(Tổ Quốc) - Đang có nhiều thông tin trên các phương tiện truyền thông rằng Anh chuẩn bị bán cho Trung Quốc một loạt vũ khí và công nghệ quân sự.
Một công ty quốc phòng của Anh sẽ cung cấp số lượng thiết bị không giới hạn cho quân đội Trung Quốc, bao gồm công nghệ radar không quân, Sputnik dẫn thông tin nội bộ từ cơ quan thương mại quốc tế của Anh.
Nguồn cơn thương vụ lớn
Mặc dù tên các nhà cung cấp quốc phòng vẫn chưa được xác định công khai, một "giấy phép xuất khẩu riêng biệt mở" (OIEL) đã được tiến hành từ tháng 4, hai tháng sau khi Thủ tướng Anh Theresa May đến thăm Bắc Kinh, tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) đưa tin.
Theo thỏa thuận mới, nhà cung cấp sẽ "xuất khẩu số lượng hàng hóa không giới hạn", bao gồm thiết bị, linh kiện, phần mềm và công nghệ về các hệ thống radar quân sự. Các thỏa thuận trước đó giữa hai bên đều hạn chế số lượng và giá trị trong việc bán vũ khí của Anh cho Trung Quốc.
Đang có nhiều đồn đoán Anh và Trung Quốc sắp tiến hành các thương vụ vũ khí lớn. (Ảnh minh họa: AP)
Các thiết bị được nêu trong giấy phép bao gồm "các hệ thống tiếp cận mục tiêu, kiểm soát vũ khí và đáp trả" cho "máy bay, máy bay trực thăng và máy bay không người lái", theo SCMP.
"Có thể là một loại giấy phép quy mô lớn và bên người sử dụng cuối là lực lượng không quân", Andrew Smith, người phát ngôn của tổ chức phi chính phủ Chiến dịch chống buôn lậu vũ khí tại London, nói với SCMP.
Thông thường, giấy phép xuất khẩu riêng biệt mở có giá trị từ năm đến 10 năm. Tuy nhiên, "giá trị các thương vụ không bao giờ được công bố, vì vậy con số này có thể rất cao", Smith lưu ý.
Mặc dù Anh là một đồng minh của Mỹ, thỏa thuận này cho thấy, London sẽ bán vũ khí cho Trung Quốc bất chấp cuộc chiến thương mại đang diễn ra giữa Bắc Kinh và Washington.
Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã liên tục leo thang khi vào tháng sáu vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump đánh thuế 25% đối với số hàng hóa Trung Quốc trị giá 50 tỷ USD, và Bắc Kinh cũng đã có hành động đáp trả.
Vào tháng 9, ông Trump cũng đã tuyên bố áp mức thuế mới đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, điều đã khiến Bắc Kinh đánh thuế lại 60 tỷ USD hàng hóa từ Mỹ.
Đối tác vũ khí Anh – Trung liên tục tăng cao
Theo Li Bin, một chuyên gia làm việc trong Chương trình Chính sách Hạt nhân và Chương trình Châu Á tại Quỹ Carnegie về Hòa bình Thế giới (Carnegie Endowment for International Peace) văn phòng đại học Thanh Hoa ở Bắc Kinh, Trung Quốc cho biết, Trung Quốc đã tăng gấp đôi đầu tư trực tiếp của mình vào Anh, năm ngoái đã lên hơn 20 tỷ USD.
Tháng trước, Hugh Griffiths, một trong những nhà khoa học radar hàng đầu của Anh và là Chủ tịch Ủy ban chuyên gia khoa học quốc phòng thuộc Bộ Quốc phòng Anh đã được Bắc Kinh công nhận vì những đóng góp của ông đối với công nghệ radar Trung Quốc.
Ông được trao một giải thưởng về sự phát triển radar Trung Quốc ra tầm cỡ quốc tế trước hơn 700 nhà khoa học Trung Quốc tại một hội nghị ở Nam Kinh, thủ phủ của tỉnh Giang Tô, phía đông Trung Quốc.
Ngoài ra, David Stupples, một giáo sư về hệ thống điện tử và radio của Anh tại Đại học London, nói với SCMP rằng, ông được mời đến giảng dạy tại Viện kỹ thuật – nơi được cho là có liên quan với ngành tình báo Trung Quốc.
"Trung Quốc đã đạt được nhiều tiến bộ to lớn trong thiết kế radar trong 10 năm qua và phải được xem xét đứng trong top 10 thế giới", ông nói thêm rằng Trung Quốc đã chứng minh "chuyên môn và độ tinh vi" trong các hệ thống radar không gian, trong khi đó " Anh đang tiến về phía trước "trong các hệ thống ứng dụng trong hàng hải và đường hàng không.
Tiềm ẩn hạn chế bí mật quân sự
Theo Cao Yunhe, một nhà khoa học radar quân sự từng đoạt giải thưởng tại Đại học Xidian ở Tây An, thủ phủ của tỉnh Thiểm Tây ở miền Trung Trung Quốc, giấy phép xuất khẩu sẽ tăng cường sức mạnh quân sự và nghiên cứu radar của Trung Quốc.
"Nếu họ sẵn sàng bán chúng tôi sẵn sàng mua", ông nói.
"Chúng tôi muốn biết hệ thống của họ hoạt động như thế nào. Nó sẽ giúp chúng tôi cải thiện thiết kế của riêng mình", SCMP trích dẫn lời ông Cao Yunhe.
Tuy nhiên, ông lưu ý rằng công nghệ và thiết bị được bán bởi Anh sẽ không phải là công nghệ tiên tiến nhất. "Sẽ luôn có một số hạn chế. Nếu không về số lượng, thì về chất lượng", chuyên gia này cho hay.
Wang Tong- một chuyên gia về các hệ thống radar cho máy bay và vệ tinh quân sự của Trung Quốc từ Đại học Xidian, lưu ý rằng những thông tin được chia sẻ sẽ bị hạn chế.
Anh chia sẻ nhiều thông tin tình báo với Mỹ, vì vậy Trung Quốc không thể cho phép các chuyên gia Anh trực tiếp tham gia vào chương trình radar quân sự của mình, ông nói.
"Chia sẻ thông tin về các mô hình và thông số kỹ thuật bị nghiêm cấm. Tôi tin rằng cả hai bên đều hoàn toàn nhận thức được những hệ lụy", Wang nói với SCMP. "Hầu hết mọi người sẽ chỉ nói về vật lý, mô hình toán học và lý thuyết mới", ông khẳng định.
