Bầu cử Mỹ: Ứng viên Biden tìm thế áp đảo nhờ những "thất bại" của Tổng thống Trump với Trung Quốc?

Tuy nhiên, theo ông Jake Sullivan, cố vấn cấp cao cho ứng cử viên tổng thống Joe Biden, mong muốn của Tổng thống Trump không dễ trở thành hiện thực.

Chiến dịch tranh cử của ông Biden đang chuẩn bị công bố các chính sách về cách chính quyền tương lai (nếu ứng cử viên Dân chủ thắng cử) sẽ có quan hệ tốt hơn với Trung Quốc; đồng thời tiếp tục chứng minh ông Trump đang bị yếu thế hơn so với đối thủ địa chính trị và kinh tế lớn nhất của Mỹ đến từ châu Á.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, ông Sullivan cho hay: "Phó tổng thống [Biden] dự định làm 2 điều: chỉ ra trách nhiệm của ông Trump trước một loạt thất bại trong cách tiếp cận của ông ấy với Trung Quốc, và một khoảng cách khổng lồ giữa những lời nói cứng rắn với hành động yếu ớt". Ông Sullivan từng làm việc cho chính quyền Obama, còn ứng cử viên Biden là phó cho Tổng thống Barack Obama trong 8 năm.

Liên quan tới COVID-19, ông Biden liên tục chỉ trích Tổng thống Trump vì từng nhiều lần khen ngợi Chủ tịch Tập Cận Bình và cách phản ứng của Bắc Kinh khi đại dịch bùng phát tại Trung Quốc.

Về các liên minh toàn cầu, đội ngũ của cựu phó tổng thống cho rằng, ông Trump đang giúp Trung Quốc bằng cách phá hủy quan hệ của Mỹ với các đồng minh truyền thống, đồng thời làm giảm vai trò và ảnh hưởng của Mỹ tại các thể chế quốc tế.

Đề cập tới cuộc chiến thương mại đã kéo dài 2 năm với Trung Quốc, chiến dịch của ông Biden sẽ nhấn mạnh vào luận điểm, người dân Mỹ đã phải trả một giá đắt nhưng những gì nhận được lại quá ít.

"Sẽ tốt thôi nếu tổng thống muốn thúc đẩy Trung Quốc thay đổi", ông Sullivan bình luận. "Nhưng anh được đánh giá không phải dựa trên sự thúc giục, mà là mức độ thay đổi".

Trước thềm cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào đầu tháng 11, cả hai ứng cử viên đang bỏ ra hàng triệu USD vào các chiến dịch quảng bá nhằm vào lịch sử ứng xử của mỗi bên liên quan tới Trung Quốc. Đây cũng nhanh chóng trở thành một điểm nóng trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm nay.

Chiến dịch tranh cử của ông Trump khẳng định, nếu trở thành tổng thống, ông Biden sẽ không cứng rắn với Trung Quốc. Quốc gia châu Á bị chính quyền Trump đổ lỗi cho đại dịch COVID-19, đã khiến ít nhất 80.000 người thiệt mạng tại Mỹ và hơn 20,5 triệu người mất việc chỉ riêng trong tháng 4. Trong một email gửi tới người ủng hộ ngày 12/5, đội ngũ của ông Trump miêu tả ông Biden là "một ứng cử viên yêu thích Trung Quốc".

"Ông Biden có một lịch sử kinh khủng liên quan tới Trung Quốc khi chiều chuộng họ trong suốt 4 thập kỷ của ông ta tại Washington", phát ngôn viên cho chiến dịch tranh cử của ông Trump là Sarah Matthew nói về cựu phó tổng thống Biden.

"Tổng thống Trump luôn yêu cầu Trung Quốc chịu trách nhiệm cho hành động của họ, nhưng Biden 'Bắc Kinh' thì không thể được tin tưởng để đấu tranh cho lợi ích của nước Mỹ", bà Matthew tuyên bố.

Trong những tuần gần đây, ông Trump liên tục gia tăng công kích Trung Quốc, cũng như đe dọa sẽ áp các mức thuế mới và biện pháp trả đũa liên quan tới đại dịch.

Tỷ lệ người Mỹ có cái nhìn tiêu cực về Trung Quốc đã đạt mức cao nhất trong 15 năm trở lại đây, với 2/3 người được hỏi trong một cuộc thăm dò do Trung tâm Pew thực hiện, bày tỏ ý kiến không tán thành Trung Quốc - tăng 20% kể từ khi ông Trump nhậm chức. Ông Sullivan tiết lộ, thay vì cách tiếp cận nước Mỹ là trên hết trong quan hệ với Trung Quốc, ông Biden sẽ hợp tác với các nước có cùng quan điểm để gia tăng áp lực lên nền kinh tế lớn thứ 2 toàn cầu, thắt chặt các hạn chế chuyển giao công nghệ và đưa vấn đề nhân quyền lên mức cao nhất.

Các đảng viên Dân chủ nhận xét, sẽ là một chiến lược thông minh khi biến cuộc bầu cử thành một cuộc trưng cầu dân ý về lịch sử của ông Trump trong vấn đề Trung Quốc. Điều này đặc biệt có ý nghĩa quan trọng trước các cử tri độc lập – những người dự kiến đóng vài trò quan trọng trong một cuộc tranh cử gần như chắc chắn sẽ được quyết định bởi sự chênh lệch sát nút.

Một cuộc thăm dò ý kiến do Reuters/Ipsos thực hiện từ ngày 15-21/4 cho thấy, 52% cử tri độc lập không tán thành cách tổng thống đương nhiệm xử lý vấn đề Trung Quốc – so với chỉ 33% tán thành.

Một số nhà phân tích và chuyên gia chính sách Trung Quốc chỉ ra, Biden thực sự sẽ cần đưa ra một tầm nhìn chi tiết về việc ông sẽ xử lý mối quan hệ Mỹ-Trung tốt hơn như thế nào – một nhiệm vụ được đánh giá là rất phức tạp do những di sản để lại từ chính sách Trung Quốc dưới chính quyền Obama-Biden.

Bà Bonnie Glaser, giám đốc Dự án Quyền lực Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu và Chiến lược Quốc tế phân tích, giới lãnh đạo Trung Quốc đã tin vào lập trường của chính quyền Obama rằng, không thể giải quyết các vấn đề toàn cầu lớn nếu thiếu sự tham gia của Bắc Kinh. Theo bà Glase, giờ đây, ông Biden cần phải cẩn trọng để không bị "mắc kẹt" trong các cuộc đối thoại chính trị với Trung Quốc.

Năm ngoái, chính ông Biden đã làm dấy lên những nghi ngại trong cộng đồng chính sách đối ngoại khi hạ thấp năng lực cạnh tranh của Trung Quốc với Mỹ.

Cố vấn Sullivan thừa nhận, việc thuyết phục các nước đồng minh của Mỹ có cùng thái độ đối đầu với Trung Quốc không hề dễ dàng. Tuy nhiên, ông vẫn biện hộ cho sự nhất quán của cựu phó tổng thống về một cách tiếp cận đa phương trong quan hệ với Trung Quốc.

Kêu gọi các nền kinh tế thị trường phát triển cùng gây sức ép lên Trung Quốc "sẽ tốt hơn rất nhiều so với chỉ có Mỹ lựa chọn đơn độc tiến hành một cuộc chiến thương mại với Trung Quốc", ông Sullivan nói.

Ông cũng cho hay, ứng cử viên Biden sẽ gia tăng ngân sách cho các cải tiến, giáo dục và hạ tầng cơ sở của Mỹ vì chính quyền Trump đã thụt lùi so với Trung Quốc trong cuộc đua khoa học và công nghệ. "Tổng thống Trump thực sự đang để lại một lỗ hổng để Trung Quốc thế chân", ông Sullivan nói. "Anh có một người ở Phòng Bầu dục luôn nghĩ về thép, than đá và tàu chiến, thay vì vi tính lượng tử, trí thông minh nhân tạo và công nghệ sinh học".