Thượng đỉnh Nga Mỹ “xoáy” cao trào căng thẳng từ phía NATO

Thượng đỉnh Nga Mỹ giữa các bất đồng Mỹ và NATO

Tổng thống Mỹ Donald Trump nhiều khả năng sẽ có cuộc gặp Thượng đỉnh với Tổng thống Nga Putin vào tháng 7 tới, trong bối cảnh bất đồng ngày càng gia tăng giữa ông và các đồng minh trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) về quan hệ với Nga.

Tổng thống Trump và Tổng thống Putin

Mối quan tâm đối với cuộc gặp Thượng đỉnh Nga-Mỹ của ông Donald Trump được bộc lộ từ nhiều tháng qua.  Tuy nhiên từ thời điểm đó đến nay, hai bên vẫn chưa thể gặp nhau vì nhiều lý do.

“Một cuộc gặp thượng đỉnh Nga-Mỹ sẽ diễn ra trong một thời gian không xa. Đây là cơ hội tốt cho thế giới, tốt cho chúng tôi và tốt cho mọi người”, Tổng thống Trump cho biết tại Phòng bầu dục

Tương lai về cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Trump đã khiến cho châu Âu nhiều căng thẳng. Các nhà lãnh đạo lo sợ chiến dịch cô lập Moscow sẽ sụp đổ nhanh chóng chỉ bởi một chút “ngẫu hứng” của Tổng thống Trump.

 Tờ Rejuvenation dẫn lời Andrew S. Weiss - phó chủ tịch Quỹ Vì hòa bình quốc tế Carnegie Endowment cho biết: “Vấn đề hiện tại là Tổng thống Trump muốn đơn phương hủy bỏ nhiều nỗ lực xuyên Đại Tây Dương. Các nỗ lực này được thiết lập nhằm đối phó với các mối đe dọa từ Nga sau cuộc khủng hoảng tại Ukraine năm 2014.”

Tuy nhiên, Cố vấn an ninh Mỹ Bolton cho biết:”Tổng thống Trump và Tổng thống Putin cho rằng họ có thể tìm thấy giải pháp  cho các vấn đề thế giới mang tính chất xây dựng”.

Tổng thống Trump sẽ ở tham gia hội nghị thượng đỉnh NATO vào giữa tháng Bảy tại Brussels, Bỉ và sẽ có chuyến thăm Anh. Ông Trump cũng cho biết tại Phòng Bầu dục vào ngày 27/6 về khả năng cuộc gặp với Tổng thống Putin sẽ diễn ra sau đó.

Cả ông Bolton và lãnh đạo đồng cấp của Nga đều bác bỏ các thông tin chi tiết về kế hoạch cuộc gặp này và cho biết, họ sẽ thông báo thông tin vào ngày 28/6.

Các nhà lãnh đạo châu Âu khẳng định đến việc cô lập Nga trong bối cảnh nước này gây ra nhiều bất ổn. Ông Balton đã xoa dịu các lo lắng này của phương Tây ngày 27/6 và cho biết, Mỹ vẫn tiếp tục duy trì các trừng phạt vào Nga.

Bão chỉ trích

Cơ quan tình báo Mỹ lên tiếng chỉ trích về thông tin cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin.

“Mọi người cho rằng, nếu cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin tập trung vào các vấn đề trong bầu cử Tổng thống Mỹ 2016 thì điều này hoàn toàn vô nghĩa”, ông Bolton nói

Cố vấn an ninh Mỹ Bolton gợi ý: “Tôi cho rằng, hai nhà lãnh đạo Nga và Mỹ sẽ nói về vấn đề Syria và Ukraine. Tôi cho rằng, hai nhà lãnh đạo sẽ nói về các chủ đề khác và chúng ta hãy theo dõi xem những gì diễn ra”.

Nhà Trắng đang chuẩn bị cho cuộc gặp với Tổng thống Putin trong khi Tổng thống Trump đã chuẩn bị cho kế hoạch lên đường cho cuộc họp thượng đỉnh NATO. Theo các nhà quan sát, các hoạt động song hành trong chuyến đi hai tuần ở châu Âu của Tổng thống Trump nhằm tăng cường tương tác liên minh tuy nhiên vẫn tồn tại các căng thẳng là điều chắc chắn. Sau cuộc gặp tại G7 tháng này với các đồng minh châu Âu, giới chuyên gia nhận định khả năng rất ít kỳ vọng trong quan hệ ngoại giao giữa Mỹ và châu Âu.

“Đây là điều không chắc chắn. Không ai có thể đoán được”, một quan chức phương Tây cho biết khi nhắc đến các lo lắng của châu Âu về cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin.

Vào ngày 25/6, một quan chức cấp cao Mỹ cho biết, nhiều khả năng thủ đô Helsinki của Phần Làn sẽ là nơi gặp gỡ của hai nhà lãnh đạo Nga Mỹ. Thủ đô Vienna của Áo cũng từng là một gợi ý cho cuộc gặp này. Nga hiện đang là quốc gia tổ chức World Cup năm nay.

 Phát biểu với tờ Politico, ông Jorge Benitez, một chuyên gia về NATO của tổ chức nghiên cứu Atlantic Council, cho rằng, cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và nhà lãnh đạo Nga sẽ khiến đồng minh NATO lo ngại.

Lịch sử lặp lại

Các quan chức châu Âu đưa ra dự đoán diễn biến về hội nghị thượng đỉnh NATO và bày tỏ lo lắng về một động thái lặp lại của Tổng thống Trump giống như tại hội nghị G7 tại Canada.

Trước đó, cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ Triều cũng diễn ra nhiều bất ngờ. Tưởng chừng, cuộc gặp không thể diễn ra sau các tuyên bố cứng rắn của nhà lãnh đạo Kim Jong-un và Tổng thống Trump sau các động thái bày tỏ tức giận của Bình Nhưỡng về cuộc tập trận chung Mỹ-Hàn. Nhưng đến phút chót, cả Tổng thống Trump và nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã có một cuộc gặp, theo nhận xét của giới quan sát, là thành công.

Tại châu Âu, Tổng thống Trump một lần nữa khiến các đồng minh nhiều lo lắng về các động thái gần đây.

Ông Trump gần đây cũng bày tỏ thái độ hòa giải hơn với Nga. Trong cuộc điện đàm vào tháng Ba, Tổng thống Trump đã gửi lời chúc mừng tới Tổng thống Putin tái đắc cử.

“Điều này thật tội tệ cho các đồng minh NATO nếu quan hệ Nga và Mỹ cải thiện. Đây là tín hiệu tồi tệ. Nếu quan hệ Moscow và Washington tiến triển thì sẽ là tín hiệu khủng khiếp”, một quan chức nói trong điều kiện giấu tên cho biết.

“Cho dù là ở chiến trường Syria hay tình hình tại Ukraine thì các ảnh hưởng của Nga, tôi chắc chắn vẫn còn nhiều vấn đề cho hai nhà lãnh đạo Nga-Mỹ thảo luận”, Ngoại trưởng Mike Pompeo cho biết.

Trong khi đó, các nhà phân tích cho rằng, cuộc gặp của hai nhà lãnh đạo Nga-Mỹ không thể ngay lập tức thu hẹp bất đồng hay giải quyết những vấn đề cơ bản giữa hai bên.