Dấu ấn quan hệ Việt Nam- Liên hợp quốc trong chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc

Nằm trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức đầu tiên của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tới Mỹ (từ 29 – 31/5), ngày 30/5 Thủ tướng sẽ có cuộc gặp mặt với Tổng thư ký Liên Hợp Quốc  António Guterres tại New York và dự lễ kỷ niệm 40 năm Việt Nam gia nhập Liên Hợp Quốc (LHQ).

Năm 2017 đánh dấu 40 năm Việt Nam trở thành thành viên Liên Hợp Quốc (20/9/1977 – 20/9/2017). Trải qua gần nửa thế kỷ, quan hệ Việt Nam – Liên Hợp Quốc đã có những bước trưởng thành vượt bậc trên tất cả các phương diện và nhiều mức độ khác nhau. Những đóng góp của Việt Nam cho quá trình phát triển và các hoạt động của LHQ cũng đã nhận được sự đánh giá cao từ cộng đồng quốc tế, góp phần củng cố vị thế của nước ta trên chính trường thế giới.

Việt Nam - LHQ: Quyền và lợi ích trong quá trình phát triển

Quá trình phát triển của quan hệ Việt Nam và Liên Hợp Quốc có thể chia thành 4 giai đoạn cụ thể:

Giai đoạn 1977 – 1986:

Vai trò lớn nhất của LHQ với Việt Nam trong giai đoạn này là sự hỗ trợ về cả tài chính và chính sách, nhằm giúp Việt Nam từng bước khắc phục những hậu quả nặng nề của chiến tranh để lại. Các tổ chức của LHQ như UNDP, WFP, UNICEF, UNFPA, UNHCR, WHO… đã cung cấp cho Việt Nam khoản viện trợ đạt hơn 500 triệu USD.

Giai đoạn 1986 – 1996:

LHQ tiếp tục có những đóng góp giá trị vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam theo đường lối đổi mới. Trong giai đoạn này, viện trợ không hoàn lại của LHQ cho Việt Nam đạt trên 630 triệu USD. Nhiều tổ chức thuộc LHQ cũng đã nâng mức hỗ trợ như IFAD, UNESCO, UNIDO…; bắt đầu có hoạt động viện trợ trực tiếp như UNDCP, UNEP… hoặc  mở rộng các lĩnh vực tài trợ cho Việt Nam…

Giai đoạn 1997 – 2011:

Trong giai đoạn này, hỗ trợ của LHQ với Việt Nam đi theo ba hướng ưu tiên chính là thúc đẩy cải cách, xóa đói giảm nghèo và phát triển bền vững. Trong giai đoạn 2006-2011, viện trợ của LHQ cho Việt Nam đạt trên 400 triệu USD.

Thông qua diễn đàn LHQ, Việt Nam cũng đã tăng cường quan hệ với các tổ chức thuộc LHQ, mở rộng quan hệ song phương và đa phương với các quốc gia và tổ chức quốc tế khác. Việt Nam đã nhận được sự đánh giá cao từ cộng đồng quốc tế sau khi hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ làm Ủy viên không thường trực HĐBA LHQ nhiệm kỳ 2008 – 2009 – lần tham gia đầu tiên của Việt Nam vào cơ quan quan trọng nhất của LHQ về hòa bình, an ninh quốc tế.

Chúng ta cũng ngày càng chủ động hơn trong các hoạt động hợp tác với LHQ và quốc tế, thông qua việc tham gia các Hội đồng và Ủy ban của LHQ và các mô hình hợp tác nhiều bên (với một tổ chức của LHQ và quốc gia khác)…

Việt Nam ngày càng tích cực, chủ động tham gia các hoạt động của LHQ

Giai đoạn 2012 – đến nay:

Việt Nam và LHQ đã tích cực triển khai các hoạt động hợp tác giữa hai bên, phù hợp với Dự thảo Kế hoạch phát triển kinh tế (SEDP) và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội (SEDS) của Việt Nam, và nằm trong khuôn khổ Sáng kiến Thống nhất Hành động – Một LHQ. Ba lĩnh vực trọng tâm chính của hợp tác Việt Nam – LHQ trong giai đoạn này là: chất lượng tăng trưởng; bảo trợ xã hội và tiếp cận các dịch vụ xã hội; tăng cường tiếng nói và nâng cao quản trị công.

Vị thế Việt Nam ngày càng được khẳng định

Trong vai trò một thành viên của LHQ, Việt Nam luôn ủng hộ các mục tiêu hàng đầu của tổ chức này, như duy trì hòa bình và an ninh; chống chạy đua vũ trang; giải trừ quân bị; ngăn ngừa và giải quyết các tranh chấp, xung đột bằng biện pháp hòa bình; tăng cường quan hệ hữu nghị giữa các dân tộc…

Chúng ta cũng không ngừng nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ, tích cực chủ động tham gia vào các hoạt động của LHQ; tham gia ký kết nhiều điều ước quốc tế và đóng góp các ý kiến giá trị tại nhiều diễn đàn do LHQ tổ chức, đảm nhận một số vị trí quan trọng trong LHQ…

Đại sứ, Trưởng đại diện phái đoàn Việt Nam tại Liên hợp quốc Nguyễn Trung Thành khẳng định: “Bằng sự tham gia tích cực, chia sẻ, thúc đẩy đối thoại trên những vấn đề nhạy cảm, chúng ta đã làm tốt vai trò thành viên... đóng góp vai trò chủ động và tích cực đúng như tinh thần Việt Nam là bạn, là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế”.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc “tái ngộ” Tổng thư ký LHQ

Đây sẽ lần gặp mặt thứ hai giữa Thủ tướng Việt Nam với Tổng thư ký LHQ António Guterres kể từ khi ông Guterres chính thức đảm nhận cương vị người đứng đầu LHQ.

Tháng 1/2017, trong khuôn khổ tham dự Hội nghị Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) tại Davos, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc gặp với Tổng thư ký LHQ, trong đó, hai bên đã bày tỏ sự vui mừng vì mối quan hệ giữa Việt Nam và LHQ ngày càng phát triển tốt đẹp. Thủ tướng khẳng định, Việt Nam sẽ tiếp tục chủ động, tích cực tham gia và đóng góp hiệu quả đối với các vấn đề quan trọng của LHQ.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc từng gặp Tổng thư ký LHQ hồi tháng 1 năm nay

Cũng trong tháng 3 năm nay, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tiếp ba Phó Tổng thư ký LHQ tại Hà Nội. Thủ tướng một lần nữa nhấn mạnh Việt Nam hết sức coi trọng quan hệ hợp tác với LHQ, đồng thời mong muốn LHQ tiếp tục hỗ trợ các chương trình, dự án kết nối trong khu vực, những nỗ lực của Việt Nam nhằm tránh “bẫy thu nhập trung bình”, thực hiện thành công các mục tiêu Phát triển bền vững, đảm bảo phát triển đi đôi với bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.