"Ẩn tình" của Mỹ về liên minh chính thức mới khu vực Ấn Độ -Thái Bình Dương?

Theo trang SCMP, mục tiêu của Washington là thúc đẩy các quốc gia trong khu vực Ấn Độ -Thái Bình Dương hợp tác cùng nhau tạo thành một bức tường vững chắc đối phó với các thách thức bên ngoài.

Một quan chức thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay, thúc đẩy hợp tác bốn quốc gia bao gồm Mỹ, Ấn Độ, Nhật Bản và Australia dự kiến sẽ được đề cập tới trong cuộc gặp tại Delhi vào mùa thu năm nay.

Theo trang SCMP, Mỹ liên tục đặt mục tiêu chính thức hóa quan hệ quốc phòng trong khu vực Ấn Độ -Thái Bình Dương với Ấn Độ, Nhật Bản và Australia – được biết đến là "bộ tứ" nhằm đạt được quan hệ liên minh gần giống với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Ngày 31/8, quan chức của Bộ Ngoại giao Mỹ cũng nhấn mạnh đến nỗ lực của Mỹ hình thành liên minh giống NATO đối phó với các mối đe dọa bên ngoài. Mục tiêu của chính phủ Mỹ là muốn nhóm bốn quốc gia này và một số quốc gia khác trong khu vực tạo thành một bức tường thành vững chắc đối phó với các thách thức bên ngoài và "tạo một khối quan trọng chia sẻ giá trị và lợi ích giữa các bên", Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Stephen Biegun cho biết.

"Khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương thực sự đang thiếu các cấu trúc đa phương mạnh mẽ. Khu vực này chưa hề có tín hiệu hợp tác hình thành một tổ chức giống như NATO hay liên minh châu Âu nhằm tạo nên một thành trì vững chắc giải quyết các vấn đề khu vực hay thế giới. Tôi cho rằng, các tổ chức mạnh nhất ở châu Á cũng chưa thể đủ sức để bao hàm các trách nhiệm giải quyết xung đột trong khu vực. Vì vậy, chắc chắn cần thời điểm nào đó để có thể chính thức hóa cấu trúc riêng biệt thực hiện nhiệm vụ đối phó với các thách thức trong khu vực", Thứ trưởng Ngoại giao Stephen Biegun nhấn mạnh.

"Cần nhớ rằng, ngay cả NATO cũng chỉ bắt đầu với các kỳ vọng hết sức khiêm tốn và một số các quốc gia ban đầu đã lựa chọn hình thức trung lập thay vì với tư cách là thành viên của NATO", ông Biegun cho biết.

Thứ trưởng Ngoại giao Stephen Biegun cũng cảnh báo rằng Washington sẽ tiếp tục giữ tham vọng hình thành một tổ chức NATO Thái Bình Dương và sự ra đời của liên minh chính thức đòi hỏi các quốc gia phải thực hiện cam kết giống với Mỹ.

Nói với cựu đại sứ Mỹ tại Ấn Độ Richard Verma trong cuộc thảo luận trực tuyến tại Diễn đàn Đối tác Chiến lược Mỹ - Ấn Độ, Thứ trưởng Ngoại giao Stephen Biegun nói rằng, nhóm bốn quốc gia dự kiến sẽ gặp gỡ tại New Delhi trong mùa thu năm nay, đồng thời trích dẫn khả năng tham gia của Australia trong cuộc diễn tập hải quân Malabar của Ấn Độ là tín hiệu về tiến trình thành lập một khối quốc phòng chính thức.

"Rõ ràng, Ấn Độ đang cho thấy tín hiệu mời Australia tham gia cuộc tập trận hải quân của nước này. Đây sẽ là một bước tiến lớn trong việc đảm bảo quyền tự do đi lại và an ninh ở vùng biển Ấn Độ - Thái Bình Dương", ông Stephen Biegun nói.

Các cuộc tập trận hải quân diễn ra có chủ ý ở Vịnh Bengal – khu vực Mỹ và Ấn Độ thường xuyên diễn tập kể từ năm 1992 và có sự tham gia của cả Nhật Bản kể từ năm 2015.

Theo tờ báo, Australia đã từng tham gia tập trận Malabar một lần vào năm 2007 nhưng Bắc Kinh lại từ chối tham gia. "Trong các năm sau, Ấn Độ không lặp lại lời mời với Australia mặc dù Canberra từng nhiều ngỏ ý mong muốn tham gia", Viện Lowy cho biết trong một báo cáo tháng Bảy. Singapore cũng tham gia tập trận Malabar vào năm 2007.

Cũng theo báo cáo Lowy, các cuộc đụng độ giữa quân đội Trung Quốc và Ấn Độ vào tháng Sáu tại thung lũng Galwan thuộc dãy Himalaya - khiến ít nhất 20 binh sĩ Ấn Độ thiệt mạng và là tín hiệu dự đoán khả năng New Delhi sẽ mời Australia trở lại thế trận diễn tập Malabar.

Nhật Bản và Mỹ đã được mời tham gia cuộc tập trận năm nay nhưng sự kiện bị trì hoãn vì dịch bệnh Covid-19. New Delhi hiện chưa chính thức gửi lời mời tới Australia. Các bình luận của ông Biegun dược đưa ra sau nhận xét của Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Trump – ông Robert O'Brien vào hôm thứ Sáu tuần trước.

Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Trump – ông Robert O'Brien đã để ngỏ thông tin khả năng Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sẽ có chuyến thăm với các đối tác là Ấn Độ, Nhật Bản và Australia vào tháng Chín và tháng Mười.

Quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cũng gợi ý rằng Washington muốn một số quốc gia khác như Hàn Quốc và New Zealand tham gia hợp tác tích cực trong các cuộc gặp của nhóm bốn quốc gia đối phó với dịch bệnh Covid-19.

"Các cuộc gặp giữa quan chức cấp cao đang được thúc đẩy diễn ra trong thời gian tới nhằm mang lại lợi ích đặc biệt trong khu vực Thái Bình Dương", ông Biegun cho biết.