chấm dứt cuộc xung đột quân sự và ông giải thích thêm những điều cần làm để chấm dứt hơn năm năm chiến sự.

Bức thiết chuyển đổi lực lượng chính trị

Việc thiết lập các khu vực giảm leo thang ở Syria sẽ là chưa đủ để khôi phục hòa bình trong nước. Bước tiếp theo là chuyển đổi các nhóm vũ trang đối lập thành các lực lượng chính trị, Boris Dolgov, nhà nghiên cứu cao cấp của Trung tâm Nghiên cứu Ả rập và Hồi giáo của Viện Hàn lâm Khoa học Nga, giải thích cho Sputnik trong cuộc thảo luận bàn tròn về tiến trình đàm phán giải quyết xung đột Syria.

"Tôi muốn chỉ ra một điều khá rõ ràng, tuy nhiên nhiều người không nhận thấy: sự hiện diện của hàng chục nghìn tay súng có vũ trang ở Syria – điều không phải là môi trường tốt nhất cho việc giải quyết xung đột chính trị. Các khu vực giảm leo thang tại đây là yếu tố thực sự quan trọng nhưng nó chỉ là giai đoạn đầu tiên để chấm dứt bạo lực quân sự", chuyên gia này cho biết.

Xung đột 6 năm tại Syria đã kéo theo nhiều hệ lụy cả khu vực và quốc tế. (Nguồn: Reuters)

Việc tiến lên một bước đi tiếp theo, chuyển đổi các đơn vị đối lập vũ trang thành các lực lượng chính trị, Boris Dolgov cho biết, chỉ ra Colombia có thể là một ví dụ cho mối quan hệ như vậy: lực lượng vũ trang chống lại chính phủ Colombia trong nhiều thập kỷ qua nay đã được chuyển đổi thành một lực lượng chính trị, và vẫn đang hoạt động, ông nói.

Nhà phân tích chính trị này dường như đang đề cập đến Lực lượng vũ trang cách mạng Colombia (FARC) –  một phong trào du kích đã tham gia vào cuộc xung đột vũ trang ở Colombia từ năm 1964.

Ông Dolgov nói rằng đây sẽ là một giải pháp "lý tưởng" cho Syria. Tuy nhiên, vẫn còn một chặng đường dài để đi.

Cơ hội Nga, Mỹ, Thổ bắt tay

Chuyên gia này cũng bình luận về khả năng hợp tác giữa Nga, Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria, nhận định rằng hi vọng không phải là quá cao do sự khác biệt đáng kể về lợi ích của mỗi nước đang theo đuổi tại Trung Đông.

"Bên cạnh đó, tôi nghĩ rằng các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Nga là một động thái rất quan trọng thể hiện sự đối đầu với Moscow. Nga đã có một phản ứng khá cứng rắn, dù Moscow thường ưu tiên hành động mềm dẻo và linh hoạt trên trường quốc tế."

"Có thể có một số ảnh hưởng tiêu cực từ vấn đề này đến tình hình tại Syria, do đó, bất kỳ hoạt động chung nào giữa Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ ở Syria chưa phải là điều cần bàn đến, vì lý do đặc biệt trên, cùng với nhiều vấn đề khác", Boris Dolgov kết luận.

Trong khi đó, ngày 9/8, tờ Haaretz của Israel đã cho biết Israel, Nga và Mỹ đã tổ chức một số cuộc đàm phán bí mật để thảo luận về lệnh ngừng bắn ở miền Nam Syria và việc thiết lập các khu vực giảm leo thang trước khi thỏa thuận Nga-Mỹ về ngừng bắn Syria được công bố vào ngày 7/7.

Các cuộc họp này, trích lời các quan chức Israel và các nhà ngoại giao phương Tây, đã được tổ chức tại thủ đô Amman của Jordan và một trong những thủ đô của châu Âu và "tập trung vào việc thành lập" các khu vực an toàn "tại biên giới Syria-Israel và Syria-Jordan".

Ngày 3/8, Bộ Quốc phòng Nga đã công bố triển khai một khu vực leo thang thứ ba ở Syria, phía bắc thành phố Homs bị tàn phá. Thỏa thuận này đã đạt được giữa Bộ Quốc phòng Nga và "phe đối lập ôn hòa" Syria trong các cuộc đàm phán tại Cairo vào ngày 31/7 và sẽ bao gồm 84 khu định cư với hơn 147.000 người dân.

Trước đó, thỏa thuận về việc thiết lập các khu vực giảm leo thang tại Syria đã đạt được vào ngày 4/5 tại một cuộc họp quốc tế ở Astana giữa Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ, các nhà bảo lãnh cho lệnh ngưng bắn trên toàn quốc của Syria.Tại đây đã nêu ra kế hoạch thiết lập các khu vực an toàn ở bốn vùng: Idlib, phía bắc Homs, Đông Ghouta - ngay phía đông của Damascus, và ở phía nam của đất nước, bao gồm nhiều vùng lãnh thổ tại tỉnh Daraa và Quneitra. Các khu vực an toàn này sẽ được thiết lập trong sáu tháng và sẽ tự động gia hạn trong sáu tháng tiếp theo. Việc sử dụng vũ khí trong các khu vực này sẽ bị cấm đối với tất cả các bên.

Tiếp theo diễn biến này, theo kết quả của một cuộc họp Nga-Mỹ bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 ở Hamburg vào ngày 7/7, hai bên đã thông báo rằng khu vực giảm leo thang chung đầu tiên sẽ được triển khai ở tây nam Syria – tại khu vực Daraa, Quneitra và As -Suwayda. Biên bản ghi nhớ về việc thành lập khu vực này đã được Nga, Jordan và Mỹ nhất trí. Lệnh ngưng bắn  tại đây có hiệu lực vào ngày 9/7.

Cuối tháng 7, Bộ Quốc phòng Nga cũng cho biết các thỏa thuận về hoạt động của khu vực an toàn thứ hai ở Đông Ghouta đã được ký kết sau các cuộc đàm phán qua trung gian Ai Cập ở Cairo giữa các đại diện của Nga và phe đối lập Syria. Nhóm vũ trang đối lập của Syria Jaysh al-Islam sau đó đã xác nhận thỏa thuận này, dự kiến sẽ được mở rộng thành hiệp định ngừng bắn toàn diện trong khu vực. Thỏa thuận về khu vực Đông Ghouta cũng đã có hiệu lực vào ngày 24/7.

(Theo Sputnik)