Đột phá “lằn ranh đỏ” định dạng sụp đổ hạt nhân Iran

“Iran sẽ không hợp tác đầy đủ với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho đến khi lập trường về thoả thuận hạt nhân được giải quyết”, Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc cho biết đồng thời cảnh báo việc Tehran luôn sẵn sàng cho quá trình làm giàu uranium.

Iran sẵn sàng khởi động lại chương trình hạt nhân nếu thoả thuận hạt nhân 2015 sụp đổ. Ảnh:Reuters

Các siêu cường châu Âu luôn tìm cách cứu vãn thoả thuận hạt nhân Iran 2015 kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định rút khỏi thoả thuận này. Ông Trump cũng khẳng định sẽ tiếp tục các trừng phạt của Washington đối với Iran.

Bộ trưởng Tài chính và Ngoại giao Pháp, Anh và Đức đã gửi thư tới các quan chức Mỹ nhấn mạnh cam kết tiếp tục duy trì hiệp ước và yêu cầu phía Washington nới lỏng các trừng phạt đối với các công ty của châu Âu vẫn hoạt động tại Iran. 

Việc Mỹ rút khỏi thoả thuận hạt nhân 2015 đang khiến cho tình hình trở nên căng thẳng tại khu vực. Sau quyết định của Mỹ, chính quyền Tehran đã “bỏ ngỏ” khả năng có nên tiếp tục ở lại thoả thuận hạt nhân 2015 nữa hay không.

Nhà lãnh đạo tối cao Ayatollah Khameneicho biết ngày 4/6, Iran đã chuẩn bị cho kế hoạch làm giàu urani nếu thoả thuận hạt nhân sụp đổ.

Tehran cũng thông báo với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) rằng, Liên Hợp Quốc dường như đã chuẩn bị có kế hoạch trừng phạt đối với hoạt động này.

Ngày 6/6 tại Paris, Ngoại trưởng Pháp Yves Le Drianđã nói trên đài châu Âu rằng, trong khi các sáng kiến vẫn tiếp tục duy trì trong khuôn khổ thoả thuận hạt nhân thì một vài động thái gây nguy hiểm và cảnh báo ở mức độ “lằn ranh đỏ”.

Về mức độ kiên nhẫn của Tehran đối với châu Âu nhằm duy trì thoả thuận hạt nhân không phải không có giới hạn, Đại sứ Iran tại Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), ông Reza Najafi cho biết, thời hạn ra hạn chỉ còn 3 tuần nữa.

 “Mọi thứ chỉ diễn ra trong vài tuần, không phải là vài tháng”, ông Reza Najafiphát biểu tại bên lề cuộc họp của hội đồng điều hành IAEA ở thủ đô Vienna (Áo).

Theo ông Najafi, Iran đã thông báo cho IAEA về kế hoạch tái khởi động hoạt động tại nhà máy biến đổi urani ở Istafan để sản xuất UF6, nguyên liệu cung cấp cho các máy ly tâm.

 “Tôi muốn nhấn mạnh rằng, điều này không có nghĩa là hiện tại Iran sẽ có hành động đi ngược lại quy định của Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA). Đây chỉ là quá trình chuẩn bị”, ông Najafi nói thêm

Phía IAEA cho biết, Tehran đang thực hiện các cam kết và kêu gọi “hợp tác kịp thời và chủ động" về việc cung cấp quyền truy cập để kiểm tra nhanh.