Cố vấn kinh tế không thể cải thiện chính sách của Trump

Vài gương mặt trong đội quân cố vấn của Trump (Ảnh: Economist)

Nền kinh tế “chất lượng cao” thực chất là gì?

Kịch bản thuế được cho là “lố lăng” của Trump nhiều khả năng là sẽ được tung ra hôm 8/8. Kế hoạch dường như không khả thi bởi mức thuế “đắt đỏ” và đã manh nha sự bất hợp lý. Thay vì việc gộp các khoản thuế cắt giảm, ông Trump chủ trương mở rộng thuế cơ bản như một sự cải cách thuế khóa.

Ai mà biết được liệu Harold Hamm, thành viên trong đội quân hùng hậu của ông trùm dầu mỏ Trump, hay Dan DiMicco, nhà sản xuất thép, có thể viết nên một kế hoạch tốt hơn. Tuy nhiên, hầu hết các nhà kinh tế có thể làm điều đó. Thật không may, toàn bộ chiến dịch của ông Trump được dựa trên quan điểm cho rằng thành công tài chính sinh ra những hoạch định chính sách thành công, bất kể chuyên môn. Trớ trêu thay, một thành viên trong nhóm nghiên cứu của Trump lại là người có“ phút huy hoàng rồi chợt tắt” -  John Paulson. Ông này từng là một nhà quản lý quỹ đầu cơ mạo hiểm, thua cược đối với các khoản thế chấp dưới chuẩn trong khủng hoảng và thể hiện đáng thất vọng kể từ đó.

Trực giác cũng có thể sai lầm. Và điều đó đã xảy ra với các doanh nhân trên nhiều lĩnh vực , không phải lúc nào họ cũng đúng trong việc tìm ra những gì nền kinh tế mong muốn. Một ví dụ rõ ràng là chính sách chống độc quyền. Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là những người thành công sẽ nhìn thấy gánh nặng từ sự cạnh tranh. Nó áp đặt những quy định kiểm tra cho các công ty lớn, những chủ thể đang mong muốn sát nhập.

Tuy nhiên, Jason Furman, nhà kinh tế hàng đầu của Tổng thống Barack Obama, mới đây đã nhấn mạnh.rằng chính sách này là rất quan trọng cho nền kinh tế nói chung. Theo đó, các công ty sẽ không sở hữu quá nhiều sức mạnh thị trường. Tương tự như vậy, một doanh nghiệp sẽ làm tốt hơn nếu nó được bảo vệ khỏi sự cạnh tranh ở nước ngoài nhưng người tiêu dùng nói chung sẽ bị ảnh hưởng. Các nhà kinh tế đang suy nghĩ một cách khoa học về những lợi ích công cộng. Điều đó là rất khác với việc suy nghĩ về cách làm tăng lợi nhuận của công ty.

Ông Trump trong một bài phát biểu (Ảnh: AFP)

Không thể hay dễ đoán ?

Kết quả từ sự lựa chọn của các cố vấn của ông Trump là chính sách kinh tế của ông vẫn không thể đoán trước. Điều này được lý giải bởi lời hứa của ông đã tách rời thực tiễn kinh tế, khi các rào cản thương mại sẽ làm giảm thu nhập hơn là nâng cao chúng. Ông không thể cắt giảm thuế, để lại chi tiêu cho an sinh xã hội bị ảnh hưởng, và giảm nợ quốc gia cùng một lúc. Không ai biết được trong các mục tiêu này, ông Trump sẽ ưu tiên cho điều nào trước.

Trước đó, ông Trump đã ám chỉ rằng ông ủng hộ một tiêu chuẩn vàng. David Malpass, một trong số ít các nhà kinh tế được đào tạo cho đội quân của Trump, từ lâu đã “chỉ mặt” chính sách tiền tệ thắt chặt, bất chấp tăng trưởng ảm đạm và lạm phát dưới mức đặt ra.

Một khía cạnh trong chính sách kinh tế của Trump là dễ đoán trước. Các doanh nhân và nhà kinh tế bảo thủ đồng ý rằng nước Mỹ đang quá “nguyên tắc”. Họ ghét cay ghét đắng Đạo luật Dodd-Frank, trong đó điều chỉnh các ngân hàng, “kêu gào” luật lệ của Sở Lao động và Cục Bảo vệ Môi trường. Đây là ví dụ rõ ràng về sự đồng thuận của đảng Cộng hòa khi tạo nên trọng tâm mới cho chính sách kinh tế của họ, thay thế quan điểm cho rằng nên giảm nhập siêu. Nếu đảng Cộng hòa giành chiến thắng trong tháng 11, người Mỹ có thể sẽ phải đón “loạt” quy định mới cùng nhiều xáo trộn.

Theo Economists