AstraZeneca giúp thu hẹp khoảng cách vaccine trên toàn cầu

Hỗ trợ các nước nghèo, khó có cơ hội tiếp cận vaccine

Theo The Wall Street Journal, hiện vaccine AstraZeneca không được cấp phép sử dụng tại Mỹ, Canada, Australia và Tây Âu sau khi xảy ra một số sự cố hiếm gặp, thậm chí là tử vong sau tiêm. Tuy nhiên, một số quốc gia trên thế giới vẫn xem đây là loại vaccine quan trọng, tiếp cận dễ dàng hơn. Tính đến giữa tháng 12, vaccine AstraZeneca đã phân phối gần 2,3 tỷ liều trên toàn cầu. Trong khi vaccine Pfizer-BioNTech đã trở thành loại vaccine phổ biến ở nhiều quốc gia thì AstraZeneca chủ yếu phân phối cho các quốc gia nghèo hơn.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế ước tính các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình đã nhận khoảng 3,25 triệu liều vaccine tính từ 11/12 đến nay. Khoảng 1/2 số liều vaccine này (1,6 tỷ liều) là của hãng AstraZeneca.

"Vaccine AstraZeneca được ví như cứu cánh trong đại dịch", Mohga Kamal-Yanni – chuyên gia chính sách y tế toàn cầu của Tổ chức Liên minh Vaccine cho Tất cả mọi người (People's Vaccine Alliance) cho biết.

Biến thể Omicron đã lây lan nhanh chóng sang nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có cả các quốc gia nghèo và ít có cơ hội tiếp cận nhiều với vaccine. Một số quan chức quốc gia và chuyên gia y tế công cộng khẳng định các chuyến hàng vaccine khác nhau, gồm cả Pfizer vẫn tiếp tục vận chuyển đến các quốc gia thu nhập thấp. Tổ chức Y tế thế giới WHO) và các tổ chức quốc tế khác đã cảnh báo cần tăng cường phân phối vaccine đến các quốc gia nghèo hơn trong bối cảnh nhiều quốc gia phát triển đang tập trung các mũi tăng cường.

Ngay từ đầu, hãng Astra Zeneca đã hứa hẹn sẽ hướng tới cách tiếp cận công bằng về vaccine thông qua các mối quan hệ đối tác sản xuất trên khắp thế giới. Ban đầu hãng đặt mục tiêu cung cấp 3 tỷ liều vaccine trong năm nay và sẽ bán vaccine không lợi nhuận nếu đại dịch vẫn tiếp tục.

"Tất cả chúng tôi tự hào vì mục tiêu công bằng vaccine đến mọi người", Giám đốc điều hành của AstraZeneca - Pascal Soriot nói với báo chí vào tháng trước.

Hãng AstraZeneca cho biết lần đầu tiên hãng thu được lãi là vào quý 3 năm nay mặc dù chỉ là con số nhỏ so với lợi nhuận của các hãng khác như Pfizer và Moderna. Công ty đã báo cáo doanh thu 2,2 tỷ USD từ vaccine trong năm nay, tính đến tháng 9, và đã bắt đầu tính giá có lợi nhuận đối với một số bên mua nhưng vẫn giữ giá gốc cho các quốc gia có thu nhập thấp hơn.

Phân phối vaccine toàn cầu

Chương trình phân phối toàn cầu và lợi nhuận của quý 3 đã thể hiện sự thay đổi đáng kể so với đầu năm. Trước đó, tính trạng đông máu rất hiếm gặp nhưng có thể gây ra nguy cơ tử vong đã khiến AstraZeneca bị loại trừ ở nhiều quốc gia châu Âu. Gần đây hơn, Vương quốc Anh tiếp tục chủ trương tiêm mũi tăng cường và các cố vấn chính phủ đã cấp phép sử dụng Pfizer và Moderna khi cho rằng vaccine mRNA sẽ bảo vệ tốt nhất.

Theo tờ The Wall Street Journal, hãng AstraZeneca đang nỗ lực tổng hợp tất cả các dữ liệu cần thiết cho các cơ quan quản lý và đã nhiều lần bỏ lỡ thời hạn mục tiêu để nộp đơn xin phê duyệt sử dụng tại Mỹ.

Đầu năm nay, các chính trị gia châu Âu đã đặt cược lớn vào AstraZeneca trong các đợt tiêm vaccine. Tuy nhiên nhiều quốc gia phát triển đã bắt đầu hạn chế các mũi tiêm của AstraZeneca sau khi xem xét kỹ lưỡng các vấn đề về tình trạng đông máu hiếm gặp. Trước tình trạng này, AstraZeneca đã từng bước giải quyết ổn thỏa các vấn đề sản xuất toàn cầu. Theo ông Adar Poonawalla – Giám đốc điều hành Viện Huyết thanh Ấn Độ cho biết, cho đến nay, các nhà sản xuất lớn nhất trong mạng lưới đối tác, bao gồm Viện huyết thanh Ấn Độ đã cung cấp hơn 1,3 tỷ liều vaccine AstraZeneca cho khoảng 70 quốc gia.

Ông Adar Poonawalla cho biết sau khi Ấn Độ hạn chế xuất khẩu trong bối cảnh làn sóng lây nhiễm lan mạnh ở nước này thì hầu hết các nước có thu nhập thấp không có khả năng tiếp cận vaccine.

Viện Huyết thanh Ấn Độ có thể sản xuất thêm 250 triệu liều vaccine mỗi tháng nhưng Viện đã phải cắt giảm nửa tháng nay trong bối cảnh nhu cầu thấp hơn. Ông Poonawalla hy vọng quá trình cắt giảm chỉ là tạm thời khi các nước có khả năng tiếp cận vaccine từ các nhà sản xuất khác, bao gồm cả Pfizer. Viện Huyết thanh Ấn Độ cũng đang nghiên cứu bán vaccine mới trực tiếp đến từng quốc gia. "Khi bạn nhìn ra lợi ích thực sự của vaccine, tôi cho rằng bạn sẽ thấy tác dụng khá tốt về mặt sức khỏe để ngăn ngừa bệnh và tử vong", ông John Bell – một học giả cao cấp của Đại học Oxford cho biết.

Các nhà quan sát cho rằng vaccine AstraZeneca có hiệu quả tốt để ngăn chặn bệnh Covid-19 diễn biến nặng và tử vong. Hãng dược này và các nhà nghiên cứu đến từ Oxford cũng cho rằng các nghiên cứu từ phòng thí nghiệm đã phát hiện mũi tăng cường thứ ba của AstraZeneca có khả năng bảo vệ kháng thể chống lại Omicron./.