Trung – Mỹ "nóng mặt" tại LHQ về Afghanistan

Nhiệm vụ sáu tháng này dự kiến sẽ hết hạn vào thứ ba và các thành viên hội đồng hôm thứ hai đã họp kín trong hơn 2 tiếng rưỡi, tuy nhiên chưa thể nhất trí về nội dung văn bản do yêu cầu từ Trung Quốc.

Đại sứ Nga Vassily Nebenzia, chủ tịch hiện tại của hội đồng, nói với các phóng viên sau đó rằng các nhà ngoại giao đang làm việc về một văn bản mới và "chúng tôi đang trong quá trình thỏa thuận".

Các nước lớn tại HĐBA đang bất đồng về nghị quyết gia hạn nhiệm vụ tại Afghanistan. Ảnh: Xinhua.

Ông nói rằng hội đồng sẽ họp lại vào sáng thứ ba với hy vọng sẽ nhất trí được với nhau.

Đây là lần thứ hai trong sáu tháng, nghị quyết duy trì nhiệm vụ chính trị của Liên hợp quốc tại Afghanistan đã rơi vào một cuộc tranh cãi về ngôn từ liên quan đến "Vành đai và con đường".

Các nghị quyết gia hạn thời gian hoạt động của phái bộ LHQ tại Afghanistan trong năm 2016, 2017 và 2018 đã hoan nghênh và thúc giục việc tăng cường nỗ lực thúc đẩy hợp tác kinh tế khu vực tại Afghanistan, bao gồm cả sáng kiến "vành đai và con đường" khổng lồ - có mục tiêu liên kết Trung Quốc với các khu vực khác của châu Á, châu Âu và châu Phi.

Nhưng vào tháng 3, thời điểm tiếp tục cần gia hạn, phó đại sứ Mỹ Jonathan Cohen đã phản đối, nói rằng Bắc Kinh đang khăng khăng đưa ra nghị quyết "về các ưu tiên chính trị quốc gia của Trung Quốc hơn là về người dân Afghanistan".

Ông nói rằng chính quyền Trump phản đối yêu cầu của Trung Quốc về việc "nghị quyết phải nêu bật sáng kiến Vành đai và con đường của họ, bất chấp mối quan hệ khắt khe với Afghanistan và các vấn đề liên quan đến tham nhũng, khủng hoảng nợ, thiệt hại môi trường và thiếu minh bạch."

Phó đại sứ Trung Quốc, Wu Haitao, phản bác vào thời điểm đó rằng, một thành viên hội đồng - gần như là muốn nói tới Mỹ - "đang tác động xấu đến bầu không khí". Ông nói rằng sáng kiến "vành đai và con đường" là "có lợi cho việc tái thiết và phát triển kinh tế của Afghanistan", và kể từ khi nó được đưa ra sáu năm trước, 123 quốc gia và 29 tổ chức quốc tế đã ký thỏa thuận với Trung Quốc về các chương trình phát triển chung.

Kết quả của sự bế tắc là thay vì gia hạn một năm cho nhiệm vụ tại Afghanistan, mức gia hạn chỉ là 6 tháng và bằng một văn bản đơn giản, không có bất kỳ nội dung nào.

Trước khi nhiệm vụ này hết hạn, Đức và Indonesia đã soạn thảo một nghị quyết sẽ gia hạn thêm một năm. Theo đó, tập trung vào sự hỗ trợ của Hoa Kỳ cho tiến trình hòa bình do Afghanistan lãnh đạo và do Afghanistan kiểm soát, sự hỗ trợ của LHQ trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 28/9 và sự ủng hộ mạnh mẽ cho lực lượng an ninh Afghanistan "trong cuộc chiến chống khủng bố". Văn bản này không đề cập đến sáng kiến "vành đai và con đường" của Trung Quốc.

Vì vậy, Trung Quốc và đồng minh thân cận Nga đã đưa ra một dự thảo nghị quyết khác, loại bỏ tất cả các nội dung thực chất và chỉ đơn giản là kéo dài sứ mệnh trong một năm.

Các nhà ngoại giao của Hội đồng cho biết sau cuộc họp hôm thứ Hai rằng Trung Quốc và Nga có thể sẽ phủ quyết nghị quyết dự thảo Đức-Indonesia, còn dự thảo Trung Quốc-Nga sẽ không nhận được 9 phiếu "đồng ý" cần thiết. Vì vậy, các nhà ngoại giao phải họp vào tối thứ Hai để soạn thảo một nghị quyết mới.