Chủ nhân giải thưởng trị giá hơn 70 tỷ: "VinFuture cho chúng ta một bài học"

Tối 20/12, lễ trao giải thưởng khoa học công nghệ toàn cầu VinFuture năm thứ hai đã quy tụ nhiều nhà khoa học danh tiếng trên thế giới. Những chủ nhân của 4 giải thưởng (1 Giải thưởng Chính trị giá 3 triệu USD, 3 giải Đặc biệt mỗi giải 500.000 USD) đã được vinh danh với các công trình, phát minh quan trọng, có tính ứng dụng cao giúp giải quyết những thách thức của nhân loại và có tác động toàn cầu.

Nước sạch giá rẻ, trí tuệ nhân tạo sinh học và giống lúa "không sợ nước"

Giải Đặc biệt đầu tiên VinFuture 2022 dành cho "Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển" đã được trao cho GS Thalappil Pradeep tại Viện Công nghệ Ấn Độ Madras, với hệ thống lọc nước nhiễm asen và các kim loại nặng khác khỏi nước ngầm, với chi phí thấp. Hệ thống này sẽ giúp hàng trăm triệu người trên thế giới đang sống chung với nguồn nước bị ô nhiễm được tiếp cận với nước sạch.

 "Tôi thật vinh dự được nhận phần thưởng cao quý này. Tôi nhận nó với sự khiêm tốn vì có nhiều đồng nghiệp khác đã làm việc với tôi, và tất cả mọi người đã ứng dụng được công nghệ này. Đồng thời tôi biết có khoảng trống lớn ta phải vượt qua để mang lại nước sạch cho mọi người. Tôi hy vọng sự vinh danh này sẽ giúp tôi hiện thực hóa giấc mơ đó. Xin cảm ơn nơi tôi nghiên cứu đã mang lại cho tôi, cảm ơn gia đình, vợ tôi đã tới đây và luôn sát cánh với tôi, đặc biệt trong những lúc gần như không còn ánh sáng trong đường hầm. 

Cảm ơn Quỹ VinFuture, HĐ sơ khảo và HĐ giải thưởng. Xin cảm ơn đất nước quê hương tôi đã giúp tôi có mặt tại đây – đất nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại", GS Thalappil Pradeep chia sẻ.

Giải Đặc biệt tiếp theo VinFuture 2022 dành cho "Nhà khoa học trong lĩnh vực mới" đã được trao cho TS Demis Hassabis (Anh) và TS John Jumper (Mỹ), với công trình AlphaFold 2, một hệ thống trí tuệ nhân tạo dự đoán cấu trúc 3D của protein.

Công trình này đã tạo nên cuộc cách mạng trong mô hình hóa cấu trúc protein, đồng thời thúc đẩy những phát triển đột phá ở trong lĩnh vực y sinh, y tế và nông nghiệp. AlphaFold 2 giúp rút ngắn thời gian xử lý công việc từ vài năm xuống chỉ còn vài ngày, thậm chí là vài phút và đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vấn đề quan trọng trong đời sống.

Giải Đặc biệt còn lại là dành cho "Nhà khoa học nữ" đã được trao cho GS Pamela C. Ronald, Đại học California, Davis, Mỹ, với công trình nghiên cứu về các giống lúa có khả năng chịu ngập và tạo ra các giống mới năng suất cao. Giống lúa do GS Ronald nghiên cứu phù hợp với điều kiện trồng trọt ở Lào, Bangladesh, Ấn Độ và có thể được áp dụng thêm trong việc trồng lúa của các quốc gia khác.

GS Pamela C. Ronald phát biểu: "Xin cảm ơn các nhà khoa học đã đóng góp trong 50 năm qua khi giống lúa chống ngập lần đầu được nghiên cứu. Giải thưởng VinFutue đã nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ sinh học trong nông nghiệp để giải quyết một trong những thách thức lớn nhất là làm sao nuôi sống lượng người càng gia tăng nhưng không ảnh hưởng tới môi trường. 

Với giống lúa kháng chịu biến đổi khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính, chúng ta thấy nhiều người đang sống trong đói nghèo và hy vọng Giải thưởng sẽ thúc đẩy và truyền cảm hứng cho các thế hệ nhà khoa học nữ. Khoa học cần phụ nữ và phụ nữ cần Khoa học".

Bài học quan trọng từ VinFuture 2022

Giải thưởng Chính VinFuture 2022 (Grand Prize) vinh danh 5 nhà khoa học gồm GS Sir Timothy John Berners-Lee; TS Vinton Gray Cerf; TS Emmanuel Desurvire; TS Robert Elliot Kahn và GS Sir David Neil Payne với công trình Công nghệ mạng toàn cầu.

Giải thưởng Chính của VinFuture năm nay ghi nhận phát minh World Wide Web, Internet và Internet cáp quang đã trở thành công cụ giao tiếp thống trị trên toàn thế giới. Minh chứng là hàng tỷ người hưởng thụ thành quả của nghiên cứu, được sử dụng để lấy thông tin, trao đổi và kết nối với nhau một cách dễ dàng hàng ngày.

"Sự ra đời của internet toàn cầu để cả thế giới làm việc được trong đại dịch Covid-19 vừa qua là sự kết hợp giữa công nghệ mà các bạn vừa nhìn trên sân khấu và sự thành công của những giao thức an ninh không dây, phần mềm và sự kết nối tới hàng ngàn triệu km đường dây cáp quang. Khi bạn ngồi nhà trong đại dịch, bạn vẫn có thể làm việc, đó là nhờ bộ khuếch đại tín hiệu cáp quang mà các đồng nghiệp của tôi đóng góp", GS Sir David Neil Payne chia sẻ khi nhận giải thưởng.

Ông cũng gửi lời cảm ơn tới Quỹ VinFuture, trường đại học mà ông gắn bó suốt 60 năm và đặc biệt người vợ chịu đựng nhiều năm để ông có thể cống hiến cho khoa học. 

TS Emmanuel Desurvire chia sẻ, ông cảm thấy vinh dự khi có giải thưởng dành cho người làm công nghệ laser và cáp laser toàn cầu. Đồng thời ông cảm ơn bố mẹ đã nuôi nấng và chuyển tải được cho ông trí tò mò. "Nếu không tò mò thì không làm gì được trong khoa học", TS Emmanuel Desurvire nhấn mạnh.

Trong khi đó, TS Vinton Gray Cerf, người được coi là "cha đẻ của Internet" chia sẻ: "VinFuture cho chúng ta bài học là hợp tác kết nối sẽ mang lại hy vọng cơ hội cho thế giới. Khi bạn dự lễ trao giải đêm nay hãy nhớ lại những bài học đã được nhận. Làm việc cùng nhau chúng ta sẽ được tất cả".